Krzyż Wolności i Solidarności dla Mariana Krzemińskiego

Marian Krzemiński, urodzony w 1960 roku w Radzyniu Chełmińskim, został odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności postanowieniem Prezydenta RP nr 46/2025. Wyróżnienie to otrzymał za wieloletnią, konsekwentną działalność opozycyjną w czasach PRL – od studenckiej aktywności w Niezależnym Zrzeszeniu Studentów, przez konspirację w Solidarności Walczącej, po zaangażowanie w struktury „Solidarności” Zagłębia Miedziowego.

Od kwietnia 1981 r. jako student Politechniki Wrocławskiej działał w NZS, a w latach 1982–1984 był jednym z filarów Akademickiego Ruchu Oporu, współtworząc m.in. redakcję Biblioteki ARO. W pamięci opozycjonistów zapisał się spektakularną akcją z maja 1982 r., kiedy zawiesił jedenastometrową flagę „S” na szczycie Iglicy przy Hali Ludowej we Wrocławiu, witając w ten sposób kolegów zwolnionych z internowania.

Od czerwca 1982 r. do 1990 r. był zaprzysiężonym członkiem Solidarności Walczącej i współpracownikiem m.in. Kornela Morawieckiego, Hanny Łukowskiej‑Karniej oraz Kazimierza Klementowskiego. Pełnił funkcje kolportera, łącznika, drukarza podziemnych wydawnictw SW oraz współpracownika Radia Solidarność Walcząca. Za tę działalność został w styczniu 1984 r. aresztowany, a następnie objęty postępowaniem karnym, które umorzono dopiero na mocy amnestii, przy jednoczesnym wprowadzeniu zakazu wyjazdów zagranicznych.

W drugiej połowie lat 80. Krzemiński był ważnym łącznikiem środowisk podziemnej „Solidarności” z Głogowa, Lubina, Polkowic, Brzegu i Rzeszowa oraz współpracował z Komitetem Obrony Praw Człowieka we Wrocławiu. W Zakładach Górniczych „Polkowice” działał w Tymczasowej Podziemnej Komisji Zakładowej „Solidarność” oraz we władzach Międzyzakładowej Komisji Wykonawczej Zagłębia Miedziowego, angażując się w organizację strajków i obronę represjonowanych.

Istotną częścią jego aktywności była również współpraca z Kościołem – wspólnie z ks. Ryszardem Dobrołowiczem organizował pielgrzymki, msze za ojczyznę, spotkania i wykłady, które wzmacniały środowiska oporu. W maju 1989 r. wszedł w skład Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w ZG Rudna i uczestniczył w negocjowaniu porozumienia z rządem, wpisując się w proces przemian prowadzących do upadku systemu komunistycznego. Odznaczenie Krzyżem Wolności i Solidarności stanowi dziś uhonorowanie jego odwagi, determinacji i wkładu w walkę o wolną i demokratyczną Polskę.