Tag: Stanowisko

Stanowisko KK nr 4/25 ws. działań Zarządu ENEA S.A. i powołania Komitetu Protestacyjno-Strajkowego przez Organizacje Związkowe GK ENEA

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” stwierdza, co następuje:
1. Decyzja Zarządu ENEA S.A. z dnia 18 września 2025 r. dotyczącą wypowiedzenia Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy (ZUZP) zawartego w 1996 r., który – z wszystkimi późniejszymi zmianami – stanowi dotychczas podstawę stabilnych warunków pracy, płacy i świadczeń socjalnych w Grupie Kapitałowej ENEA, została podjęta z naruszeniem zasad dobrej woli i bez poszanowania interesów strony pracowniczej.
2. Wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec działań Zarządu ENEA, które obejmują:
a) wypowiedzenie ZUZP, bez prowadzenia rzeczywistego dialogu ze stroną społeczną, co stanowi bezsporne naruszenie zobowiązań wynikających z obowiązującej umowy społecznej;
b) odwołanie przedstawicieli pracowników z Zarządów i Rad Nadzorczych spółek zależnych, co w sposób rażący narusza konstytucyjne prawo pracowników do partycypacji w zarządzaniu i zostało dokonane wbrew zobowiązaniom Zarządu w przedmiotowej sprawie;
c) wydzielenie departamentu sprzedaży z ENEA S.A. bez zawarcia umowy transferowej zabezpieczającej prawa pracowników, co spowoduje pogorszenie warunków ich zatrudnienia.
3. Działania Zarządu GK ENEA godzą w istotę dialogu społecznego, świadczą o braku poszanowania praw pracowniczych i naruszają poczucie bezpieczeństwa zatrudnienia tysięcy pracowników GK ENEA. Działania na taką skalę prowadzą do destabilizacji GK ENEA i konfliktu społecznego.

W związku z tym Komisja Krajowa popiera powołanie przez organizacje związkowe GK ENEA Komitetu Protestacyjno – Strajkowego.
Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” domaga się od władz GK ENEA:

– natychmiastowego wycofania wypowiedzenia ZUZP;
– przywrócenia partycypacji pracowników w zarządzaniu, poprzez udział przedstawicieli pracowników w Zarządach i Radach Nadzorczych spółek zależnych, na zasadach wynikających z wcześniej obowiązujących w GK ENEA przepisów;
– przywrócenie przedstawicieli pracowników do Zarządów i Rad Nadzorczych spółek zależnych;
– zawarcie umowy transferowej w przypadku wydzielenia departamentu sprzedaży lub innych działań restrukturyzacyjnych gwarantującej bezpieczne, stabilne i godziwe warunki zatrudnienia pracowników;
– prowadzenia wszelkich zmian w GK ENEA w sposób realizujący zobowiązania wzajemne wynikające z wewnątrzzakładowych źródeł prawa pracy, w tym porozumień oraz umowy społecznej, poprzez uprzednie zawieranie porozumień oraz dokonywanie uzgodnień i konsultacji ze Stroną Związkową, a nie podejmowanie jednostronnych działań przez Zarząd GK ENEA;
– wprowadzanie ewentualnych zmian w GK ENEA w oparciu o dialog i porozumienie, a nie o jednostronne działania Zarządu.

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” deklaruje gotowość wsparcia działań Komitetu Protestacyjno – Strajkowego oraz do udziału w działaniach solidarnościowych w obronie praw pracowników ENEA.

Stanowisko Prezydium KK nr 5/25 ws. konieczności ratyfikacji Protokołu Dodatkowegodo Europejskiej Karty Społecznej w sprawie skargi zbiorowej

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zwraca się do strony rządowej z ponownym i zdecydowanym wezwaniem do niezwłocznej ratyfikacji Protokołu Dodatkowego do Europejskiej Karty Społecznej w sprawie skargi zbiorowej, przyjętego w Strasburgu 9 listopada 1995 r. Skarga zbiorowa to nie tylko narzędzie prawne, ale impuls do debaty publicznej i kształtowania polityki społecznej w duchu konstytucyjnego dialogu (art. 20 Konstytucji RP).
Brak ratyfikacji tego dokumentu stanowi poważne zapóźnienie Polski na tle innych państw członkowskich Rady Europy. Protokół ten wszedł w życie w 1998 r. i obecnie został ratyfikowany przez 16 państw, w tym m.in. Francję, Włochy, Hiszpanię, Finlandię, Szwecję, Irlandię, Belgię, Chorwację i Czechy. Polska nie dokonała ratyfikacji Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej oraz nadal odmawia ratyfikacji mechanizmu skargi zbiorowej, który stanowi realne narzędzie ochrony praw społecznych i pracowniczych.
Zwracamy także uwagę, że Polska nie ratyfikowała większości z pięciu kluczowych protokołów ONZ przewidujących mechanizmy skargowe do traktatowych organów nadzoru, tj.:
1. Protokołu Fakultatywnego do Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (2008),
2. Protokołu Fakultatywnego do Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (1999),
3. Protokołu Fakultatywnego do Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych (2006),
4. Fakultatywnego Protokołu do Konwencji o prawach dziecka w sprawie procedury składania skarg (2011).
Brak ratyfikacji tych instrumentów oznacza, że Polska pozostaje niemalże całkowicie poza międzynarodowym systemem ochrony praw człowieka w zakresie skarg jednostkowych i zbiorowych co szczególnie niepokoi w kontekście praw społecznych, pracowniczych, a także praw dzieci i osób z niepełnosprawnościami.
Fakt pozostawania Polski poza globalnym systemem skarg indywidualnych i zbiorowych dotyczącym praw człowieka, jest nie tylko niespójny z deklarowaną pozycją państwa demokratycznego, ale również godzi w interesy związków zawodowych oraz innych podmiotów społeczeństwa obywatelskiego.
Podkreślamy, że ratyfikacja Protokołu o skardze zbiorowej wynika z zasady dialogu społecznego zapisanej w art. 20 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który stanowi, że „społeczna gospodarka rynkowa oparta jest na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych”. Ratyfikacja protokołu byłaby wyrazem poszanowania tej konstytucyjnej zasady, a także poważnego traktowania organizacji pracodawców i związków zawodowych jako stron dialogu społecznego.
Protokołowi temu nie można zarzucić ingerencji w suwerenność państwa. Jego mechanizm pełni istotną funkcję monitorującą, ostrzegawczą i opiniotwórczą. W praktyce jego stosowanie prowadzi do podnoszenia standardów społecznych, poprawy polityki publicznej oraz większej przejrzystości.
Z perspektywy związku zawodowego, jakim jest NSZZ „Solidarność”, dostęp do mechanizmu skargi zbiorowej byłby realnym narzędziem ochrony praw pracowniczych w sytuacjach systemowych naruszeń, w których nie istnieją skuteczne środki odwoławcze na poziomie krajowym lub są one niewystarczające.
Ratyfikacja Protokołu byłaby również istotnym krokiem w kierunku umacniania pozycji Polski w europejskim systemie praw społecznych i potwierdzeniem, że państwo traktuje zobowiązania międzynarodowe nie tylko formalnie, ale również praktycznie.
Ratyfikacja protokołu oznacza wzmocnienie mechanizmu quasi-sądowego dochodzenia sprawiedliwości społecznej w sytuacjach systemowego naruszania praw, szczególnie gdy sądy krajowe nie są w stanie skutecznie działać z powodu luk prawnych lub ograniczeń proceduralnych.
Decyzje EKSS zmuszają państwa do prowadzenia szerszych konsultacji społecznych, w tym z partnerami społecznymi. Mechanizm ten może wzmocnić demokratyczny wymiar zarządzania sprawami społecznymi, ponieważ wymusza debatę publiczną wokół spraw złożonych w skardze.
W Polsce, gdzie nie istnieje systemowe forum do badania zgodności polityki społecznej z prawami człowieka, ratyfikacja protokołu mogłaby pełnić funkcję brakującego mechanizmu korekty instytucjonalnej.
Ratyfikacja Protokołu o skardze zbiorowej wprowadziłaby w Polsce stabilny, instytucjonalnie osadzony mechanizm, w którym związki zawodowe mogą dochodzić praw społecznych w procedurze o charakterze quasi-sądowym. W sytuacji, gdy sądy krajowe nie zapewniają wystarczającej ochrony w przypadkach systemowych naruszeń, mechanizm ten stanowiłby brakujące ogniwo kontroli państwa przez obywateli i ich organizacje.
Prezydium KK NSZZ „Solidarność” apeluje zatem do Rządu RP o podjęcie niezwłocznych działań legislacyjnych zmierzających do ratyfikacji Protokołu, a także o rozpoczęcie otwartego dialogu z partnerami społecznymi na temat jego znaczenia i wdrożenia.

 

Stanowisko Prezydium KK nr 4/25 ws. konieczności ratyfikacji Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” apeluje do strony rządowej o pilne podjęcie działań na rzecz ratyfikacji Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej (ZEKS), podstawowego europejskiego instrumentu ochrony praw społecznych i pracowniczych.
Ratyfikacja ZEKS nie powinna być traktowana jako „techniczne” osiągnięcie minimum liczby artykułów i ustępów, lecz jako punkt wyjścia dla całościowego przemyślenia obowiązków państwa w zakresie praw człowieka drugiej generacji, tak aby prawa społeczne traktować z równą powagą jak prawa polityczne i obywatelskie, nie jako uznaniowe zobowiązania, ale jako miernik nowoczesnego państwa społecznego.
Brak ratyfikacji ZEKS od ponad dwóch dekad to wyraz niedocenienia znaczenia praw społecznych w polskiej polityce publicznej. Potrzebujemy zmiany myślenia. Prawa do godnych warunków pracy, ochrony zdrowia, zabezpieczenia społecznego, ochrony dzieci i młodzieży nie mogą być domeną aktów wykonawczych i uznaniowych decyzji, ale konstytucyjną i międzynarodową normą.
Polska ratyfikowała Europejską Kartę Społeczną 10 czerwca 1997 roku. Od tego czasu minęło ponad ćwierć wieku, wystarczająco dużo, by dokonać kolejnego kroku i zobowiązać się do standardów odpowiadających realiom XXI wieku.
Argument, że Polski „nie stać” na pełną ratyfikację ZEKS, jest dziś nieaktualny i nieakceptowalny. W ostatnich dwóch dekadach Polska zanotowała jeden z największych wzrostów PKB w Europie, poprawiła istotnie wskaźniki zatrudnienia i dochodu narodowego,a w wielu sektorach dorównuje już państwom, które ZEKS w pełni ratyfikowały. Nie możemy dłużej usprawiedliwiać inercji biedą państwa sprzed lat.
W dalszej części dokumentu NSZZ „Solidarność” przedstawia propozycję realistycznej ścieżki ratyfikacji ZEKS, która spełnia wymogi formalne, ale jednocześnie może stać się impulsem do szerszej dyskusji o społecznych obowiązkach państwa. Taka debata jest w Polsce od lat nieobecna, a jej brak osłabia nie tylko ochronę pracowników, ale także legitymację całego modelu gospodarczego.
W pierwszej kolejności chcemy zwrócić uwagę na trzy kompleksowe wyzwania, które są krytycznie ważne niezależnie od kwestii potrzeby ratyfikacji ZEKS.
Po pierwsze, chcemy zwrócić uwagę na konieczność uczynienia realnym prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy zatrudnieniu niepracowniczym. Jest to konieczne w świetle Konstytucji RP mówiącej o tym, że każdy ma do nich prawo. Reforma w tym obszarze pozwoli także na ratyfikacje przykładowo art. 8 ust. 5 ZEKS.
Po drugie, konieczne jest wzmocnienie prawa pracowników do ułatwień w obszarze podnoszenia i modyfikacji kompetencji i kwalifikacji w obliczu zmiany technologicznej. Jest to kluczowe z polskiej perspektywy a równocześnie umożliwi ratyfikację art. 10 ust. 3 ZEKS.
Po trzecie, najwyższy czas, by Polska zadeklarowała, że prawo do godziwego wynagrodzenia stanowi jeden z filarów jej porządku społecznego i prawnego. Ratyfikacja art. 4 ust. 1 ZEKS, dotyczącego właśnie tej kwestii, byłaby czytelnym sygnałem, że Polska traktuje poważnie kwestie poziomu życia pracowników i realnej wartości wynagrodzeń. W kontekście wieloletniego wzrostu gospodarczego oraz dyskusji o godności pracy i sprawiedliwym podziale owoców rozwoju, taki krok wydaje się nie tylko możliwy, ale wręcz oczekiwany. Godziwe wynagrodzenie to nie hasło, ale konkretne zobowiązanie państwa – do stworzenia warunków, w których praca pozwala na prowadzenie życia na odpowiednim poziomie.
Zwracamy uwagę, że istnieją postanowienia ZEKS, które oceniamy jako niemalże możliwe do natychmiastowej ratyfikacji, gdyż wymogi w nich określone są spełniane przez polskie ustawodawstwo i praktykę. Są to:
Art. 2 ust. 2
Art. 2 ust. 6
Art. 7 ust. 7
Art. 20 ust. 1
Art. 25 ust. 1
Art. 27 ust. 1
Art. 27 ust. 2
Art. 27 ust. 3
Art. 29 ust. 1
Jak pokazano powyżej, Polska dysponuje potencjałem instytucjonalnym i gospodarczym umożliwiającym stopniową, a zarazem ambitną ratyfikację Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej. Potrzebujemy realistycznej ścieżki dojścia do celu. Ścieżki zgodnej z wymogami formalnymi i opartej na rzetelnej analizie obecnego stanu prawa i praktyki. Brak ratyfikacji to nie obiektywna niemożność, lecz brak politycznej woli i instytucjonalnej refleksji. Czas to zmienić dla wzmocnienia praw społecznych, dla wiarygodności Polski jako państwa budującego społeczną gospodarkę rynkową. Ratyfikacja ZEKS jest w tym kontekście niezbędna.

Stanowisko Prezydium KK nr 3/25 ws. wdrażania Europejskiego Filaru Praw Socjalnych w Polsce

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Komisja Europejska prowadzi konsultacje publiczne i prace nad drugim planem wdrażania Europejskiego Filaru Praw Socjalnych (EPSR). To dobry moment, aby rzetelnie ocenić sytuację w Polsce zarówno w zakresie postępów, jak i istniejących braków we wdrażaniu Filaru na poziomie krajowym.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” z niepokojem stwierdza brak spójnej, strategicznej i aktywnej polityki państwa polskiego w zakresie wdrażania Europejskiego Filaru Praw Socjalnych. Mimo iż od jego proklamowania w 2017 r. minęło już osiem lat, Polska nadal nie posiada krajowego planu implementacji Filaru, który wskazywałby cele, priorytety i mechanizmy realizacji jego 20 zasad w ramach krajowych kompetencji.

W naszej ocenie obecny model realizacji EPSR w Polsce ogranicza się do reaktywnego, minimalistycznego podejścia: władze państwowe podejmują działania jedynie wówczas, gdy Komisja Europejska wprowadza nowe inicjatywy legislacyjne lub rekomendacje a i wtedy ich wdrażanie ma często charakter czysto formalny, ograniczający się do wymaganego minimum. Także wtedy, gdy związane jest to z realizacją działań finansowych z odpowiednich funduszy unijnych.

Tymczasem logika Filaru przyjętego przez wszystkie państwa członkowskie oraz instytucje UE opiera się na założeniu, że jego wdrażanie odbywa się równolegle na poziomie unijnym i krajowym, w ramach kompetencji dzielonych i z poszanowaniem zasady pomocniczości. Państwa członkowskie mają nie tylko prawo, ale i obowiązek prowadzenia autonomicznej polityki na rzecz realizacji zasady sprawiedliwości społecznej, godnych warunków pracy, równości szans, dostępu do szkoleń i usług publicznych, ochrony socjalnej czy włączenia społecznego.

W tym kontekście szczególnie niepokojące są niski poziom ambicji Polski oraz brak działań systemowych na rzecz osiągnięcia trzech ogólnych celów Filaru, tzw. Porto Social Targets, które państwa UE przyjęły wspólnie w 2021 roku:

  1. W zakresie zatrudnienia osób w wieku 20–64 lata Polska zadeklarowała osiągnięcie poziomu 76% do 2030 roku, podczas gdy cel unijny wynosi 78%.
  2. W zakresie uczestnictwa dorosłych w szkoleniach (uczenie się przez całe życie) Polska przyjęła cel 23%, czyli znacznie poniżej unijnego celu 60%. Obecny udział dorosłych Polaków w edukacji pozostaje jednym z najniższych w UE, a cel krajowy potwierdza brak realnej ambicji zmiany tego stanu rzeczy.
  3. W zakresie redukcji ubóstwa i wykluczenia społecznego Polska zadeklarowała ograniczenie liczby osób zagrożonych tymi zjawiskami o 1,5 mln do 2030 r. – co jest celem proporcjonalnym do celu unijnego (–15 mln), jednak Polska nie określiła odrębnego celu redukcji ubóstwa wśród dzieci, co pozostaje niepokojące.

Największe ryzyko nieosiągnięcia założonych celów dotyczy kształcenia ustawicznego dorosłych. Polska od wielu lat znajduje się na końcu unijnych rankingów w tym zakresie, a działania rządu są fragmentaryczne i nieskoordynowane. Brakuje całościowej strategii uczenia się przez całe życie, obejmującej zarówno ofertę edukacyjną, jak i zachęty finansowe, wsparcie instytucjonalne oraz włączenie partnerów społecznych.

W związku z powyższym, NSZZ „Solidarność” wzywa rząd RP do:

  1. Przygotowania i ogłoszenia krajowego planu wdrażania Europejskiego Filaru Praw Socjalnych, który nie będzie wyłącznie reakcją na działania Komisji Europejskiej (w tym planowany II Action Plan), lecz wyrazem samodzielnej, odpowiedzialnej polityki społecznej państwa prowadzonej w oparciu o krajową diagnozę, zidentyfikowane deficyty oraz konsultacje z partnerami społecznymi. Plan ten powinien wskazywać konkretne cele, priorytety, harmonogramy i mechanizmy wdrożeniowe w ramach kompetencji krajowych.
  2. Opracowania i wdrożenia krajowej strategii uczenia się przez całe życie, obejmującej także zachęty dla pracodawców i pracowników, rozwój infrastruktury edukacyjnej oraz włączenie związków zawodowych do planowania programów szkoleń.
  3. Zwiększenia ambicji w obszarach, gdzie Polska systematycznie odstaje od unijnej średniej, takich jak ochrona zdrowia, zabezpieczenie społeczne, dostęp do mieszkań czy edukacja dorosłych.

Europejski Filar Praw Socjalnych powinien być postrzegany jako narzędzie budowy nowoczesnego i solidarnego państwa dobrobytu zgodnego z wartościami, które od początku są fundamentem także NSZZ „Solidarność”.

 

STANOWISKO Nr 4 XXXII KZD ws. przeciwdziałania zapaści gospodarczej Lubelszczyzny i obrony Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A. oraz Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” wyraża zdecydowany sprzeciw wobec działań zmierzających ku degradacji gospodarczej i demograficznej Lubelszczyzny. Obecne działania Rządu Rzeczypospolitej Polskiej prowadzą do obniżenia potencjału ekonomicznego Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A. oraz Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A., co zakłóci byt gospodarczy, społeczny, kulturalny i sportowy województwa lubelskiego.
Spółki te stanowią filary gospodarcze regionu, zapewniają zatrudnienie tysiącom pracowników, a także udzielają szeroko zakrojonego wsparcia wydarzeniom kulturalnym i sportowym, aby umożliwić trwały, zrównoważony rozwój Lubelszczyzny. Tworząc PKB, przyczyniają się również do wzrostu i stabilności ekonomicznej Polski, uczestniczą w zwiększaniu jej bezpieczeństwa gospodarczego. W następstwie wdrażania błędnej strategii transformacji ekologicznej, określanej mianem „Zielonego Ładu”, ich sytuacja stale pogarsza się i potrzebna jest natychmiastowa interwencja Rządu, aby zatrzymać i odwrócić ten proces.
Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A. stanowi „perłę w koronie” producentów węgla kamiennego, wykazując wysoką efektywność wydobycia przy sprzyjających warunkach geologicznych, jest kluczowym pracodawcą na Lubelszczyźnie, jednym z najważniejszych ogniw stabilności gospodarczej i motorem rozwoju regionu, a także hojnym mecenasem lokalnych inicjatyw kulturalnych, społecznych i sportowych. Jako polski producent węgla kamiennego stanowi jeden z najważniejszych elementów bezpieczeństwa energetycznego Polski, ponieważ wykorzystywanie własnych surowców energetycznych ma decydujące znaczenie dla stabilności dostaw energii i niezależności energetycznej państwa. Jego akcjonariuszem większościowym jest GK ENEA S.A., która jest spółką Skarbu Państwa. Stanowczo sprzeciwiamy się planom Rządu RP i władz GK ENEA S.A dotyczącym odchodzenia od energetyki węglowej przy jednoczesnym wygaszaniu wydobycia węgla kamiennego w całej Polsce, a tym samym likwidacji Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A. i związanej z tym likwidacji miejsc pracy na Lubelszczyźnie. Wzywamy Rząd RP oraz władze GK ENEA S.A. do odejścia od polityki „Zielonego Ładu” i do opracowania z uwzględnieniem konsultacji społecznych takiej strategii rozwoju Spółki, która zapewni kontynuację jej działalności na dotychczasowym najwyższym poziomie przy jednoczesnej ochronie miejsc pracy oraz zachowaniu niezależności Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A. dla dobra całego regionu.
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A., spółka Skarbu Państwa, czołowy producent nawozów sztucznych i chemikaliów na skalę europejską jest największym chemicznym zakładem produkcyjnym na Lubelszczyźnie, wiodącym zarówno pod względem jakości wytwarzanych produktów, jak liczby zatrudnianych pracowników. Spółka obejmuje mecenatem różne formy lokalnej działalności społecznej i kulturalnej, jak również wydarzenia sportowe, sprzyjając rozwojowi lokalnej społeczności. Podwyższenie cen gazu ziemnego na skutek polityki Unii Europejskiej poprzez podniesienie kosztu produkcji nawozów sztucznych przyczyniło się do zmniejszenia popytu na polski produkt. Do dnia dzisiejszego Rząd RP nie wprowadził skutecznych ograniczeń importu tanich nawozów z Rosji i Białorusi. Choć działalność przedsiębiorstwa przebiega wielotorowo, w obecnej sytuacji otoczenia gospodarczego następuje systematyczny wzrost zadłużenia spółki i spadek zatrudnienia.
Wzywamy Rząd RP do wprowadzenia ceł i ograniczeń importu nawozów sztucznych dla krajów spoza Unii Europejskiej, jak również do rzeczywistego wsparcia dla utrzymania produkcji krajowej oraz wdrażania innowacji z zachowaniem konsultacji społecznych. Oczekujemy też skutecznej międzynarodowej promocji polskiego przemysłu chemicznego, która umożliwi poszerzenie grona nabywców.
Zwracamy się do Rządu RP o rzeczywisty dialog społeczny na temat Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A. oraz Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A., uwzględniający głos związków zawodowych, samorządowców oraz społeczności lokalnej.
Domagamy się od Rządu RP radykalnych działań pomocowych, dających realną szansę na dalszy rozwój Lubelszczyzny i powstrzymanie powolnej degradacji gospodarczej regionu.

 

STANOWISKO Nr 3 XXXII KZD ws. zmian w podatkach

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” domaga się od Rządu RP:
1. wprowadzenia od roku 2026 kwoty wolnej od podatku w wysokości 60 000 zł,
2. wprowadzenia od roku 2026:
a. dla stawki 12% pierwszego progu podatkowego do dochodu 180 000 zł
b. dla stawki 32% drugiego progu podatkowego powyżej dochodu 180 000 zł.
Zwracamy uwagę, iż obecny układ rządzący złożył Polakom w wyborach parlamentarnych w roku 2023 obietnicę podniesienia kwoty wolnej od podatku do wysokości 60 000 zł, która do dnia dzisiejszego nie została zrealizowana.
Brak podniesienia przez kolejny rok wysokości podstawy opodatkowania w obowiązujących progach podatkowych 12% i 32% oraz inflacja doprowadziły do dewaluacji polskiego pieniądza. Skutkuje to tym, że obecnie osoby zarabiające średnią krajową przekraczają drugi próg podatkowy 32%, a to powoduje zubożenie coraz większej części społeczeństwa.

STANOWISKO Nr 2 XXXII KZD ws. przeciwdziałania zagrożeniu dla bezpieczeństwa zdrowotnego Lubelszczyzny – w obronie Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” wyraża stanowczy sprzeciw wobec marginalizacji kluczowego ośrodka onkologicznego na Lubelszczyźnie, jakim jest Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli i w konsekwencji zapaści systemu opieki onkologicznej w regionie.
Uniemożliwienie rozwoju tej ponadregionalnej placówki, która na skutek wysiłku wielu osób – w tym w sposób szczególny jej wieloletniej dyrektor, ś.p. prof. E. Starosławskiej – zyskała jako jedyna na Lubelszczyźnie rangę pełnoprofilowego, wysokospecjalistycznego centrum onkologii, zaliczanego do ośrodków onkologicznych z najwyższym stopniem w Krajowej Sieci Onkologicznej (SOLO 3 [Specjalistyczne Ośrodki Leczenia Onkologicznego]), spowoduje jej degradację i obniżenie jakości opieki nad pacjentami onkologicznymi.
Obecny Rząd RP nie podtrzymał decyzji o dofinansowaniu projektu Rozbudowa Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej (COZL) im. św. Jana z Dukli o Ośrodek Profilaktyczno-Diagnostyczny dla Dzieci, Młodzieży i Dorosłych z subfunduszu infrastruktury strategicznej, będącego częścią Funduszu Medycznego, mającego na celu poprawę standardów opieki zdrowotnej i jakości życia Polaków. Również w konkursie Ministerstwa Zdrowia na finansowanie inwestycji z Krajowego Planu Odbudowy, przedsięwzięcie zgłoszone przez COZL: Modernizacja infrastruktury Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej w Lublinie w celu poprawy dostępu i podniesienia jakości diagnostyki i leczenia onkologicznego w Województwie Lubelskim, choć zostało ocenione pozytywnie, to nie uzyskało rekomendacji do objęcia wsparciem w ramach KPO.
Mając na względzie bezpieczeństwo zdrowotne mieszkańców Lubelszczyzny, zwracamy się do Rządu RP ze stanowczym żądaniem o zmianę polityki wobec COZL, która umożliwi rozwój placówki, podnoszenie jakości świadczonej opieki i utrzymanie najwyższego stopnia w Krajowej Sieci Onkologicznej (SOLO 3) w interesie pacjentów oraz zatrudnionych w niej pracowników.

STANOWISKO Nr 11 XXXII KZD ws. obrony gotówki jako podstawowego środka płatniczego w Polsce

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” z niepokojem obserwuje nasilające się działania, zmierzające do wycofania gotówki z obrotu gospodarczego. Wyrażamy zdecydowany sprzeciw wobec takich planów. Uważamy, że eliminacja gotówki niesie ze sobą poważne zagrożenia społeczne, gospodarcze i technologiczne, z których najpoważniejszym jest realna groźba utraty tysięcy miejsc pracy.
Gotówka to nie tylko środek płatniczy – to również fundament zatrudnienia dla wielu grup zawodowych. Kasjerzy, konwojenci, pracownicy ochrony, operatorzy bankomatów, a także szeregowi pracownicy sektora bankowego i handlowego – wszyscy oni mogą stracić zatrudnienie w wyniku odejścia od gotówki.
Małe i średnie przedsiębiorstwa, szczególnie na terenach wiejskich i w mniejszych miastach, w dużej mierze opierają swoją działalność na transakcjach gotówkowych. Likwidacja gotówki oznacza dla nich dodatkowe koszty operacyjne, konieczność inwestycji w infrastrukturę płatności elektronicznych, a często po prostu zamknięcie działalności.
Nie można też pominąć ogromnego ryzyka wykluczenia finansowego osób starszych, nieposiadających konta bankowego lub dostępu do internetu. Gotówka to dla nich często jedyna dostępna forma płatności.
Gotówka jest także gwarantem niezależności finansowej obywateli i państwa. W sytuacjach kryzysowych – takich jak wojna, awaria systemów IT, ataki hakerskie – gotówka pozostaje jedynym funkcjonującym środkiem płatniczym. Likwidacja fizycznego pieniądza uzależnia obywateli od technologii, które mogą zawieść, i od instytucji, które mogą zawężać dostęp do środków pieniężnych z przyczyn politycznych lub komercyjnych.
Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” apeluje do Rządu Rzeczypospolitej Polskiej oraz wszystkich sił politycznych o:
1. Zachowanie gotówki jako pełnoprawnego środka płatniczego w Polsce.
2. Wprowadzenie ustawowych gwarancji prawa do płatności gotówką w każdej placówce handlowej i usługowej.
3. Ochronę miejsc pracy związanych z obsługą gotówki.
4. Wzmocnienie roli gotówki w edukacji finansowej i bezpieczeństwie obywateli.
Gotówka to wolność. Gotówka to bezpieczeństwo. Gotówka to miejsca pracy. Będziemy jej bronić.

STANOWISKO Nr 10 XXXII KZD ws. konieczności wdrożenia działań zwiększających potencjał gospodarczy Rzeczypospolitej Polskiej

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Obecnie w Polsce dokonuje się transformacja modelu działania związków zawodowych. Jest to proces wymuszony przez zmieniające się trendy w gospodarce i sektorze usług, co skutkuje wygaszaniem produkcji, zmianami profilu działania czy wręcz ogłaszaniem upadłości przedsiębiorstw – a w rezultacie masowymi zwolnieniami pracowników.
Do tych zmian w znacznym stopniu przyczynia się polityka Rządu RP, polegająca między innymi na nieuzasadnionych działaniach, zmierzających ku zapaści spółek Skarbu Państwa i w konsekwencji ich wyzbywania się, co prowadzi nie tylko do braku kontroli nad strategicznymi dla Polski sektorami gospodarki, ale także do braku kontroli nad rynkiem pracy przy stosowaniu ułatwień dla importu tańszych produktów spoza RP, zamiast wspierania i umacniania rodzimego przemysłu. Nade wszystko działania Rządu RP prowadzone są bez oficjalnego planu rozwoju gospodarczego Polski i rynku pracy.
Mając na względzie obronę prawa człowieka do pracy, Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” stanowczo domaga się od Rządu RP pilnego wdrożenia zaplanowanego kompleksowo, z uwzględnieniem konsultacji społecznych, procesu budowania odporności rynkowej oraz wypracowania systemowych rozwiązań, pozwalających na utrzymanie ciągłości zatrudnienia i wspierających elastyczność organizacji, jak np. pomoc małym i średnim przedsiębiorstwom w dopasowaniu nowych modeli biznesowych, zmiany w szkolnictwie branżowym, uwzględniające nabywanie zróżnicowanych kompetencji czy ograniczenia importu w obszarach strategicznych; i inne, w celu przeciwdziałania zapaści gospodarczej i destabilizacji rynku pracy w Polsce.

STANOWISKO Nr 9 XXXII KZD ws. sytuacji branży motoryzacyjnej w Polsce

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Mając na uwadze obecną trudną sytuacją europejskiej branży motoryzacyjnej – będącej w dużej mierze skutkiem polityki klimatycznej UE – coraz więcej europejskich rządów zapowiada wprowadzenie poważnych pakietów wsparcia dla zakładów branży motoryzacyjnej w swoich krajach, co najprawdopodobniej będzie skutkować redukcją produkcji i zatrudnienia w państwach, w których takiego wsparcia nie będzie. Biorąc powyższe pod uwagę, Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” zwraca się do Rządu RP o podjęcie konstruktywnych działań, celem zapewnienia adekwatnego wsparcia branży motoryzacyjnej w Polsce.
Należy podkreślić, że obecnie branża motoryzacyjna wypracowuje 14 proc. PKB Polski i odgrywa kluczową rolę w gospodarce naszego kraju. Zapewnia przy tym zatrudnienie, uwzględniając kooperantów, kilkuset tysiącom pracowników. Realne zagrożenie znacznego zmniejszenia produkcji oraz zatrudnienia w branży motoryzacyjnej w oczywisty sposób prowadzić będzie do groźnych nieodwracalnych konsekwencji społecznych i ekonomicznych, tym także utracie wielu tysięcy członków przez NSZZ „Solidarność”. Zwłaszcza dotyczy to regionów, gdzie udział zakładów oraz produkcji związanej z motoryzacją jest największy.
Ponadto nie wolno zapominać, że ograniczaniu zdolności wytwórczych branży motoryzacyjnej towarzyszy deindustrializacja zarówno Polski jak i całej Unii Europejskiej z Republiką Federalną Niemiec na czele. Oznacza to poważne zagrożenie dla stabilnych miejsc pracy oraz wpływów budżetowych naszego kraju – już w 2025 roku budżet Polski ma być w jednej trzeciej finansowany długiem, zaciąganym na konto przyszłych pokoleń.
Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” wzywa do pilnego podjęcia niezbędnych działań, zapewniających konieczne i adekwatne wsparcie dla branży motoryzacyjnej, zmierzających do utrzymania miejsc pracy, o których rozmowy powinny się toczyć w sposób społecznie akceptowalny, czyli w uzgodnieniu z reprezentacjami pracowników. Koniecznie też trzeba podejmować decyzje dotyczące zapobiegania przenoszeniu tych miejsc pracy do krajów nieobjętych restrykcjami Zielonego Ładu – jak (ostatnio) Meksyk czy Brazylia.