25-26 września 2025 r. w Nikozji odbyła się czwarta edycja konferencji Platfor(u)m – Platform Work Forum, organizowanej przez Europejską Konfederację Związków Zawodowych (ETUC). W wydarzeniu uczestniczył przedstawiciel NSZZ „Solidarność”. Konferencja stała się ważną przestrzenią wymiany doświadczeń, dyskusji na temat wdrażania unijnej dyrektywy 2024/2831 o pracy za pośrednictwem platform internetowych oraz refleksji nad wyzwaniami stojącymi przed pracownikami i związkami zawodowymi w całej Europie.
Pierwszy dzień wydarzenia miał charakter otwartego forum, w ramach którego uczestnicy szeroko dzielili się doświadczeniami związanymi z ochroną osób pracujących za pośrednictwem platform cyfrowych oraz doświadczeniami związanymi z transpozycją przepisów unijnych do porządków krajowych. W centrum uwagi znalazły się trudności w walce z fikcyjnym samozatrudnieniem i brakiem dostępu do podstawowych praw pracowniczych osób świadczących pracę za pośrednictwem platform, a także wprowadzenie rewolucyjnej zasady domniemania stosunku pracy, zgodnie z którą to platforma będzie musiała udowodnić, że osoba świadcząca usługi nie jest pracownikiem w rozumieniu prawa. Zarówno wśród panelistów, jak i uczestników otwartej debaty wielokrotnie podkreślano, że kluczowe znaczenie będzie miało prawidłowe wdrożenie tych przepisów do ustawodawstwa krajowego, a jego skuteczność zależy od aktywności związków zawodowych i konsekwentnego monitorowania działań rządów.
Druga część wydarzenia została w znacznej mierze poświęcona warsztatom tematycznym, które pozwoliły uczestnikom przyjrzeć się bardziej szczegółowym aspektom pracy platformowej. Szczególną uwagę poświęcono zarządzaniu algorytmicznemu, czyli systemom cyfrowym decydującym o przydziale zadań, ocenach i monitoringu pracowników. Podkreślano, że brak przejrzystości w tym obszarze generuje poważne ryzyka związane z presją, stresem zawodowym i ograniczeniem prawa do kontroli nad warunkami pracy. Wskazywano również na potrzebę wprowadzenia obowiązku ujawniania zasad działania takich systemów i zapewnienia pracownikom realnych narzędzi konsultacji. Obok problemu zarządzania cyfrowego prowadzący szeroko omawiali kwestie ochrony socjalnej, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony danych osobowych osób świadczących pracę za pośrednictwem platform
Istotnym elementem forum była wymiana dobrych praktyk. Związki zawodowe z różnych krajów europejskich przedstawiały działania podejmowane na rzecz negocjowania układów zbiorowych dla pracowników platformowych, prowadzenia kampanii informacyjnych czy szkoleń wspierających osoby zatrudnione w nowych formach pracy. Pokazało to, jak ważna jest współpraca ponadnarodowa i wspólne działania wobec globalnych wyzwań związanych z cyfryzacją zatrudnienia. Wnioski i rekomendacje wypracowane w trakcie konferencji będą cennym punktem odniesienia w planowaniu dalszych działań związkowych w tym obszarze.
Kolejna, piąta edycja Forum Platfor(u)m odbędzie się w dniach 24–25 września 2026 r. w Polsce, co będzie stanowiło doskonałą okazję, aby kontynuować debatę nad wyzwaniami związanymi z pracą platformową i podkreślenia roli związków zawodowych w zapewnianiu pracownikom realnej ochrony i godnych warunków pracy.
ml