Stanowisko Prezydium KK nr 5/25 ws. konieczności ratyfikacji Protokołu Dodatkowegodo Europejskiej Karty Społecznej w sprawie skargi zbiorowej

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zwraca się do strony rządowej z ponownym i zdecydowanym wezwaniem do niezwłocznej ratyfikacji Protokołu Dodatkowego do Europejskiej Karty Społecznej w sprawie skargi zbiorowej, przyjętego w Strasburgu 9 listopada 1995 r. Skarga zbiorowa to nie tylko narzędzie prawne, ale impuls do debaty publicznej i kształtowania polityki społecznej w duchu konstytucyjnego dialogu (art. 20 Konstytucji RP).
Brak ratyfikacji tego dokumentu stanowi poważne zapóźnienie Polski na tle innych państw członkowskich Rady Europy. Protokół ten wszedł w życie w 1998 r. i obecnie został ratyfikowany przez 16 państw, w tym m.in. Francję, Włochy, Hiszpanię, Finlandię, Szwecję, Irlandię, Belgię, Chorwację i Czechy. Polska nie dokonała ratyfikacji Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej oraz nadal odmawia ratyfikacji mechanizmu skargi zbiorowej, który stanowi realne narzędzie ochrony praw społecznych i pracowniczych.
Zwracamy także uwagę, że Polska nie ratyfikowała większości z pięciu kluczowych protokołów ONZ przewidujących mechanizmy skargowe do traktatowych organów nadzoru, tj.:
1. Protokołu Fakultatywnego do Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (2008),
2. Protokołu Fakultatywnego do Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (1999),
3. Protokołu Fakultatywnego do Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych (2006),
4. Fakultatywnego Protokołu do Konwencji o prawach dziecka w sprawie procedury składania skarg (2011).
Brak ratyfikacji tych instrumentów oznacza, że Polska pozostaje niemalże całkowicie poza międzynarodowym systemem ochrony praw człowieka w zakresie skarg jednostkowych i zbiorowych co szczególnie niepokoi w kontekście praw społecznych, pracowniczych, a także praw dzieci i osób z niepełnosprawnościami.
Fakt pozostawania Polski poza globalnym systemem skarg indywidualnych i zbiorowych dotyczącym praw człowieka, jest nie tylko niespójny z deklarowaną pozycją państwa demokratycznego, ale również godzi w interesy związków zawodowych oraz innych podmiotów społeczeństwa obywatelskiego.
Podkreślamy, że ratyfikacja Protokołu o skardze zbiorowej wynika z zasady dialogu społecznego zapisanej w art. 20 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który stanowi, że „społeczna gospodarka rynkowa oparta jest na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych”. Ratyfikacja protokołu byłaby wyrazem poszanowania tej konstytucyjnej zasady, a także poważnego traktowania organizacji pracodawców i związków zawodowych jako stron dialogu społecznego.
Protokołowi temu nie można zarzucić ingerencji w suwerenność państwa. Jego mechanizm pełni istotną funkcję monitorującą, ostrzegawczą i opiniotwórczą. W praktyce jego stosowanie prowadzi do podnoszenia standardów społecznych, poprawy polityki publicznej oraz większej przejrzystości.
Z perspektywy związku zawodowego, jakim jest NSZZ „Solidarność”, dostęp do mechanizmu skargi zbiorowej byłby realnym narzędziem ochrony praw pracowniczych w sytuacjach systemowych naruszeń, w których nie istnieją skuteczne środki odwoławcze na poziomie krajowym lub są one niewystarczające.
Ratyfikacja Protokołu byłaby również istotnym krokiem w kierunku umacniania pozycji Polski w europejskim systemie praw społecznych i potwierdzeniem, że państwo traktuje zobowiązania międzynarodowe nie tylko formalnie, ale również praktycznie.
Ratyfikacja protokołu oznacza wzmocnienie mechanizmu quasi-sądowego dochodzenia sprawiedliwości społecznej w sytuacjach systemowego naruszania praw, szczególnie gdy sądy krajowe nie są w stanie skutecznie działać z powodu luk prawnych lub ograniczeń proceduralnych.
Decyzje EKSS zmuszają państwa do prowadzenia szerszych konsultacji społecznych, w tym z partnerami społecznymi. Mechanizm ten może wzmocnić demokratyczny wymiar zarządzania sprawami społecznymi, ponieważ wymusza debatę publiczną wokół spraw złożonych w skardze.
W Polsce, gdzie nie istnieje systemowe forum do badania zgodności polityki społecznej z prawami człowieka, ratyfikacja protokołu mogłaby pełnić funkcję brakującego mechanizmu korekty instytucjonalnej.
Ratyfikacja Protokołu o skardze zbiorowej wprowadziłaby w Polsce stabilny, instytucjonalnie osadzony mechanizm, w którym związki zawodowe mogą dochodzić praw społecznych w procedurze o charakterze quasi-sądowym. W sytuacji, gdy sądy krajowe nie zapewniają wystarczającej ochrony w przypadkach systemowych naruszeń, mechanizm ten stanowiłby brakujące ogniwo kontroli państwa przez obywateli i ich organizacje.
Prezydium KK NSZZ „Solidarność” apeluje zatem do Rządu RP o podjęcie niezwłocznych działań legislacyjnych zmierzających do ratyfikacji Protokołu, a także o rozpoczęcie otwartego dialogu z partnerami społecznymi na temat jego znaczenia i wdrożenia.

 

Stanowisko Prezydium KK nr 4/25 ws. konieczności ratyfikacji Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” apeluje do strony rządowej o pilne podjęcie działań na rzecz ratyfikacji Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej (ZEKS), podstawowego europejskiego instrumentu ochrony praw społecznych i pracowniczych.
Ratyfikacja ZEKS nie powinna być traktowana jako „techniczne” osiągnięcie minimum liczby artykułów i ustępów, lecz jako punkt wyjścia dla całościowego przemyślenia obowiązków państwa w zakresie praw człowieka drugiej generacji, tak aby prawa społeczne traktować z równą powagą jak prawa polityczne i obywatelskie, nie jako uznaniowe zobowiązania, ale jako miernik nowoczesnego państwa społecznego.
Brak ratyfikacji ZEKS od ponad dwóch dekad to wyraz niedocenienia znaczenia praw społecznych w polskiej polityce publicznej. Potrzebujemy zmiany myślenia. Prawa do godnych warunków pracy, ochrony zdrowia, zabezpieczenia społecznego, ochrony dzieci i młodzieży nie mogą być domeną aktów wykonawczych i uznaniowych decyzji, ale konstytucyjną i międzynarodową normą.
Polska ratyfikowała Europejską Kartę Społeczną 10 czerwca 1997 roku. Od tego czasu minęło ponad ćwierć wieku, wystarczająco dużo, by dokonać kolejnego kroku i zobowiązać się do standardów odpowiadających realiom XXI wieku.
Argument, że Polski „nie stać” na pełną ratyfikację ZEKS, jest dziś nieaktualny i nieakceptowalny. W ostatnich dwóch dekadach Polska zanotowała jeden z największych wzrostów PKB w Europie, poprawiła istotnie wskaźniki zatrudnienia i dochodu narodowego,a w wielu sektorach dorównuje już państwom, które ZEKS w pełni ratyfikowały. Nie możemy dłużej usprawiedliwiać inercji biedą państwa sprzed lat.
W dalszej części dokumentu NSZZ „Solidarność” przedstawia propozycję realistycznej ścieżki ratyfikacji ZEKS, która spełnia wymogi formalne, ale jednocześnie może stać się impulsem do szerszej dyskusji o społecznych obowiązkach państwa. Taka debata jest w Polsce od lat nieobecna, a jej brak osłabia nie tylko ochronę pracowników, ale także legitymację całego modelu gospodarczego.
W pierwszej kolejności chcemy zwrócić uwagę na trzy kompleksowe wyzwania, które są krytycznie ważne niezależnie od kwestii potrzeby ratyfikacji ZEKS.
Po pierwsze, chcemy zwrócić uwagę na konieczność uczynienia realnym prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy zatrudnieniu niepracowniczym. Jest to konieczne w świetle Konstytucji RP mówiącej o tym, że każdy ma do nich prawo. Reforma w tym obszarze pozwoli także na ratyfikacje przykładowo art. 8 ust. 5 ZEKS.
Po drugie, konieczne jest wzmocnienie prawa pracowników do ułatwień w obszarze podnoszenia i modyfikacji kompetencji i kwalifikacji w obliczu zmiany technologicznej. Jest to kluczowe z polskiej perspektywy a równocześnie umożliwi ratyfikację art. 10 ust. 3 ZEKS.
Po trzecie, najwyższy czas, by Polska zadeklarowała, że prawo do godziwego wynagrodzenia stanowi jeden z filarów jej porządku społecznego i prawnego. Ratyfikacja art. 4 ust. 1 ZEKS, dotyczącego właśnie tej kwestii, byłaby czytelnym sygnałem, że Polska traktuje poważnie kwestie poziomu życia pracowników i realnej wartości wynagrodzeń. W kontekście wieloletniego wzrostu gospodarczego oraz dyskusji o godności pracy i sprawiedliwym podziale owoców rozwoju, taki krok wydaje się nie tylko możliwy, ale wręcz oczekiwany. Godziwe wynagrodzenie to nie hasło, ale konkretne zobowiązanie państwa – do stworzenia warunków, w których praca pozwala na prowadzenie życia na odpowiednim poziomie.
Zwracamy uwagę, że istnieją postanowienia ZEKS, które oceniamy jako niemalże możliwe do natychmiastowej ratyfikacji, gdyż wymogi w nich określone są spełniane przez polskie ustawodawstwo i praktykę. Są to:
Art. 2 ust. 2
Art. 2 ust. 6
Art. 7 ust. 7
Art. 20 ust. 1
Art. 25 ust. 1
Art. 27 ust. 1
Art. 27 ust. 2
Art. 27 ust. 3
Art. 29 ust. 1
Jak pokazano powyżej, Polska dysponuje potencjałem instytucjonalnym i gospodarczym umożliwiającym stopniową, a zarazem ambitną ratyfikację Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej. Potrzebujemy realistycznej ścieżki dojścia do celu. Ścieżki zgodnej z wymogami formalnymi i opartej na rzetelnej analizie obecnego stanu prawa i praktyki. Brak ratyfikacji to nie obiektywna niemożność, lecz brak politycznej woli i instytucjonalnej refleksji. Czas to zmienić dla wzmocnienia praw społecznych, dla wiarygodności Polski jako państwa budującego społeczną gospodarkę rynkową. Ratyfikacja ZEKS jest w tym kontekście niezbędna.

Decyzja Prezydium KK nr 110/25 ws. zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz logotypu 45-lecia powstania NSZZ „Solidarność”, w iluminacji wyświetlanej na fasadzie Pałacu Prezydenckiego, w ramach realizowanego przez KPRP projektu wyświetlania okolicznościowych iluminacji upamiętniających ważne wydarzenia państwowe.

Decyzja Prezydium KK nr 109/25 ws. opinii o projekcie ustawy o mediatorach sądowych, akredytowanych ośrodkach mediacyjnych i Krajowym Rejestrze Mediatorów

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia cel projektu ustawy o mediatorach sądowych, akredytowanych ośrodkach mediacyjnych i Krajowym Rejestrze Mediatorów, szczególnie w zakresie ujednolicenia bazy danych umożliwiającej sprawne uzyskanie informacji o mediatorach prowadzących mediacje ze skierowania sądu oraz oszacowania liczby mediatorów.
Prezydium KK NSZZ „Solidarność” potwierdza zasadność ujednolicenia przepisów dotyczących szkolenia mediatorów, a także wymogów niezbędnych do zostania mediatorem sądowym. Dotychczasowa praktyka wskazuje na różnorodność form kształcenia mediatorów, zarówno pod kątem teorii, jak i praktyki. W konsekwencji mediatorzy odbierani są jako środowisko niejednorodne pod kątem standardów prowadzenia mediacji i profesjonalizmu w wykonywaniu zawodu. Tym samym zmiany w tym zakresie uznać należy za niezbędne.
Jednocześnie Prezydium KK zgłasza następujące uwagi i zastrzeżenia:
1. Poważnym niedopatrzeniem jest brak dołączenia do projektu ustawy projektowanych aktów wykonawczych.
2. Zasadnym wydaje się doprecyzowanie zakresu różnic (tematycznych) między szkoleniem bazowym a szkoleniami specjalizacyjnymi, w szczególności, czy polegać one będą wyłącznie na pozyskaniu przez mediatora wiedzy prawnej, czy również umiejętności mediacyjnych, koniecznych do prowadzenia np. mediacji karnych, rodzinnych, pracowniczych, gospodarczych, cywilnych albo z nieletnim sprawcą czynu karanego. Dzięki temu ścieżka mediacyjnej „kariery” będzie przejrzysta zarówno dla kandydatów na mediatorów, jak i prowadzących szkolenie ośrodków mediacyjnych, zaś materiał ze szkolenia bazowego nie będzie „powtarzany” na szkoleniu specjalistycznym.
3. Jeżeli szkolenie specjalistyczne obejmować będzie wyłącznie wiedzę prawną, wymóg posiadania wyższego wykształcenia prawniczego jest zasadny. Natomiast w przypadku dodatkowego szkolenia z zakresu mediacji – powinien dojść wymóg posiadania wiedzy/umiejętności dotyczącej prowadzenia mediacji specjalistycznych.
4. Jak wynika z dyspozycji art. 21 ust. 2, Rejestr zawiera informacje o mediatorach sądowych i akredytowanych przez sąd ośrodkach mediacyjnych. Mediatorzy sądowi to mediatorzy, którzy współpracują z sądem – na uzgodnionych w ustawie zasadach. Środowisko mediatorów jest jednak szersze, obejmując mediatorów mediujących w tzw. sprawach pozasądowych, tj. w sporach, których rozwiązania poszukują osoby nie będące jednocześnie stronami/uczestnikami postępowań sądowych. Należałoby rozważyć zasadność doprecyzowania tej kwestii poprzez nazwanie Rejestru Krajowym Rejestrem Mediatorów Sądowych, aby nie wykluczać w odbiorze społecznym z zawodu tych mediatorów, którzy pracują wyłącznie na zlecenie osób prywatnych, „wykluczając” ich istnienie na rynku mediacyjnym.
5. Wpis bezterminowy mediatora do Rejestru winien być obwarowany obowiązkiem prowadzenia przez mediatora superwizji z prowadzonej przez niego praktyki mediacyjnej we wskazanej minimalnej ilości godzin superwizyjnych – z obowiązkiem składania do Rejestru dokumentu potwierdzającego udział w superwizji z opisem superwizowanego przypadku raz na 3 lata.
6. Zwracamy uwagę, że 12 miesięczny okres wskazany w art. 36 ust. 1 oraz w art. 37 ust. 1 może być niewystarczający dla osób, które nie spełniają nowych wymagań.
7. Projektodawca niestety nie wykorzystuje w projekcie, ani nie wspomina w uzasadnieniu, o Standardach Szkolenia Mediatorów rekomendowanych i uchwalonych przez Społeczną Radę do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości w dniu 23 marca 2023 r., co zdaniem Prezydium KK NSZZ „Solidarność” zasługuje na krytykę. Jest to tym bardziej istotne, że zarządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 czerwca 2024 r. Rada do spraw Alternatywnych Sposobów Rozwiązywania Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości została rozwiązana, a więc pozyskanie informacji o standardach szkolenia mediatorów jest utrudnione. Prezydium KK zauważa, że Społeczna Rada ds. Alternatywnych Metod Rozwiązywania Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości (Rada ADR) działała kilkanaście lat, przez prawie V kadencji upowszechniając wiedzę o mediacjach w Polsce. Jej likwidacja jest niezrozumiała zarówno dla środowiska mediatorów, jak i prawników zajmujących się alternatywnymi sposobami rozwiazywania sporów.

 

Decyzja Prezydium KK nr 97/25 ws. zgłoszenia udziału NSZZ „Solidarność” w projekcie pilotażowym, ogłoszonym przez Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pod nazwą „Skrócony czas pracy – to się dzieje!”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” upoważnia Zespół w składzie:
1. Agata Baranowska-Grycuk
2. Elżbieta Wielg
3. Agnieszka Kochańska
do przygotowania wniosku w projekcie pilotażowym, ogłoszonym przez Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pod nazwą „Skrócony czas pracy – to się dzieje!”.
Zespół będzie działał we współpracy z Biurem Organizacyjno-Prawnym oraz Biurem Finansowym w zakresie kadrowym, prawnym i księgowym.
Prezydium KK upoważnia do podpisania wniosku:
1. Grzegorza Adamowicza – Zastępcę Przewodniczącego/Sekretarza Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”
2. Macieja Kłosińskiego – Zastępcę Przewodniczącego Komisji Krajowej
NSZZ „Solidarność”.

Decyzja Prezydium KK nr 96/25 ws. anulowania decyzji Prezydium KK nr 56/24 ws. wyrażenia zgody na rozszerzenie zasięgu działania Organizacji Międzyzakładowej NSZZ ,,Solidarność” Pracowników Ziemi Strzegomskiej na pracodawcę prowadzącego działalność na terenie innego regionu niż region rejestrujący tę organizację

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, w związku z zarejestrowaniem na terenie Regionu Mazowsze samodzielnej organizacji zakładowej działającej u pracodawcy Aryzta Polska Spółka z o.o. ul. Zachodnia 10, 05-825 Grodzisk Mazowiecki objętego dotychczasowo zasięgiem działania Organizacji Międzyzakładowej NSZZ „Solidarność” Pracowników Ziemi Strzegomskiej, wpisanej do Rejestru Podstawowych Jednostek Organizacyjnych Związku prowadzonego przez Region Dolny Śląsk NSZZ „Solidarność”, anuluje Decyzję Prezydium KK nr 56/24 ws. wyrażenia zgody na rozszerzenie zasięgu działania Organizacji Międzyzakładowej NSZZ „Solidarność” Pracowników Ziemi Strzegomskiej na pracodawcę prowadzącego działalność na terenie innego regionu niż region rejestrujący tę organizację.
Decyzja wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Decyzja Prezydium KK nr 95/25 ws. aplikacji mObywatel

1. Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża zgodę na udostępnienie zrzeszonym w NSZZ „Solidarność” legitymacji członkowskich Związku jako usługi, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o aplikacji mObywatel, na urządzeniach mobilnych danego członka Związku, w aplikacji mObywatel stanowiącej oprogramowanie przeznaczone właśnie dla urządzeń mobilnych, w którym są udostępniane usługi świadczone przez podmioty publiczne oraz podmioty niepubliczne.
2. Legitymacja udostępniona w sposób, o którym mowa w ust. 1, zawiera dane: imię (imiona) i nazwisko posiadacza, numer oraz datę ważności legitymacji.
3. Legitymacja, udostępniona w sposób, o którym mowa w ust. 1, jest równoważnym legitymacji wydanej w postaci materialnej oraz jest sposobem poświadczenia, że osoba wskazana w tym dokumencie jest członkiem NSZZ „Solidarność”.
4. Korzystanie z legitymacji, udostępnionej w sposób, o którym mowa w ust. 1, jest dobrowolne, odbywa się zgodnie z regulaminem aplikacji mObywatel i może być uzależnione od spełnienia określonych w nim wymagań.

Decyzja Prezydium KK nr 94/25 ws. opinii o projekcie rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych.
Prezydium KK NSZZ „Solidarność” negatywnie ocenia propozycję obniżenia poziomu kwalifikacji pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej (opiekun, młodszy opiekun), co przyczyni się do pogorszenia poziomu świadczonych usług.
W zał. nr 3 projekt zakłada w grupie stanowisk lp. 35 Opiekun i lp. 37 Młodszy opiekun dopuszczenie do tych zawodów osób z wykształceniem podstawowym.
Zwiększenie zapotrzebowania na świadczenia opieki nad osobami zależnymi wynika z faktu starzenia się społeczeństwa i dłuższego życia, co wiąże się z ryzykiem licznych schorzeń ograniczających sprawność i samodzielność. Osoby zależne coraz częściej wymagają kompleksowego i wyspecjalizowanego wsparcia, którego osoby z wykształceniem podstawowym nie są w stanie zapewnić. Obniżenie poziomu kwalifikacji pracowników nie zwiększy zainteresowania wykonywaniem zawodu a może przyczynić się jedynie do pogorszenia jakości świadczonych usług, a przecież głównym powodem niedoboru pracowników są zbyt niskie wynagrodzenia (na poziomie zbliżonym do płacy minimalnej). Postulat zwiększenia wynagrodzeń w pomocy społecznej jest podnoszony przez NSZZ „Solidarność” od wielu lat i środowisko zawodów opiekuńczych nadal oczekuje na zmiany systemowe, które poprawią sytuację finansową pracowników tego sektora.
W świetle powyższego Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” negatywnie ocenia zaproponowane w niniejszym rozporządzeniu zmiany.

 

Decyzja Prezydium KK nr 93/25 ws. opinii o projekcie ustawy o zmianie ustawy o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz niektórych innych ustaw (UD218)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz niektórych innych ustaw (UD218).
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 1668, z późn. zm.) weszła w życie z dniem 30 kwietnia 2018 r. jako część tzw. Konstytucji dla Biznesu, czyli pakietu ustaw, których celem było zreformowanie i uproszczenie przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Ustawa o Rzeczniku uregulowała kwestie związane z ustanowieniem instytucji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami Rzecznik stoi na straży praw przedsiębiorców, przez których należy rozumieć mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236, z późn. zm.). Obecnie procedowany projekt ustawy przewiduje rozszerzenie kompetencji Rzecznika i przydzielenie mu nowych zadań, związanych m.in.: z rozszerzeniem katalogu podmiotów, które mogą zwracać się do Rzecznika z wnioskiem o podjęcie czynności, czy inicjowanie albo wstąpienie do toczącego się postępowania w sprawach cywilnych na rzecz przedsiębiorcy bądź wystąpienie z wnioskiem Rzecznika do właściwych organów o podjęcie inicjatywy ustawodawczej.
Wątpliwości budzi, rozszerzenie katalogu podmiotów objętych ochroną Rzecznika poprzez objęcie zakresem podmiotowym również dużych przedsiębiorców, osób które prowadzą pozarolniczą działalność w rozumieniu art. 8 ust. 6 pkt 3-4b ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350, z późn. zm.) oraz rolników w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2025 r. poz. 197, z późn. zm.). Podsumowując, jest to zmiana systemowa, a więc ochroną Rzecznika będą objęci wszyscy przedsiębiorcy nie tylko mikroprzedsiębiorcy oraz mali i średni przedsiębiorcy. Stąd też zmiana nazwy z rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców na Rzecznika Przedsiębiorców.
Istotną zmianą jest objęcie ochroną Rzecznika Przedsiębiorców rolników w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. Dzięki temu Rzecznik będzie mógł podejmować interwencje również na rzecz podmiotów wykonujących m.in. działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego czy też działalność wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.
Projekt dotyczący Rzecznika Przedsiębiorców, przewiduje podniesienie limitów wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na wykonywanie zadań Rzecznika, rocznie z 18 000 000 zł do 35 200 000 zł w tym przewidziano wzrost etatów z 62 do 112 (wzrost o 50 etatów). Projektodawcy uzasadniając potrzebę wzrostu budżetu wskazują, że jest to związane z nowym katalogiem praw, którymi będzie się zajmował Rzecznik w tym katalog podmiotów objętych ochroną wzrośnie o około 2,2 mln osób (w tym np. producenci rolni około 1,2 mln osób).
Projektowana zmiana ustawy Ministerstwa Rozwoju i Technologii jest sprzeczna   z obecnie procedowanym w Sejmie poselskim projektem ustawy o Rzeczniku Praw Rolników, autorstwa klubu parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego – Trzeciej Drogi. Projektodawcy wprost w uzasadnieniu projektu ustawy wskazują, że instytucja Rzecznika Praw Rolników jest wzorowana na instytucji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Podobne jest umocowanie prawne tej instytucji, zadania, uprawnienia i obowiązki a także narzędzia prawne do ich realizacji, w tym uprawnienia do udziału w postępowaniach sądowych na rzecz rolników, wnoszenie skarg nadzwyczajnych, podejmowanie interwencji na rzecz rolników wobec władz publicznych. Przewiduje się powołanie zastępcy Rzecznika oraz Biura Rzecznika, którym będzie kierował dyrektor. Zakłada się, że koszt funkcjonowania rzecznika wyniesie 9 mln zł w tym 6 mln na wynagrodzenia osób zatrudnionych w biurze Rzecznika.
Uwagi dodatkowe do ustawy o zmianie ustawy o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz niektórych innych ustaw UD218:
• wprowadza się możliwość powołania stałych lub doraźnych pełnomocników Rzecznika, w szczególności Pełnomocnika do spraw Unii Europejskiej. Nie ma potrzeby tworzenia dodatkowych funkcji. Prawo unijne jest wszechobecne i ta kompetencja jest podstawowa. Istnieje zagrożenie wprowadzenia rozwiązań konkurencyjnych wobec dotychczasowej reprezentacji polskich interesów w Unii Europejskiej.
• proponuje się nadanie Rzecznikowi konkretnych uprawnień w zakresie prowadzenia mediacji, która będzie przeprowadzana na wniosek oraz będzie objęta zasadą poufności, chyba że uczestnicy postanowią inaczej. Zmianę oceniamy jako zbędną i naruszającą dotychczasową mediację uregulowaną w Kodeksie Postępowania Cywilnego – Rzecznik może być stroną, albo mediatorem. Mediacją powinni zajmować się dotychczas powoływani mediatorzy.
• pozytywnie oceniamy propozycję doprecyzowania i rozszerzenie katalogu spraw cywilnych, w których Rzecznik może występować na rzecz ochrony praw przedsiębiorców – Rzecznik będzie mógł żądać wszczęcia, jak również brać udział w toczącym się już postępowaniu w sprawach cywilnych w tym ubezpieczeń społecznych.

Decyzja Prezydium KK nr 92/25 ws. opinii o projekcie rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 czerwca 2025 r., w sprawie refundowania ze środków Funduszu Pracywynagrodzeń wypłacanych młodocianym pracownikom

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 czerwca 2025 r., w sprawie refundowania ze środków Funduszu Pracy wynagrodzeń wypłacanych młodocianym pracownikom i jednocześnie przedstawia następujące uwagi:

1. § 2 ust. 3 pkt 2 zawiera błędne odwołanie do ust. 2 pkt 8 tego paragrafu zamiast do ust. 2 pkt 9, który to dotyczy oryginałów lub poświadczonych przez pracodawcę za zgodność z oryginałem kopii dokumentów potwierdzających kwalifikacje instruktora praktycznej nauki zawodu. Pkt 8 dotyczy natomiast PKD.
2. proponujemy rozważenie usunięcia § 8 ust. 3, albowiem pracodawca w przypadku systemu ratalnego otrzymuje od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zaświadczenie o niezaleganiu, w związku z czym nie ma podstaw do stosowania wobec niego ograniczeń skutkujących niewypłaceniem mu całości refundacji wraz z składkami.