Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”, uznając zasługi Solidarności Walczącej w walce o demokratyczną Polskę i w obronie zdelegalizowanej w wyniku stanu wojennego w grudniu 1981 roku „Solidarności”, wyraża podziękowanie wszystkim jej członkom i współpracownikom. Wasze bohaterstwo, bezkompromisowa i patriotyczna postawa dawała nadzieję na zwycięstwo demokracji nad panującym wówczas komunistycznym reżimem.
Zasłużyliście na wdzięczność i pamięć naszą i przyszłych pokoleń Polaków.
Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” potępia zleconą przez prezydenta miasta brutalną interwencję wynajętych ochroniarzy wobec strajkujących w obronie praw pracowników kieleckiego MPK.
Kategorycznie domagamy się od władz samorządowych Kielc zaprzestania takich działań i podjęcia rozmów z protestującymi.
Krajowy Zjazd Delegatów wyraża uznanie dla załogi MPK broniącej swoich miejsc pracy i wzywa członków NSZZ „Solidarność” do udziału w ogólnopolskiej solidarnościowej demonstracji w Kielcach w dniu 3 września 2007 r.
W 25 rocznicę Zbrodni Lubińskiej Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” składa hołd zastrzelonym i rannym uczestnikom pokojowej manifestacji zorganizowanej w Lubinie 31 sierpnia 1982 roku dla uczczenia drugiej rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych. Od kul brutalnie interweniującej milicji zginęli wówczas nasi koledzy: Michał Adamowicz, Mieczysław Poźniak i Andrzej Trajkowski.
Żyjąc dziś w wolnym i suwerennym kraju, winni jesteśmy pamięć wszystkim Ofiarom dramatycznych lat stanu wojennego. To ich poświęcenie zbudowało fundament niepodległej
i demokratycznej Polski.
NSZZ „Solidarność” nigdy o nich nie zapomni!
Krajowy Zjazd Delegatów wyraża szacunek i wdzięczność także tysiącom bezimiennych, którzy w tamtych ponurych czasach mieli odwagę otwarcie upominać się o wolność, prawa pracownicze i związkowe. Współczesna młodzież może być dumna ze swych rodziców.
W oparciu o obserwację zjawisk i procesów zachodzących na polskim rynku pracy oraz doświadczeń innych krajów europejskich, które miały podobną sytuację, Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” stwierdza, że coraz bardziej dotkliwy jest brak strategii państwa skutecznie przeciwdziałającej niekorzystnym zjawiskom rosnącej emigracji i imigracji pracowników.
1. Polska 2007 roku staje się krajem emigracyjno-imigracyjnym z przewagą pracy nielegalnej migrantów. Staje się również krajem tranzytowym i będzie takim, aż do chwili zauważalnej zmiany polityki państwa i pracodawców w stosunku do pracowników, azylantów i migrantów. Zmiana taka wymaga opracowania i stosowania przez państwo jasno określonej strategii wobec ruchów emigracyjnych, migracyjnych i reemigracji. Tezą zasadniczą tej strategii winno być tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi gospodarczemu kraju, przedsiębiorstw, pracowników, młodzieży oraz zwiększeniu dochodów pracowników i gospodarstw domowych. Coraz bardziej atrakcyjnymi powinno stawać się życie w kraju, warunki pracy, płacy, dostęp do usług, szczególnie w zakresie edukacji. Z raportu MPiPS z 2007 r. „Zatrudnienie w Polsce” wynika, że przyczyną emigracji Polaków są niskie wynagrodzenia, wysokie bezrobocie, niski wzrost zatrudnienia i wysokie koszty utrzymania. To są również przyczyny imigracji do Polski i do Europy. 2. Emigracja. Polska staje się krajem emigracji netto (więcej obywateli z niej wyjeżdża niż przyjeżdża). Emigracja jest przyczyną obniżania efektywności krajowych systemów ubezpieczeniowych, niższego PKB, niszczenia rodzin, pogorszenia konkurencyjności. Najczęściej emigrują fachowcy, ludzie wykształceni i potrzebni polskiej gospodarce.
3. Imigracja. Polska staje się krajem nielegalnej pracy imigrantów. Powoduje to obniżanie płac, wzrost lokalnego bezrobocia, obniżenie prestiżu niektórych zawodów i szkoleń zawodowych, standardów pracy (praca byle jaka, krótkoterminowa, nisko opłacana). Zatrudnianie cudzoziemców może pełnić rolę uzupełniającą na rynku pracy pod warunkami legalności pracy i niedyskryminacji płacowej i socjalnej migrantów.
4. Reemigracja. W Polsce powroty do kraju mają szanse zaistnieć tylko pod warunkiem polityki państwa i pracodawców zwiększającej atrakcyjność warunków życia, pracy, płacy i dostępu do usług. Badania IPiSS wykazały, że płaca motywująca do powrotu do kraju to kwota około 4 000 zł miesięcznie.
Zadania państwa i rządu
Poprawa mobilności instytucji
1. Powołanie ośrodka koordynującego określenie kierunków polityki państwa w zakresie migracji, emigracji i reemigracji.
2. Opracowanie strategii, z której wynika, że polityki migracyjne mają się przyczynić do wzrostu legalności pracy, uzupełniania lokalnych braków rąk do pracy, do rozwoju gospodarki krajowej, lokalnej. Natomiast polityka migracyjna nie może służyć do rozwiązywania doraźnych, głównie lobbystycznych, problemów pracodawców.
3. Poprawianie prawa pracy, egzekucja przestrzegania prawa pracy, standardów pracy i warunków socjalnych migranta i jego rodziny, przeciwdziałanie dyskryminacji w zakresie warunków zatrudnienia i wynagrodzenia a także przeciwko pracy nielegalnej lub nierejestrowanej.
4. Zorganizowanie zintegrowanego systemu informatycznego m.in. w celu likwidacji obecnej fikcji statystycznej, stworzenie baz danych emigrantów i imigrantów, stworzenie baz danych zapotrzebowań polskich branż i przedsiębiorstw.
5. Zorganizowanie sprawnego systemu kontroli wieloinstancyjnej, ze zmianą kwalifikacji prawnej tzw. zatrudnienia na czarno z wykroczenia na przestępstwo, z wyższymi sankcjami finansowymi, zamknięciem czasowym lub dłuższym przedsiębiorstwa, cofnięciem licencji, konfiskatą mienia i karą więzienia, wreszcie, tworzeniem banków danych nieuczciwych pracodawców, pośredników i agencji.
6. Zawieranie dwustronnych umów z rządami zainteresowanych państw w celu lepszej ochrony imigrantów na zasadzie wzajemności (pomoc konsularna, integracja, pomoc
w reemigracji).
7. Działania ochronne polskiego rynku pracy poprzez tworzenie przepisów ograniczających dostęp do krajowego rynku zagranicznym pracodawcom nie stosującym zasad społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR), ograniczenie okresowe przyjazdów i wyjazdów obywateli spoza UE.
8. Ratyfikacja konwencji MOP nr 97, 143, 181, o co wnosił NSZZ „Solidarność” poprzez decyzje Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nr 220/04 z 24.08.2004 r. i 217/06 z 20.12.2006 r.
9. Poprawienie pracy publicznych służb zatrudnienia w zakresie mobilności polskich bezrobotnych, pozyskiwania dla nich ofert pracy i informacji o prawdziwej sytuacji na rynku pracy, m.in. w zakresie potrzeb pracodawców szkoleń pracowników oraz bezrobotnych.
10. Opracowanie polityki integracji migrantów w celu uniknięcia kryzysów społecznych ujawnionych w krajach starej Unii Europejskiej.
Generalnie założenia polskiej strategii migracyjnej, emigracyjnej i reemigracji winny przyczynić się do działań państwa chroniących polski rynek pracy i płacy, preferując wsparcie dla polskich przedsiębiorców i pracowników oraz bezrobotnych a pracę migrantów traktować jako uzupełnienie, pod warunkiem zgody właściwej powiatowej rady zatrudnienia.
Pracodawcy
Poprawa mobilności pracowników
Pracodawcy winni wykorzystywać polskie zasoby rynku pracy m.in. zgłaszając wcześniej swoje potrzeby do publicznych służb zatrudnienia i korzystając z dostępnych ulg na zatrudnienie sezonowe i szkolenia pracowników, które należy rozszerzyć m.in. a pracowników tymczasowych. W sytuacji rzeczywistego braku rąk do pracy pracodawcy winni ubiegać się o pracowników spoza UE pod warunkiem skierowania ich przez publiczne służby zatrudnienia za zgodą powiatowej rady zatrudnienia i za odpowiednim zabezpieczeniem finansowym.
Warunki pracy i płacy winny być nie gorsze od warunków dla polskich pracowników, a ponadto pracodawcy zatrudniający cudzoziemców winni również odpowiadać za zapewnienie standardów socjalnych, aby uniknąć urągającej ludzkiej godności sytuacji, w jakich niekiedy znajdują się polscy pracownicy zagranicą.
Publiczne służby zatrudnienia
Poprawa mobilności bezrobotnych
Publiczne służby zatrudnienia winny preferować szkolenia i zatrudnienia polskich bezrobotnych. W tym celu, zgodnie z działaniem 6.7 Krajowego Planu Działań na Rzecz Zatrudnienia na 2006 r., należy wykonać badanie z wpływu migracji na rynek pracy w Polsce, a także codzienny monitoring sytuacji na lokalnym rynku pracy, m.in. poprzez badanie zawodów deficytowych, nadwyżkowych a także potrzeb pracodawców. Z tych analiz powinny powstawać bazy danych bezrobotnych miejscowych, pracowników migrujących, potrzeb pracodawców i ofert pracy.
Do zadań publicznych służb zatrudnienia winno należeć sprawdzenie reputacji i wiarygodności pracodawcy a także niepublicznych agencji zatrudnienia. Bardziej rygorystyczna powinna być też polityka przyznawania certyfikatów wszelkim pośrednictwom pracy. Agencje pracy nie mogą stać się furtką dla dumpingowego otwierania polskiego rynku pracy na tanich imigrantów.
Dokonując tej krótkiej oceny zjawisk migracyjnych na polskim rynku pracy Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” oczekuje od powołanego zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów Zespołu do Spraw Migracji, poszerzenia składu zespołów roboczych o partnerów społecznych i wypracowania strategii polityki migracyjnej państwa w oparciu o rzetelne dane stworzonego polskiego systemu informatycznego, a także w oparciu o założenia Krajowego Programu Reform 2005-08 (działania 3.3.).
Natomiast w obecnej chwili nadrzędnymi pozostaje:
– zatrudnianie polskich bezrobotnych;
– podnoszenie ich kwalifikacji zawodowych;
– działanie na rzecz stałego zatrudnienia;
– wzrost płac i systematyczne podnoszenie stopy życiowej Polaków, w celu wyhamowania emigracji i spowodowania powrotu emigrantów do pracy w kraju;
– zatrudnianie imigrantów wyłącznie legalnie i uzupełniająco, zgodnie ze standardami UE, MOP i krajowymi;
– ścigania nielegalnego zatrudnienia w celu zamiany tysięcy nielegalnych miejsc pracy
na legalne;
– rygorystyczna kontrola przestrzegania standardów pracy i płacy.
Dla ratowania krajowego rynku pracy, na którym już dzisiaj w niektórych zawodach występuje brak wykwalifikowanych pracowników oraz dla zapobieżenia pogłębienia się kryzysu finansowego systemu emerytalnego i opieki zdrowotnej NSZZ „Solidarność” zwraca się do Rządu i partnerów społecznych z Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych z propozycją podjęcia negocjacji i zawarcia umowy mającej na celu promowanie stałego zatrudnienia i przeciwdziałania pladze fałszywego samozatrudnienia oraz zatrudnienia na czas określony.
Niniejsza propozycja powinna być elementem trwających już prac nad umową społeczną: Praca, Rodzina, Dialog.
Uzasadnienie:
Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” podziela pogląd, że w nadchodzących latach jednym z największych zagrożeń dla Polskiej gospodarki i budżetu państwa będzie pogłębiające się zjawisko „kurczenia” rynku pracy. Już od szeregu lat w naszym kraju szybko maleje odsetek osób mających nawiązany stosunek pracy, w tym szczególnie na czas nieokreślony. Maleje tym samym ilość osób w pełni uczestniczących przez opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne w utrzymywaniu systemu opieki zdrowotnej i systemu emerytalnego. Rośnie natomiast liczba klientów tych systemów. Na rynku pracy pomimo dużego bezrobocia już dzisiaj odczuwa się brak pracowników, zwłaszcza wykwalifikowanych. Pogłębianie się tego zjawiska nieuchronnie prowadzi do kryzysu, któremu zapobiegać trzeba już dzisiaj.
Powodami tego zjawiska są m.in.:
1. Uciekanie przez pracodawców od nawiązywania z pracownikami stosunku pracy zwłaszcza na czas nieokreślony oraz polityka niskich płac.
2. Rosnąca migracja zarobkowa głównie ludzi wykwalifikowanych.
3. Brak szkoleń pracowników w ramach strategii rozwoju firmy.
4. Niekorzystne zjawiska demograficzne.
Te zagrożenia narastające dzisiaj w Polsce, nie są niczym nowym w różnych krajach europejskich. M.in. borykała się z nimi Hiszpania, która już w latach dziewięćdziesiątych XX wieku zmuszona została do poszukiwania równowagi pomiędzy elastycznością, a bezpieczeństwem zatrudnienia. Z trzech porozumień podpisanych w kwietniu 1997 roku pierwsze miało na celu propagowanie umów o stałą pracę. Zarówno pracodawcy jak i związki zawodowe zgodziły się, że wysoka ilość umów na czas określony ma zły wpływ na warunki pracy, poziom produkcji i kwalifikacje pracowników. W maju 2005 roku doszło do podpisania pomiędzy rządem a partnerami społecznymi (związkami zawodowymi i organizacjami pracodawców) kolejnego porozumienia. Tym razem jest to Umowa na rzecz Promowania Wzrostu i Zatrudnienia mająca na celu polepszenie sytuacji na rynku pracy, a zwłaszcza promowanie zawierania umów na czas nieokreślony i ograniczanie umów na czas określony.
Uznając wskazany obszar za jeden z najbardziej krytycznych dla polskiej gospodarki w perspektywie najbliższych lat KK NSZZ „Solidarność” proponuje polskiemu rządowi oraz partnerom społecznym TK ds. S-G jak w stanowisku.
Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” uważa, że aktualnie obowiązująca ustawa
z 16 grudnia 1994 r. o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców, zwana także ustawą „neopopiwkową” zdezaktualizowała się i jej stosowanie w aktualnych warunkach gospodarczych i społecznych nie jest w stanie zapewnić prowadzenia polityki płacowej w przedsiębiorstwie zgodnie z regułami ekonomii i w duchu dialogu społecznego. NSZZ „Solidarność” oczekuje uchylenia ustawy i całkowitego przejścia do metodologii kształtowania płac w przedsiębiorstwie opartej na negocjacjach zakładowych
i ponadzakładowych układów zbiorowych pracy oraz regulaminów wynagrodzeń.
Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” wyraża głębokie zaniepokojenie sytuację personalną, która występuje w TVP i PR S.A.
Zapowiedź zwolnienia około 1500 doświadczonych pracowników może przynieść negatywne skutki dla ustawowej misji mediów publicznych.
Apelujemy do Ministra Skarbu Państwa o przeprowadzenie kontroli w zakresie polityki personalnej.
Drastycznym przykładem ograniczenia działalności mediów publicznych jest próba zmniejszenia przez Zarząd TVP S.A. czasu antenowego oddziałów terenowych telewizji publicznej z 4,5 do 1,5 godziny, co dotkliwie odczują społeczności lokalne. Tego typu działania są zamachem na samorządność lokalną. Kolejnym przykładem ograniczenia kulturotwórczej roli mediów publicznych jest zapowiedź Zarządu Polskiego Radia S.A. likwidacji Chóru i Orkiestry Polskiego Radia
Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” nie akceptuje rozwiązań przewidujących zamiast waloryzacji wprowadzenia jednorazowych dodatków pieniężnych. Rozwiązania mające charakter doraźnej pomocy finansowej dla świadczeniobiorców o niskich dochodach powinny być stosowane niezależnie od waloryzacji emerytur i rent. NSZZ „Solidarność” popiera sprzeciw i protesty emerytów i rencistów jednocześnie domagając się wprowadzenia corocznej waloryzacji świadczeń w pełni rekompensujących emerytom i rencistom wzrost kosztów utrzymania oraz zapewniającej udział emerytów i rencistów we wzroście gospodarczym naszego kraju.
Ponadto Komisja Krajowa wyraża stanowczy sprzeciw, wobec zaniechania po raz kolejny przez rząd prowadzenia rzeczywistego dialogu z partnerami społecznymi w ważnych dla ludzi sprawach.
Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” domaga się natychmiastowego zaprzestania dyskryminacji z powodu przynależności związkowej w Media Markt.
Zwracamy się do Państwowej Inspekcji Pracy o pilną kontrolę sieci sklepów i innych zakładów pracy, w których łamane są podstawowe prawa pracownicze, w tym prawo do zrzeszania w związki zawodowe.
Pracowników Media Markt zapewniamy o naszym wsparciu, a członków Związku wzywamy do wzięcia udziału w solidarnościowej manifestacji w obronie dyskryminowanych pracowników w dniu 9 października 2006 r. w Gdańsku.
Krajowy Zjazd Delegatów solidaryzuje się z głodującą załogą cukrowni Wożuczyn i domaga się w trybie pilnym rozwiązania problemu zaistniałego w tej cukrowni.
Krajowy Zjazd Delegatów upoważnia Prezydium Komisji Krajowej do wystąpienia do Prezesa Rady Ministrów o podjęcie stosownych działań w celu korzystnego dla pracowników zakończenia tego dramatu.