Stanowisko nr 15/12 ws. nowelizacji ustawy o zgromadzeniach publicznych

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” sprzeciwia się zmianom w ustawie o zgromadzeniach publicznych dokonanym z inicjatywy Prezydenta RP przez koalicję PO – PSL, ograniczającym podstawowe prawo wolności obywateli – prawo do zgromadzeń publicznych. Wprowadzone zmiany nadają urzędnikom uprawnienia do decydowania o podstawowych swobodach obywateli. Przepisy te zostały zmienione w taki sposób, aby praktycznie uniemożliwić zorganizowanie legalnej manifestacji. Nie znajdują one oparcia w żadnych standardach państwa demokratycznego.

Komisja Krajowa stwierdza ponadto, że zmiany te zostały przyjęte bez konsultacji społecznych, co jest łamaniem obowiązującego w Polsce prawa. Szczególnie jest to rażące dla NSZZ „Solidarność”, dzięki któremu doszło do demokratycznych przemian w Polsce. To kolejny w ostatnim czasie przykład wprowadzania ważnych dla obywateli ustaw z pominięciem dialogu społecznego.

Rządząca koalicja, przerzucając odpowiedzialność na organizatorów manifestacji, zdejmując ją ze służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny, wprowadzając jednocześnie kary materialne, cofa Polskę do mrocznej przeszłości PRL, oddalając nas od demokratycznego państwa szanującego prawo swoich obywateli do społecznego sprzeciwu.

Stanowisko nr 14/12 ws. forsowania przez Rząd RP zmian w systemie emerytalnym

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” wzywa Rząd RP do wycofania się z projektu wydłużania wieku uprawniającego do przejścia na emeryturę.

Nie do przyjęcia są argumenty rządu uzasadniające te zmiany. Dotyczy to zarówno powoływania się na czynniki demograficzne, tzn.  starzenie się polskiego społeczeństwa – co jest konsekwencją notowanego od lat spadku dzietności oraz jednoczesnym wydłużaniem się trwania życia – jak i  straszenie niskim poziomem przyszłych świadczeń emerytalnych obliczanych według formuły zdefiniowanej składki.

„Solidarność” po raz kolejny stwierdza, że mechaniczne podnoszenie wieku emerytalnego nie zastąpi systemowych rozwiązań, których konieczność uznajemy, czego dowodem są przedstawione przez Związek pierwsze projekty ustaw.

Najważniejszym działaniem na rzecz poprawy i stabilizacji systemu emerytalnego powinna być Narodowa Strategia Demograficzna uwzględniająca rozwój polityki prorodzinnej oraz polityki migracyjnej, co w perspektywie 20-30 lat odwróciłoby niekorzystne trendy demograficzne.

Strategia rozwoju ludnościowego Polski powinna wpływać na wszystkie inne strategie narodowe. Z niej muszą wynikać i jej powinny być podporządkowane wszystkie działania i rozwiązania systemowe o charakterze legislacyjnym, instytucjonalno-prawnym, organizacyjnym i fiskalnym. Narodowa Strategia Demograficzna winna być dokumentem posiadającym szerokie poparcie społeczne.

Polski system zabezpieczenia społecznego opiera się w głównej mierze na  zasadzie solidaryzmu międzypokoleniowego i tylko w nieznacznej na mechanizmie kapitałowym oraz ustalaniu wysokości świadczeń wynikającej ze zdefiniowanej składki. Świadomość tego, w jaki sposób wydłużenie okresu pracy zarobkowej wpływa na wysokość przyszłego świadczenia stanowi wystarczający czynnik zachęcający ubezpieczonych do odkładania momentu przejścia na emeryturę.

Dla polepszenia funkcjonalności systemu emerytalnego – w tym zmniejszenia  kosztów jego utrzymania – konieczne jest zwiększenie przychodów.

W tym celu należy objąć obowiązkiem ubezpieczenia emerytalno-rentowego wszystkie jego tytuły niezależnie od ich charakteru i czasu powstawania, a więc: umowy cywilno-prawne w tym umowy o dzieło, tantiemy autorskie, wynagrodzenie za sprawowanie funkcji członka Rady Nadzorczej spółek, świadczenia i zasiłki przedemerytalne, umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług. Konieczne jest również objęcie obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalno-rentowym wszystkich posiadanych przez daną osobę tytułów ubezpieczeniowych, a nie tylko jednego wybranego. Dobrowolność ubezpieczenia powinna dotyczyć uczniów gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, a także studentów zatrudnionych na podstawie umów cywilno-prawnych.

Podstawą wymiaru składek emerytalno-rentowych osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą muszą być ich rzeczywiste przychody, a nie deklarowane kwoty, będące proporcją prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce, a przynajmniej nie powinny być one mniejsze od przeciętnego wynagrodzenia.

Takie działania nie tylko rzeczywiście poprawią kondycję finansową systemu i zmniejszą obciążenie budżetu państwa, ale również przyczynią się do ograniczenia patologii w samozatrudnieniu i stosowania „umów śmieciowych”. Wpłyną również pozytywnie na wielkość kapitału emerytalnego gromadzonego przez ubezpieczonych, a tym samym na wysokość ich przyszłych świadczeń. Będzie to miało korzystny wpływ na stabilizację zawodową ludzi młodych.

Działania te należy połączyć ze zmianami regulacji prawnych w zakresie pracy tymczasowej. Praca tymczasowa z definicji powinna mieć charakter okresowy i być pomostem do stabilnego zatrudnienia, a nie patologicznie przekształcać się w „wieczną” pracę tymczasową. Konsekwencją naruszenia przesłanek pracy tymczasowej oraz okresu jej wykonywania powinno być przekształcenie terminowej umowy o pracę czy też umowy cywilno prawnej w umowę o pracę na czas nieokreślony. Konieczne jest ograniczenie sytuacji, w której wykonywanie pracy przez pracownika w całości lub w części jest zastępowane jej wykonywaniem przez pracownika tymczasowego.

Niezbędne jest także podjęcie działań na rzecz wydłużenia rzeczywistego wieku aktywności zawodowej i poprawienia fizjologicznych możliwości wykonywania pracy przez osoby w wieku około emerytalnym. Konieczne jest podjęcie działań organizacyjnych i prawnych tworzących system stopniowego wyłączania się tych osób z aktywności zawodowej. Sprzyjać temu powinno  skracanie czasu ich pracy i elastyczne dostosowywanie go do ich indywidualnych oczekiwań. Musiałoby to łączyć się z uzupełniającym wypłacaniem częściowego świadczenia emerytalnego w wymiarze proporcjonalnym do skróconego czasu pracy. Ograniczenie obciążeń pracą fizyczną, upowszechnienie mądrego zarządzania wiekiem powinno  preferować  przedsiębiorców stosujących takie praktyki wobec osób w wieku 50+ w ubieganiu się o zamówienia publiczne.

Jednocześnie należy podjąć działania sprzyjające poprawie stanu zdrowia ogółu społeczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki zorientowanej na wydłużenie zdolności do pracy poprzez:

–       zwiększenie środków na cele związane z przeciwdziałaniem wypadkom przy pracy i powstawaniem chorób zawodowych oraz prewencją rentową;

–       ustalenie najniższej wysokości odpisu na cele prewencyjne;

–       umożliwienie finansowania wieloletnich projektów w obszarze prewencji;

–       rozszerzenie pojęcia prewencji o działania wspierające tworzenia bezpiecznych i przyjaznych warunków pracy dla osób w wieku starszym;

–       stworzenie możliwości współfinansowania projektów przez pracodawców.

Racjonalne zwiększenie wydatków na te cele nie będzie miało negatywnego wpływu na finanse publiczne, gdyż finansowane byłyby w całości z funduszu wypadkowego, który jako jedyny ma dodatnie saldo wpływów i wydatków oraz stabilną sytuację finansową.

Nierozerwalną częścią tych działań musi być zwiększenie efektywności służb publicznych i instytucji rynku pracy. Stworzenie nadzoru partnerów społecznych nad funduszem pracy (w części pozazasiłkowej) oraz ograniczenie wpływu ministra finansów nad rozporządzaniem wydatkami funduszu pracy jest potrzebą chwili. Zamrażanie depozytów funduszu pracy dla poprawy wyniku budżetowego, w czasie gdy bezrobocie przekracza 13%,  jest nieracjonalne i szkodliwe.

Koniecznością jest rozbudowa systemu usług publicznych wspierających rynek pracy w zakresie bezpiecznego transportu, instytucjonalnej opieki nad dziećmi i ludźmi starszymi, kształcenia i dokształcania oraz dostępu do tanich mieszkań na wynajem. Skuteczność tych działań zasadniczo zwiększy mobilność wszystkich uczestników rynku pracy oraz poprawi dostęp do jakościowo lepszych miejsc pracy.

Mając na uwadze dobro wszystkich Polek i Polaków oraz wyzwania rozwojowe stojące przed naszym krajem, wzywamy rząd do powrotu do negocjacji w przedstawionych sprawach. Ich zaniechanie będzie dowodem na brak dialogu, lekceważenie innych opinii i stosowanie polityki siły. Dla tak istotnych zmian konieczne jest zbudowanie szerokiego poparcia społecznego wspartego autorytetem wielu środowisk naukowych, a nie ograniczanie się do formalnych 30-dniowych konsultacji projektu podwyższającego wiek emerytalny.

Domagamy się od Posłanek i Posłów do Sejmu RP  odrzucenia projektu ustawy emerytalnej przedłożonego przez rząd. W przeciwnym przypadku wszelkie skutki  społecznego protestu będą obciążały rządzącą naszym krajem koalicję.

Stanowisko KK nr 13/12 ws. sytuacji w branży transportu lotniczego

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” wyraża głębokie zaniepokojenie narastającymi problemami w branży transportu lotniczego. Dążenie do obniżenia kosztów świadczonych usług i maksymalizacji zysków powoduje pogorszenie warunków pracy oraz brak odpowiednich szkoleń dla zatrudnionych osób. Dodatkowo sytuację pogarszają przepisy umożliwiające świadczenie usług firmom nie posiadającym wykwalifikowanych pracowników ani odpowiedniego sprzętu, których jedynym atutem jest oferowanie usługi o najniższej cenie bardzo niskiej jakości. Ta sytuacja powoduje niebezpieczną i niezdrową konkurencję, której koszty ponoszą w obecnej chwili pracownicy, a w niedługim czasie poniosą pasażerowie.

Komisja Krajowa potępia coraz powszechniejszą praktykę zatrudniania na podstawie umów śmieciowych. Brak stabilizacji zatrudnienia, uwłaczające warunki zatrudnienia oraz uprzywilejowanie jednej grupy zawodowej kosztem innych powoduje odchodzenie z pracy wykwalifikowanych i doświadczonych pracowników. Jako naganną odbieramy również praktykę nakładania zbyt wielu obowiązków, nie zawsze związanych z ich zakresem działania, na służby dyżurne oraz ratownicze przy minimalistycznej obsadzie. Niedopuszczalne jest również podnoszenie wynagrodzeń jednej grupy zawodowej przy równoczesnym obniżaniu wynagrodzeń pozostałym pracownikom zatrudnionym w tej samej firmie. Wszystkie te czynniki wpływają na obniżenie bezpieczeństwa w portach lotniczych i w ruchu lotniczym, co stanowi realne zagrożenie dla pasażerów oraz załóg samolotów.

Dlatego wzywamy Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej oraz Urząd Lotnictwa Cywilnego do podjęcia prac nad nowelizacją prawa lotniczego, której celem będzie zapewnienie:

– zatrudnienia przez pracodawców świadczących usługi szeroko pojętej obsługi pasażersko-bagażowej pracowników posiadających odpowiednie kwalifikacje,

– ograniczenia zatrudniania na podstawie umów o pracę na czas określony oraz umów cywilnoprawnych do niezbędnego minimum,

– zawierania umów przez zarządzających portami lotniczymi z firmami zapewniającymi pracowników i narzędzia niezbędne do świadczenia usług na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo,

– ujednolicenie zawodów mających bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo statku powietrznego oraz ich licencjonowanie,

– zwiększenia obsady służb ratowniczych oraz ochrony lotnisk.

Stanowisko KK nr 12/12 ws. sytuacji w kolejowych przewozach regionalnych

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” z niepokojem przyjmuje informacje o nierozwiązanych i narastających problemach w spółce Przewozy Regionalne.

Po raz kolejny stwierdzamy, że koncepcja rozdrobnienia przewozów regionalnych musi prowadzić do negatywnych skutków zarówno dla pasażerów, bezpieczeństwa i standardów przewozów jak i pracowników.

Pomimo wyrzeczeń pracowniczych (najniższa średnia płaca w spółce w porównaniu do firm o tym samym lub podobnym profilu działalności oraz redukcja zatrudnienia ponad 3,5 tys. osób od 2009 roku) i równowagi budżetowej w bieżącej działalności gospodarczej, spółka nadal posiada 820 mln zł długu.

Jest to skutkiem złych decyzji właścicielskich, tzn.:

– Niepełne oddłużenie spółki w momencie przekształcania w grudniu 2008 roku w firmę podległą samorządom wojewódzkim. Zadłużenie to wówczas wynosiło 360 mln zł;

– Niepełne dofinansowanie, zamówionych przez organizatorów – samorządów województw, kolejowych przewozów regionalnych od momentu zmiany właścicielskiej spółki, co w znacznym stopniu zawiera się w obecnym zadłużeniu spółki;

– Tworzenie przez niektóre samorządy województw konkurencyjnych spółek, pomimo tego, iż samorządy te są współwłaścicielami Przewozów Regionalnych Sp. z o.o.

– Zawieranie w większości województw rocznych umów na realizację przewozów, co obniża wiarygodność rynkową spółki i ogranicza jej możliwości inwestycyjne. Wieloletnie umowy posiadają Koleje Mazowieckie, Koleje Wielkopolskie oraz Ariwa (działająca w województwach: Pomorskie i Kujawsko-Pomorskie oraz nie będąca własnością tych samorządów), co daje tym podmiotom przewagę konkurencyjną względem spółki Przewozy Regionalne.

– Brakiem jasnego stanowiska samorządów województw co do przyszłości spółki, czego dowodem była absencja wszystkich marszałków na tzw. „szczycie kolejowym”.

Istnieje w związku z tym niebezpieczeństwo destrukcji spółki Przewozy Regionalne. Symptomem tego niebezpieczeństwa jest koncepcja podziału spółki, lansowana przez zespół pięciu marszałków i przedstawicieli rządu.

Dlatego domagamy się:

  1. Rozwiązań ustawowych gwarantujących:
    -ustanowienia spółki Przewozy Regionalne narodowym przewoźnikiem kolejowych przewozów pasażerskich o charakterze usług publicznych;
    -zawierania umów przez organizatorów publicznych kolejowych przewozów pasażerskich na okres nie krótszy niż 15 lat;
  2. Pakietu gwarancji pracowniczych dla pracowników spółki Przewozy Regionalne w związku ze stałą reorganizacją i restrukturyzacją (pracowniczą, organizacyjną, finansową) oraz brakiem ostatecznej struktury docelowej spółki Przewozy Regionalne;
  3. Utrzymania przez organizatorów publicznych przewozów kolejowych pracy przewozowej na poziomie nie mniejszym niż w roku 2011;
  4. Pełnej realizacji porozumienia w sprawie „usamorządowienia” spółki Przewozy Regionalne z dnia 22 grudnia 2008 roku;
  5. Pokrycia przez właścicieli zobowiązań spółki, powstałych od dnia zmiany właścicielskiej jak również tych które są wynikiem działań poprzedniego właściciela a przejętych przez samorządy;
  6. Brak realizacji porozumień: z 17 lipca 2008 roku między Grupą PKP a organizacjami związkowymi o objęciu pakietem socjalnym pracowników; z 27 maja 2009 roku między prezesem spółki Przewozy Regionalne a organizacjami związkowymi o niedokonywaniu zwolnień pracowniczych do czasu spisania pakietu gwarancji pracowniczych;
  7. Przeprowadzenia audytu i kontroli przez uprawnione organa kontroli państwowej wydatkowanych przez samorządy województw publicznych środków finansowych na kolejowe przewozy regionalne przewoźnikom realizującym te przewozy oraz upublicznienie wniosków z przeprowadzonych czynności;
  8. Przeprowadzenie badania decyzji Urzędów Marszałkowskich w przedmiocie zgodności z obowiązującym prawem powołania kolejowych spółek przewozowych konkurencyjnych dla spółki Przewozy Regionalne (Koleje Wielkopolskie, Koleje Dolnośląskie, Koleje Śląskie oraz Koleje Łódzkie).

Stanowisko KK nr 11/12 ws. wieku emerytalnego

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” wzywa Rząd RP do wstrzymania projektowanych zmian wydłużających ustawowy wiek uprawniający do przejścia na emeryturę i zrównujących ten wiek dla kobiet i mężczyzn i powrót do stołu negocjacyjnego.

Po raz kolejny stwierdzamy, ze mechaniczne podnoszenie wieku emerytalnego nie jest reformą systemu ubezpieczeń społecznych.

Komisja Krajowa uważa, że najważniejszym elementem reformy emerytalnej powinna być Narodowa Strategia Demograficzna, która w perspektywie 20-30 lat będzie w stanie odwrócić niekorzystne trendy demograficzne, będące jedną z istotnych przyczyn zapaści systemu emerytalnego. Niezbędne jest także podjęcie działań na rzecz wydłużenia rzeczywistego wieku aktywności zawodowej i podniesienia zdrowotnych możliwości  wykonywania pracy osób w wieku około emerytalnym. Dlatego jeszcze raz wskazujemy
na konieczność:

– ujednolicenia i uzależnienia składek na ubezpieczenie społeczne od rzeczywistych dochodów,

– stworzenia mechanizmów motywujących do wydłużenia aktywności zawodowej,

– uszczelnienia systemu ubezpieczeń rolniczych,

– ograniczenia patologii w samozatrudnieniu i stosowania „umów śmieciowych”,

– zwiększenia efektywności służb publicznych i instytucji rynku pracy,

– ustabilizowania zatrudnienia ludzi młodych i stworzenia bezpiecznych warunków do pracy dla osób starszych,

– zwiększenia efektywności opieki zdrowotnej, w tym profilaktyki zorientowanej na wydłużenie zdolności do pracy,

– rozbudowania systemu usług publicznych wspierających rynek pracy w zakresie bezpiecznego transportu, żłobków, przedszkoli, instytucjonalnej opieki nad ludźmi starszymi.

Zgodnie z przyjętą 16 lutego 2012 roku przez Komisję Europejską „Białą Księgą – Plan na rzecz adekwatnych, bezpiecznych i stabilnych emerytur”, zmiany w systemach emerytalnych powinny być przeprowadzane w dialogu z partnerami społecznymi, a możliwość wydłużenia wieku uprawniającego do przejścia na emeryturę, musi być uzależnione od poziomu zatrudnienia i wielkości bezrobocia.

Tego typu zmiany w krajach europejskich poprzedzano wielomiesięczną, a często wieloletnią dyskusją. W Niemczech trwała ona dwa lata. W Polsce próbuje się wprowadzić zmiany dotyczące wielu pokoleń zaledwie w dwa miesiące mimo, iż inicjatywę referendum ogólnokrajowego w sprawie utrzymania dotychczasowego wieku uprawniającego do przejścia na emeryturę poparło półtora miliona Polaków.

Stanowisko Prezydium KK nr 36/2012 ws. debaty społecznej wokół tworzenia Polskiej Ramy Kwalifikacji

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, odnosząc się do dotychczasowego przebiegu debaty społecznej wokół tworzenia Polskiej Ramy Kwalifikacji wskazuje, iż
z punktu widzenia wyzwań, które rysują się przed polskim rynkiem pracy konieczne jest konkretne odniesienie się w debacie do potrzeby rozwoju efektywnego mechanizmu kształcenia ustawicznego (lifelong learning), zapewnienia właściwej roli instrumentom oświaty formalnej oraz wzmocnienia uczestnictwa związków zawodowych we wszystkich kwestiach odnoszących się do poziomu przygotowania zawodowego pracowników.

W debacie nie poświęca się wystarczającej uwagi rzeczywistym barierom w dostępie Polaków do kształcenia ustawicznego, których istnienie sygnalizuje od dłuższego czasu NSZZ „Solidarność”. Chodzi zwłaszcza o nieefektywność obecnie obowiązujących instrumentów wsparcia zapisanych w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Brak właściwych regulacji dotyczących funduszy szkoleniowych (art. 67 ustawy) powoduje, że w praktyce przepisy te są martwe a pracodawcy takich funduszy nie tworzą. Także  przepisy pozwalające dofinansować ze środków publicznych szkolenia organizowane przez pracodawców (art. 69 ustawy) mają charakter fasadowy i nie są wykorzystywane w praktyce. Ze względu na brak środków finansowych nie są wykorzystywane możliwości wsparcia kształcenia pracowników zagrożonych utratą pracy lub zainteresowanych rozwojem swoich umiejętności (jak np. art. 43 ustawy, pozwalający na finansowanie szkoleń pracowników 45 plus ze środków Funduszu Pracy). Ze względu na braki kadrowe i całkowicie nieadekwatną do bieżących wyzwań filozofię funkcjonowania powiatowych urzędów pracy, ograniczony jest także dostęp do prawidłowego poradnictwa i doradztwa zawodowego.

Niepokojące jest, że pomimo napływu do Polski środków Europejskiego Funduszu Społecznego nie wpływa to na poprawę uczestnictwa Polaków w kształceniu ustawicznym. Badania pokazują (Bilans Kapitału Ludzkiego w Polsce, PARP, Warszawa 2011,  str. 165), że bardzo niski wskaźnik uczestnictwa wynoszący w 2008 r. 5% spadł w 2010 r. do 4,2%  Jest oczywiste, że kwestia ta kluczowa dla przyszłej konkurencyjności polskiej gospodarki wymaga pilnej  i szerokiej debaty w celu wypracowania mechanizmów wsparcia adresowanych bezpośrednio do pracowników (jak np. bony szkoleniowe).

Zwracamy także uwagę, że wprowadzenie Polskiej Ramy Kwalifikacji nie może doprowadzić do zmniejszania roli oświaty formalnej, co pociąga za sobą bardzo często obniżenie jakości kształcenia. Kształcenie formalne w systemie oświaty publicznej nie może być zastępowane przez kształcenie pozaformalne, które prowadzone przez instytucje prywatne, nastawione będzie głównie na wynik finansowy a nie, na jakość kształcenia.

W pracach nad tabelą deskryptorów w Polskiej Ramie Kwalifikacji ogromne znaczenie mają prace dotyczące opracowania procedur przypisywania kwalifikacji. Oceny takiej powinni dokonywać również przedstawiciele związków zawodowych – specjaliści z poszczególnych branż kontrolując czy przypisywane w ramach danej kwalifikacji konkretne efekty uczenia się w danym zawodzie i na danym poziomie są poprawne, jasne i nie budzące kontrowersji.

Prezydium KK oczekuje, że debata dotycząca kwestii tak istotnych dla kompetencji polskich pracowników, a co za tym idzie dla przyszłości polskiego rynku pracy prowadzona będzie z uwzględnieniem stanowiska związków zawodowych.

Stanowisko Prezydium KK nr 31/2012 ws. Zielonej Księgi. Restrukturyzacja i przewidywanie zmian: wnioski wynikające z ostatnich doświadczeń {SEK(2012)59 wersja ostateczna} przedstawionej przez Komisję Europejską

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia przedstawioną przez Komisję Europejską Zieloną Księgę. Restrukturyzacja i przewidywanie zmian: wnioski wynikające z ostatnich doświadczeń {SEK(2012)59 wersja ostateczna}.

Zielona Księga wskazuje udane praktyki i strategie w dziedzinie restrukturyzacji
i przystosowania się do zmian w celu propagowania zatrudnienia, wzrostu i konkurencyjności jako elementu strategii „Europa 2020”.

Komisja Europejska, analizując działania przedsiębiorców oraz rządów w krajach UE w czasie kryzysu podkreśla przede wszystkim znaczenie partnerów społecznych zarówno na szczeblu zakładowym jak i ponadzakładowym w łagodzeniu jego skutków. Pracownicy godząc się na wielomiesięczne wyrzeczenia ponosili skutki kryzysu, zgadzając się na kompromisowe rozwiązania pozwalające na utrzymanie maksymalnej ilości miejsc pracy. To właśnie wysoki poziom zatrudnienia jest w ocenie Komisji Europejskiej bardzo ważnym czynnikiem pomagającym niwelować skutki kryzysu.

 W przeciwieństwie do opinii Komisji Europejskiej rola partnerów społecznych
w Polsce jest niestety niedoceniana. Mamy do czynienia z kryzysem dialogu społecznego oraz z ignorowaniem partnerów społecznych. Dopiero wielotygodniowe naciski ze strony NSZZ „Solidarność” i innych partnerów społecznych spowodowały, że rząd zdecydował się wreszcie usiąść do stołu rozmów i przygotować konkretne rozwiązania łagodzące skutki kryzysu. Niestety zbyt późne wprowadzenie ustawy z dnia 1 lipca 2009 roku o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców, ustanowienie zbyt rygorystycznych i biurokratycznych zasad, a przede wszystkim ograniczenie wprowadzanych rozwiązań spowodowało, że do końca listopada 2011 roku jedynie 195 przedsiębiorców złożyło wnioski do FGŚP o wykorzystanie instrumentów pomocowych zagwarantowanych
w ustawie.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” podziela stanowisko Komisji Europejskiej, że Polska potrzebuje strategii w zakresie szkoleń i działań aktywizujących, które wraz z odpowiednio zaprojektowanymi systemami zasiłków dla bezrobotnych, kierować będą zwolnionych pracowników ku nowym miejscom pracy i zawodom. Istotne jest również położenie nacisku na to, że „aktywna i dynamiczna restrukturyzacja może być łatwiejsza, gdy organy publiczne wspierają działania restrukturyzacyjne i procesy ich przewidywania poprzez ułatwianie koordynacji między podmiotami zewnętrznymi i przedsiębiorstwami”.

Działania te wymagają spójnej i adekwatnej polityki ich finansowania. W realiach Polski konieczne jest pilne uruchomienie środków z Funduszu Pracy. Niestety Minister Finansów, kolejny rok, ogranicza wydatkowanie środków zgromadzonych na Fundusz Pracy, a zdeponowanych na rachunkach pozostających w jego zarządzie.

Obecnie konieczne jest wyciągnięcie konstruktywnych wniosków z ostatnich kilku lat. Zdaniem Związku konieczne jest uruchomienie całego systemu działań zarówno na szczeblu centralnym jak i na szczeblu regionalnym. Niezbędne jest stałe monitorowanie zmian na rynkach pracy i dostosowywanie do nich systemów kształcenia. Równie duże znaczenie ma realizacja idei kształcenia przez całe życie. Zdobywanie dodatkowych kwalifikacji przez pracowników oraz możliwości całkowitego przekwalifikowania pozwalają na utrzymanie wysokiego wskaźnika zatrudnienia, co jest jednym z kluczowych czynników ograniczania skutków kryzysu oraz kreowania wzrostu gospodarczego.

Wbrew tezom zawartym w dokumencie dotychczas tocząca się dyskusja o rynku pracy ogranicza się do stawianych przez stronę pracodawców postulatów o konieczności dalszego uelastyczniania rynku pracy. Komisja Europejska w Księdze jednoznacznie stwierdziła, iż czasy kryzysowe ukazały, że obecny rynek pracy jest już elastyczny i to właśnie dzięki wyrzeczeniom pracowników negatywne skutki kryzysu zostały ograniczone.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi o zastosowanie w naszym kraju wniosków płynących z Zielonej Księgi, a w szczególności wzrostu znaczenia dialogu społecznego na wszystkich szczeblach oraz wprowadzenia rozwiązań wspomagających wzrost zatrudnienia.

Stanowisko Prezydium KK nr 28/2012 ws. propozycji zmian do Regulaminu Rady Ochrony Pracy przedstawionych przez Prezydium Rady Ochrony Pracy

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” z dużym zdziwieniem
i zaniepokojeniem przyjęło wiadomość dotyczącą propozycji zmiany Regulaminu Rady Ochrony Pracy przedstawione przez jej Prezydium.

            Niezrozumiała dla nas jest szczególnie propozycja zmiany ustępów 9 i 10 paragrafu 6 w brzmieniu:

 „9. Jakiekolwiek wypowiedzi członków Rady Ochrony Pracy, wygłaszane w imieniu Rady muszą być wcześniej uzgadniane z Prezydium ROP oraz być zgodne ze stanowiskami lub opiniami Rady w danej sprawie” oraz „10. Członek Rady Ochrony Pracy, aby uczestniczyć w jakimkolwiek gremium, używając tytułu związanego z Radą Ochrony Pracy, winien takie uczestnictwo uzgodnić wcześniej z Prezydium Rady”. Nakaz uzgodnienia z Prezydium Rady uczestnictwa w jakichkolwiek gremiach przez Członków Rady Ochrony Pracy, używających tytułu związanego z Radą Ochrony Pracy, jest rażąco sprzeczne z podstawowymi prawami obywatelskimi – prawem do swobody uczestnictwa i swobody wypowiedzi.

            Przypominamy, że część z Członków Rady jest delegowana do prac w Radzie przez organizacje partnerów społecznych, w tym dwoje przez NSZZ „Solidarność”. Są oni związani członkostwem z NSZZ „Solidarność”, poprzez to są związani stanowiskiem i opiniami naszego Związku. Osoby te muszą mieć zagwarantowane prawo do wyrażania publicznie własnych opinii bez względu na to gdzie i kiedy je prezentują i czy są one sprzeczne czy też nie ze stanowiskiem większości Członków Rady Ochrony Pracy.

            Rozumiemy natomiast konieczność uzgodnienia wypowiedzi Członka Rady Ochrony Pracy wypowiadanej w imieniu jej samej. Jest oczywiste, że wypowiadając się w imieniu nie tylko Rady, ale każdej instytucji czy też osoby fizycznej, należy uwzględniać jej stanowiska, decyzje, opinie, czy też przyjętą politykę. W szczególnych przypadkach konieczne jest jej uzgodnienie, czy też wręcz uzyskanie upoważnienie do takiej wypowiedzi. To oczywistość i nie ma powodu zapisywania jej w Regulaminie.

            Rada Ochrony Pracy jest gremium reprezentującym różne środowiska, mające też różne oceny zjawisk będących przedmiotem jej działalności i dlatego też wnosimy
o odstąpienie od forsowania powyższych zmian. Poddanie pod głosowanie tych propozycji zmusi naszych przedstawicieli do zajęcia stanowiska odrębnego, a Związek do skierowania Regulaminu Rady, w projektowanym kształcie, do osądu jego zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej.

Stanowisko Prezydium KK nr 27/2012 ws. kosztów używania do celów służbowych pojazdów niebędących własnością pracodawcy

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wielokrotnie alarmowało w sprawie rosnących kosztów utrzymania, wzrostu cen paliw i energii. Apelowaliśmy do Rządu RP o podjęcie działań, nawet doraźnych, mających na celu zahamowanie galopady cen. Niestety w większości bezskutecznie.

            Ze wzrostem cen paliw związany jest spadek wartości prawnie uregulowanych zwrotów kosztów, związanych z użytkowaniem do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy.

            Ostatnie urealnienie stawek za 1 km przebiegu pojazdu, niebędącego własnością pracodawcy, użytkowanego w celach służbowych, nastąpiło w listopadzie 2007 roku. Od tego czasu ceny detaliczne paliw na rynku polskim wzrosły, w zależności od rodzaju paliwa, o około 50% do 70%.

            Taka sytuacja powoduje przerzucanie kosztów działalności pracodawcy na jego pracowników. Dotyczy to wszystkich pracowników bez względu na formę działalności pracodawcy. W szczególny natomiast sposób dotyczy to funkcjonariuszy służb ratowniczychi innych właściwych instytucji, których pracownicy/funkcjonariusze używają pojazdów prywatnych w sytuacji zagrożenia klęską żywiołową lub w celu usuwania jej skutków albo skutków katastrofy ekologicznej. Dotyczy to także służb leśnych oraz służb parków narodowych, tj.  wszędzie tam, gdzie istnieje zwiększony limit kilometrowy.

            W związku z powyższym, Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej o wydanie stosownej zmiany Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. z dnia 26 marca 2002 r. z późn. zm.), gwarantującej realne pokrycie zwiększonych kosztów używania do celów służbowych pojazdów prywatnych oraz zawierającej mechanizmu okresowej waloryzacji stawek za 1 km przebiegu pojazdu w związku ze wzrostem cen detalicznych paliw.