20 maja 2025 roku Rada Unii Europejskiej i Parlament Europejski osiągnęły wstępne porozumienie w sprawie rewizji dyrektywy o Europejskich Radach Zakładowych (ERZ). Nowe przepisy mają na celu wzmocnienie pozycji pracowników w dużych międzynarodowych korporacjach poprzez usprawnienie procesów informowania i konsultacji w sprawach ponadnarodowych.
Udział Polski w negocjacjach
Porozumienie zostało osiągnięte podczas trwania polskiej prezydencji stąd trialog był koordynowany przez przedstawicielstwo Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, które moderowało dyskusję, a często musiało godzić ze sobą przeciwstawne stanowiska reprezentantów poszczególnych państw członkowskich.
Kluczowe zmiany w dyrektywie
Według informacji Ministerstwa, zgodnie z osiągniętym porozumieniem rewizja dyrektywy wprowadza następujące zmiany:
Adekwatność sankcji – nowe przepisy będą miały na celu zdefiniowanie na poziomie europejskim odpowiednich ram, w które będą wpisywały się regulacje krajowe, tak aby poziom kar grożących za nie stosowanie się przedsiębiorstw do zasad określonych w dyrektywie był skuteczny, odstraszający i proporcjonalny.
Wzmocnienie mechanizmów informowania i konsultacji – zdefiniowano bardziej precyzyjnie jakie kwestie mają charakter ponadnarodowy, co zobowiązuje pracodawców do informowania i konsultowania się z ERZ w sprawach mających istotny wpływ na pracowników w więcej niż jednym państwie członkowskim.
Skuteczność działania ERZ – doprecyzowano obowiązek finansowania przez pracodawcę funkcjonowania ERZ i ochrony prawnej przynależnej jej członkom.
Dostęp do wymiaru sprawiedliwości – wzmocniono przepisy dotyczące dostępu ERZ do postępowań sądowych i administracyjnych, w tym zapewniono pokrycie kosztów związanych z reprezentacją prawną i uczestnictwem w takich postępowaniach.
Co dalej
Związki zawodowe są na razie wstrzemięźliwe w swoich ocenach, gdyż nie jest znany oficjalnie finalny kształt porozumienia.
„ Domknięcie trialogu to kluczowy krok, ale nie ostatni w całym procesie. Po zatwierdzeniu przez COREPER – oby jak najszybciej, porozumienie trafi pod głosowanie Rady i Parlamentu – mówi Sławomir Adamczyk, ekspert KK NSZZ „Solidarność” – A co do jego jakości – to kiedy będzie dostępny wgląd w całość uzgodnionego tekstu zobaczymy na ile wychodzi on naprzeciw oczekiwaniom europejskiego ruchu związkowego, sformułowanym w postulatach EKZZ.
Najbliższe posiedzenia Komitetu Stałych Przedstawicieli (COREPER) planowane są na 28 maja i 4 czerwca br.
pp