Stanowisko KK nr 3/22 ws. wprowadzenia na ekrany polskich kin filmu „Klecha”

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” domaga się natychmiastowego dopuszczenia do rozpowszechniania na ekranach polskich kin filmu fabularnego „Klecha” w reżyserii Jacka Gwizdały.

Przetrzymywanie w swego rodzaju „zamrażarce” dystrybucyjnej filmu opowiadającego o życiu i śmierci Sługi Bożego ks. Romana Kotlarza, Męczennika Radomskiego Czerwca ’76, patrona NSZZ „Solidarność” Ziemi Radomskiej, jest w naszym pojęciu co najmniej niestosowne.

Ks. Roman Kotlarz, zakatowany na śmierć przez funkcjonariuszy SB, tzw. nieznanych sprawców, jest postacią ważną dla „Solidarności”, porównywalną w swoim heroizmie do bł. ks. Jerzego Popiełuszki. To on 25 czerwca 1976 r. w czasie buntu radomskich robotników przeciw komunistycznej władzy miał odwagę, by publicznie udzielić im błogosławieństwa, a potem w kazaniach upominał się o prześladowanych i katowanych za udział w proteście. Zapłacił za to najwyższą cenę – ofiarę własnego życia.

Jego odwaga winna być przykładem dla wszystkich Polaków, dlatego Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” stanowczo domaga się wprowadzenia na ekrany polskich kin tak ważnego filmu, będącego świadectwem bohaterskiej postawy ks. Kotlarza i jego wkładu w tworzenie polskiej historii. To jest nasze wspólne, polskie dziedzictwo, a naszą wspólną odpowiedzialnością jest pielęgnowanie pamięci o naszych bohaterach narodowych.

 

Stanowisko KK nr 2/22 ws. konieczności zmian systemu wynagradzania nauczycieli

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” domaga się od Rządu RP natychmiastowego powrotu do rozmów ws. zmian systemu wynagradzania nauczycieli.

Uposażenia nauczycieli w kolejnych latach systematycznie tracą wartość. Wynagrodzenie zasadnicze początkującego nauczyciela od września b.r. wynosi 3424 zł i będzie niższe od płacy minimalnej w 2023 roku. Projekt ustawy budżetowej na 2023 r., wbrew zapowiedziom nie przewiduje żadnych podwyżek dla nauczycieli.

Brak odpowiednich działań Rządu RP spowoduje obniżenie jakości pracy placówek oświatowych w naszym kraju.

 

Stanowisko KK nr 1/22 ws. sytuacji społeczno-gospodarcze

Komisja Krajowa NSZZ Solidarność, w wyniku analizy aktualnej sytuacji społeczno-gospodarczej, uznaje, że polscy pracownicy stoją wobec trzech najważniejszych problemów, które wymagają pilnego rozwiązania:

  1. Systemowe powstrzymanie wzrostu cen energii uzyskiwanej ze wszystkich rodzajów surowców i nośników.
  2. Zapewnienie godziwego (systemowego) wzrostu wynagrodzeń pracowników
    w szeroko rozumianej sferze finansów publicznych.
  3. Przyjęcie ustawy dotyczącej tzw. emerytur stażowych.

Komisja Krajowa NSZZ Solidarność apeluje do Rządu RP o podjęcie rzetelnego dialogu z NSZZ „Solidarność” w celu szybkiego i efektywnego rozwiązania wymienionych problemów.

 

STANOWISKO Nr 2 XXX KZD ws. podjęcia inicjatywy w zakresie zmiany Ustawy z dnia 23 maja 1991 roku o rozwiązywaniu sporów zbiorowych

Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” wnioskuje do Komisji Krajowej o podjęcie inicjatywy w zakresie zmiany Ustawy z dnia 23 maja 1991 roku o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 123)

lub alternatywnie:
wystąpienie z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z art. 4 ustęp 2 Ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, z art. 59 ustęp 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 188 pkt. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.

Opierając się na doświadczeniach komisji zakładowych w zakresie prowadzenia sporów zbiorowych wnosimy:
1. o podjęcie inicjatywy nowelizacji Ustawy z dnia 23 maja 1991r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych w zakresie:
   1) art. 4 ust. 2, co najmniej w odniesieniu do wyłączenia z jego dyspozycji regulaminów wynagradzania np. przez wprowadzenie do jej treści ogólnej definicji porozumienia zbiorowego, innego niż układ zbiorowy pracy,
   2) wprowadzeniu do niej instytucji sądowego stwierdzenia istnienia sporu zbiorowego lub jego legalności

i
lub o wystąpienie, na podstawie art. 191 ust. 1 pkt. 1 w zw. Z art. 188 pkt. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z art. 4 ust. 2 Ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych z art. 59 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.

STANOWISKO Nr 1 XXX KZD ws. wezwania Zarządu Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie do podjęcia dialogu i rozwiązania napiętej sytuacji w przedsiębiorstwie

Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” w pełni popiera działania Krajowego Sekretariatu Zasobów Naturalnych, Ochrony Środowiska i Leśnictwa oraz Organizacji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Wodach Polskich, polegające na domaganiu się realizacji żądań określonych w sporze zbiorowym, który trwa od sierpnia 2018 roku.

Krajowy Zjazd Delegatów domaga się od Ministra Infrastruktury i Prezesa Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie natychmiastowych działań, prowadzących do zakończenia konfliktu pomiędzy NSZZ „Solidarność” a Prezesem Wód Polskich oraz zaprzestania szykanowania, szkalowania  dobrego imienia oraz lekceważenia jedynego reprezentatywnego związku zawodowego jakim jest NSZZ „Solidarność”.

Stanowisko Prezydium KK nr 2/22 ws. potrzeby pilnych zmian prawa UE w odniesieniu do instytucji europejskich rad zakładowych

Korporacje ponadnarodowe działają w wielu sektorach polskiej gospodarki. Ich wpływ na krajowe stosunki pracy jest zauważalny i w wielu przypadkach budzi niepokój związków zawodowych. Dlatego kwestią zasadniczą jest wykorzystanie wszelkich środków aby zapewnić możliwość wpływu reprezentacji pracowniczej na zapewnienie skutecznego prawa do informacji i konsultacji w wymiarze ponadgranicznym. Głównym tego instrumentem na poziomie UE jest dyrektywa 2009/38 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie ustanowienia europejskiej rady zakładowej lub trybu informowania pracowników i konsultowania się z nimi w przedsiębiorstwach lub w grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, która zastąpiła wcześniejszą dyrektywę 94/45/WE.

Polskie związki zawodowe, w tym NSZZ „Solidarność” od wielu lat mają możliwość –poprzez swoich przedstawicieli – uczestnictwa w europejskich radach zakładowych (ERZ), utworzonych w korporacjach prowadzących działalność na terenie naszego kraju, chroniąc interesy polskich pracowników.

Analizy dokonywane przez europejski ruch związkowy, ale także przez NSZZ „Solidarność” pokazują, że dyrektywa 2009/38 wymaga zasadniczego wzmocnienia prawnego przede wszystkim w zakresie prawa ERZ do sądu oraz zbudowania efektywnego sytemu sankcji w przypadku naruszenia uprawnień do informacji i konsultacji. Oznacza to konieczność pilnej rewizji tego aktu prawnego.

Mając na względzie trwające w Parlamencie Europejskim prace nad tzw. raportem legislacyjnym (autorstwa posła Denisa Radtke) dotyczącym zmian w dyrektywie o ERZ Prezydium KK NSZZ „Solidarność”w pełni popiera stanowisko EKZZ w tym obszarze, przedstawione 18 grudnia 2020 r.

Z punktu widzenia interesu polskich pracowników korporacji ponadnarodowych szczególne znaczenie ma dokonanie takich zmian w dyrektywie, które zagwarantują:

  1. Stworzenie efektywnego mechanizmu sankcji wprowadzanych w razie braku prawidłowej informacji lub konsultacji pracowników, w tym poprzez prawo do czasowego zawieszenia decyzji przedsiębiorstwa z uwzględnieniem uprawnień krajowych związków zawodowych.
  2. Likwidację wyłączenia spod rygorów dyrektywy, tzw. dobrowolnych porozumień (stary art. 13 dyrektywy 94/45/WE). Stwarzają one podwójne standardy utrudniające polskim reprezentatywnym organizacjom związkowym desygnowanie przedstawicieli do ERZ, mimo obowiązującego polskiego prawa.
  3. Skonsolidowanie i włączenie do głównego tekstu dyrektywy koncepcji "ponadnarodowego charakteru sprawy" (motywy 12 i 16 preambuły do dyrektywy). Musi istnieć egzekwowalne, kompleksowe prawo ERZ do tego, aby była informowana i konsultowana w całym procesie podejmowania decyzji przez zarządy korporacji ponadnarodowych.

Uważamy, że bez silnego prawa pracowników do informacji i konsultacji w wymiarze ponadnarodowym nie jest możliwa budowa prawdziwego europejskiego modelu społecznego, który winien uwzględniać potrzeby i oczekiwania pracowników i reprezentujących ich związków zawodowych, a nie wyłącznie interesy wielkiego międzynarodowego kapitału.

Zachęcając polskich posłów do Parlamentu Europejskiego do wsparcia tych działań zwracamy uwagę, że wzmocnienie instytucji ERZ ma szczególne znaczenie z perspektywy naszego kraju, a więc państwa, w którym wciąż nie istnieje sektorowy poziom rokowań zbiorowych zapewniający równowagę między interesami rodzimych i zagranicznych przedsiębiorców. Oznacza to, że niekontrolowane legislacyjnie oddziaływanie korporacji ponadnarodowych w obszarze społecznym może mieć potencjalnie negatywne skutki nie tylko dla ich pracowników, ale dla całej polskiej gospodarki.

Stanowisko KK nr 5/21 ws. poparcia wniosku KS Przemysłu Mleczarskiego, Spirytusowego i Koncentratów Spożywczych o mediacje w SoNa Sp. z o.o. Przetwórstwo Rybne Koziegłówki

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” popiera wniosek Krajowej Sekcji Przemysłu Mleczarskiego, Spirytusowego i Koncentratów Spożywczych w sprawie mediacji w SoNa Sp. z o.o. Przetwórstwo Rybne Koziegłówki, uważając że jest to jedyny pokojowy sposób na wypracowanie zadowalającego strony rozwiązania. Związek zawodowy musi być traktowany w zakładzie pracy zgodnie z polskim prawem, które jasno określa prawa organizacji związkowych.
Organizacja Zakładowa NSZZ „Solidarność” w SoNa Sp. z o.o. Przetwórstwo Rybne Koziegłówki pragnie rozwiązywać wszelkie konflikty na drodze dialogu. Jeżeli jednak ten sposób nie przyniesie rezultatu, Komisja Krajowa udzieli Organizacji Zakładowej wsparcia w dochodzeniu swoich praw w każdy dopuszczalny prawem sposób. 

Stanowisko KK nr 4/21 ws. realizacji Porozumienia podpisanego między Rządem RP a NSZZ „Solidarność”

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” żąda natychmiastowej realizacji porozumienia zawartego 7 kwietnia 2019 roku pomiędzy Rządem RP a naszym Związkiem.
Od ponad dwóch lat Rząd uchyla się od wypełnienia przyjętego zobowiązania o wprowadzeniu nowego systemu wynagradzania nauczycieli w powiązaniu z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce narodowej.
Zlekceważenie zawartej z NSZZ „Solidarność” umowy społecznej jest dla wszystkich polskich pracowników bardzo negatywnym sygnałem. Brak zaufania obywateli do państwa może skutkować niepokojami społecznymi i niechęcią do rozwiązywania konfliktów społecznych na drodze porozumienia i kompromisu.

 

Stanowisko KK nr 3/21 ws. występujących zagrożeń dla dalszego funkcjonowania kopalni siarki w Grzybowie

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" po zapoznaniu się z aktualnymi problemami występującymi w kopalni siarki „Siarkopol” Grzybów, wyraża swoje głębokie  zaniepokojenie powstającymi zagrożeniami dla dalszego funkcjonowania kopalni, niezmiernie ważnej i potrzebnej polskiej gospodarce.
Komisja Międzyzakładowa NSZZ „Solidarność” w „Siarkopol” Grzybów jak również Zarząd Regionu Świętokrzyskiego NSZZ „Solidarność” od dłuższego czasu sygnalizują niebezpieczeństwo dla dalszego istnienia jedynej kopalni siarki w Polsce (również w świecie). Ma to związek z powolnym lecz nieuchronnym wyczerpywaniem się złóż siarki wydobywanej z aktualnych odwiertów. Planowane inwestycje wykorzystania istniejących złóż siarki (Rudki k/Połańca) natrafiają na opór samorządu połanieckiego, od którego zależy uwzględnienie tej inwestycji w planie zagospodarowania gminy.
Biorąc pod uwagę fakt, że złoża siarki zaliczane są do złóż strategicznych państwa, NSZZ „Solidarność” w Grzybowie wielokrotnie zwracał się do władz państwowych o zmianę prawa (Ustawa: Prawo geologiczne i górnicze) lub przyjęcie tzw. specustawy, które niezwłocznie umożliwią rozpoczęcie niezbędnej inwestycji dla dalszego istnienia „Siarkopolu”.
Ponadto konieczne jest wewnątrz Grupy Azoty uwzględnienie całkowitego kosztu wytwarzania końcowego produktu – siarki wydobywanej, aby uniknąć ujemnej rentowności przedsiębiorstwa. Takiego rozwiązania domaga się zwykła sprawiedliwość, ład korporacyjny a w konsekwencji również istnienie „Siarkopolu”.
Celem uniknięcia dalszych trudności oraz mając na uwadze dalszy rozwój spółki „Siarkopol” konieczne jest podjęcie wspomnianych wyżej działań legislacyjnych i organizacyjnych, które  leżą  po stronie właściciela „Siarkopolu”, czyli Grupy Azoty, oraz nadzoru właścicielskiego, czyli Ministra Aktywów Państwowych.
Proponowane działania wraz z uzasadnieniem – w załączniku do niniejszego Stanowiska.

 

Stanowisko KK nr 2/21 ws. „Fit for 55”

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” wzywa polski rząd do zablokowania  pakietu „Fit for 55” oraz podjęcia pilnych działań na rzecz gruntownej przebudowy systemu handlu emisjami EU-ETS.
Zaprezentowany 14 lipca 2021 roku przez Komisję Europejską pakiet regulacji pn. „Fit for 55” stanowi gigantyczne zagrożenie dla polskiej i unijnej gospodarki oraz dla poziomu życia mieszkańców państw członkowskich. Najbardziej dotkliwie jego negatywne skutki odczują unijne kraje Europy Środkowo-Wschodniej. „Fit for 55” będzie mieć  skrajnie szkodliwy wpływ na niemal wszystkie gałęzie gospodarki oraz codzienne życie obywateli.
W szczególności należy tu wymienić:
1. Transport – będąca częścią pakietu propozycja zmiany dyrektywy dotyczącej opodatkowania produktów energetycznych, która ma polegać na  radykalnym zwiększeniu opodatkowania paliw kopalnych, spowoduje skokowy wzrost ich cen. Szacuje się, że już 1 stycznia 2023 roku litr benzyny może kosztować 8 zł. Proporcjonalnie zdrożeje gaz ziemny, olej napędowy i opałowy, czy węgiel. Od 2023 roku ma się również rozpocząć się proces rozszerzania systemu handlu emisjami EU ETS o transport drogowy morski i lotniczy.  To oznacza kolejne szokowe podwyżki cen paliw oraz drastyczny wzrost kosztów transportu, który wpłynie na podniesienie cen wszelkich produktów konsumpcyjnych oraz usług.
2. Przemysł motoryzacyjny – zgodnie z propozycją KE od 2035 roku sprzedaż aut z silnikami spalinowymi oraz samochodów hybrydowych ma być zakazana na terenie UE. Zakaz ten, połączony z opisanym powyżej podniesieniem cen paliw, spowoduje nie tylko radykalny spadek dostępności środków transportu dla obywateli, ale również utratę setek tysięcy miejsc pracy w branży motoryzacyjnej. Jak wyliczył niemiecki Instytut Badań Ekonomicznych (Ifo) Przestawienie  sektora automotive w tym kraju wyłącznie na produkcję samochodów elektrycznych będzie się wiązać z likwidacją 215 tys. miejsc pracy (ok. ¼ ogółu zatrudnionych). Należy przypuszczać, że w działających w Polsce przedsiębiorstwach motoryzacyjnych, które niemal w 100 proc. pełnią rolę poddostawcy dla zachodnich koncernów, skala redukcji będzie proporcjonalnie jeszcze większa.
3. Przemysł energochłonny – obserwowany w ostatnich latach galopujący wzrost cen uprawnień do emisji CO2 w ramach systemu EU-ETS spowodował, że przedsiębiorstwa i branże energochłonne znajdują się obecnie na skraju bankructwa, bądź proces likwidacji i przenoszenia produkcji poza granicę Unii Europejskiej już się rozpoczął. Przykładem jest np. ubiegłoroczna decyzja hutniczego koncernu Arcelor Mittal dotycząca wygaszenia części surowcowej Huty im. Sendzimira w Krakowie. Pakiet „Fit for 55”, który zakłada dalszy wzrost cen energii i uprawnień emisyjnych tylko pogłębi ten negatywny trend. Dodatkowo wprowadzenie węglowego podatku granicznego (CBAM) zamiast zahamować zjawisko wyprowadzania przemysłu poza granicę UE, przyspieszy ten proces. Wdrożeniu mechanizmu CBAM (bez uwzględnienia kosztów pośrednich) ma bowiem towarzyszyć  szybka redukcja (o 10 proc. rocznie od 2026 roku) puli darmowych uprawnień emisyjnych dla sektorów energochłonnych. Innymi słowy instrument, który miał zatrzymać tzw. „ucieczkę emisji” oraz poprawić pozycję konkurencyjną europejskiego przemysłu, przyniesie skutki odwrotne do zamierzonych.
4. Koszty energii elektrycznej i ciepła – propozycje zawarte w pakiecie „Fit for 55” spowodują drastyczne rozszerzenie sfery ubóstwa energetycznego. Obok wymuszonych przez unijną politykę klimatyczną podwyżek cen energii elektrycznej gospodarstwa domowe czeka gwałtowny wzrost cen ogrzewania. Przygotowany przez KE pakiet zakłada włączenie do systemu EU-ETS również emisji CO2 powstających przy ogrzewaniu budynków mieszkalnych. Jak wynika z opracowania Polskiego Instytutu Ekonomicznego, w konsekwencji  wydatki na energię wśród najbiedniejszych gospodarstw domowych w Polsce wzrosną o 108 proc.
Powyższe wyliczenie stanowi jedynie część skutków, jakie przyniesie kolejne zaostrzenie polityki klimatycznej UE. Co warte podkreślenia, o ile do tej pory polityka ta dotyczyła głównie energetyki i przemysłu, to pakiet „Fit for 55” ma całkowicie przemodelować funkcjonowanie europejskich społeczeństw. Według niektórych szacunków wdrożenie tego gigantycznego projektu inżynierii społecznej będzie kosztować nawet 5 bln euro. Unii Europejskiej zwyczajnie nie stać na tak wielki wysiłek finansowy. Na dowód tego wystarczy wskazać, że całkowity budżet Planu odbudowy dla Europy (Next Generation EU) to „zaledwie” 800 mld euro.
W grudniu 2020 roku Rada Europejska wyraziła zgodę na podwyższenie celów redukcji emisji CO2 do 55 proc. do roku 2030, lecz jednocześnie zobowiązała Komisję Europejską do przedstawienia szczegółowej analizy skutków środowiskowych, społecznych i gospodarczych tej decyzji dla poszczególnych państw członkowskich. KE takiej analizy do tej pory nie przedstawiła, mając prawdopodobnie świadomość, że ujawnienie horrendalnych kosztów „Fit for 55” wywołałoby ogromny społeczny opór w całej Unii Europejskiej wobec wprowadzenia tego pakietu. Komisja Krajowa domaga się przedstawienia przez Rząd RP kosztów wprowadzenia pakietu Fit for 55 i podania ich do publicznej wiadomości.
W ocenie Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” obowiązkiem polskiego rządu jest  podjęcie wszelkich możliwych działań na rzecz zablokowania pakietu „Fit for 55” oraz wyegzekwowanie od Komisji Europejskiej przedstawienia kompleksowej analizy kosztów tego pakietu.
Wzywamy również polski rząd do jak najszybszej interwencji na forum Unii Europejskiej w sprawie koniecznych zmian w systemie EU-ETS.  Obserwowany w ostatnim czasie gwałtowny wzrost cen uprawnień do emisji CO2 jest zjawiskiem niezwykle groźnym dla gospodarki. Jeszcze na początku 2018 roku koszt zakupu pozwolenia na emisję 1 tony CO2  w systemie EU-ETS wynosił ok. 8 euro. Obecnie jest to ponad 60 euro. Ceny uprawnień emisyjnych zaczęły błyskawicznie rosnąć od momentu, gdy Komisja Europejska nadała im status instrumentu finansowego. To pozwoliło na spekulacje tymi pozwoleniami. Dzisiaj coraz większa liczba analityków wprost przyznaje, że unijny rynek handlu emisjami stał się rynkiem całkowicie spekulacyjnym, nad którym instytucje UE straciły jakąkolwiek kontrole. Taka sytuacja całkowicie wypacza cel, jakiemu miał służyć unijny system handlu emisjami.
EU ETS w swych założeniach miał stanowić instrument stymulowania inwestycji i rozwoju niskoemisyjnych technologii w energetyce i przemyśle. Obecnie jednak przestał spełniać tę rolę i wywiera wyłącznie destruktywny wpływ na gospodarkę UE, a w szczególności gospodarkę Polski,  która oparta jest na energetyce konwencjonalnej. Rosnące w niespotykanym tempie ceny uprawnień emisyjnych wymuszają tempo transformacji, któremu przemysł nie jest i nie będzie w stanie sprostać. Zamiast zapowiadanej sprawiedliwej transformacji, niebawem będziemy więc mieli do czynienia z masową likwidacją przedsiębiorstw i miejsc pracy. W obliczu powyższego bezwzględnie konieczne jest doprowadzenie do stabilizacji, obniżenia lub choćby zamrożenia cen  uprawnień emisyjnych.
Coraz bardziej zideologizowana i oderwana od realiów gospodarczych polityka klimatyczno-energetyczna UE stanowi obecnie największe zagrożenie dla rozwoju naszego kraju oraz sytuacji materialnej polskich rodzin. W ostatnim okresie Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” z niepokojem obserwuje zupełną bierność polskiego rządu wobec tych zagrożeń oraz postępującą uległość wobec kolejnych skrajnie szkodliwych rozwiązań forsowanych przez Komisję Europejską. Niniejsze stanowisko traktujemy jako ostrzeżenie i wezwanie rządu do działania na rzecz ochrony polskiej gospodarki i miejsc pracy polskich pracowników. W przypadku dalszej bezczynności rządu, będziemy zmuszeni do podjęcia radykalnych akcji protestacyjnych.