Decyzja Prezydium KK nr 89/25 ws. opinii dotyczącej projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pn. Rządowy Program Poprawy Bezpieczeństwa i Warunków Pracy – VII etap, okres realizacji: lata 2026-2028 (ID122)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu wieloletniego.

NSZZ „Solidarność” z uznaniem przyjmuje uchwalenie VII Programu Wieloletniego CIOP jako dokumentu kontynuującego prace nad poprawą bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w Polsce. W programie dostrzegamy istotne elementy zgodne z naszymi wcześniejszymi propozycjami, w szczególności:

  • Ujęcie sektora budowlanego jako jednego z priorytetowych ze względu na wysoki poziom wypadkowości;
  • Podjęcie tematyki stresu zawodowego i zagrożeń psychospołecznych, które mają istotny wpływ na dobrostan pracowników;
  • Ogólny kierunek zmniejszania liczby wypadków śmiertelnych i ciężkich, zbieżny z naszym postulatem strategii „zero wypadków”.

Jednocześnie, związek zawodowy wyraża zaniepokojenie brakiem uwzględnienia kilku kluczowych zagadnień, które były przedstawione w naszym piśmie do CIOP:

  • Brakuje konkretnych odniesień do nowych zagrożeń chemicznych związanych z transformacją energetyczną (OZE), takich jak kadm czy lit;
  • Nie przewidziano aktualizacji wykazu chorób zawodowych oraz rozpoznania chorób parazawodowych, mimo że są coraz powszechniejsze;
  • Nie zaplanowano ogólnopolskiej kampanii społecznej na rzecz celu „zero wypadków” do roku 2030;
  • Tematyka wpływu cyfryzacji i automatyzacji pracy na zdrowie psychiczne została potraktowana marginalnie.

Z punktu widzenia związku zawodowego, dokument wymaga uzupełnienia o powyższe elementy, aby w pełni odpowiadał na rzeczywiste potrzeby pracowników w zmieniającym się środowisku pracy. NSZZ „Solidarność” deklaruje gotowość do dalszego dialogu i współpracy przy wdrażaniu programu oraz uzupełnianiu jego priorytetów o aspekty zgłaszane przez stronę pracowniczą.

Poniższy dokument przedstawia analizę zgodności pomiędzy postulatami NSZZ „Solidarność” a ostatecznie uchwalonym dokumentem VII Programu Wieloletniego. Zestawienie pokazuje, które propozycje zostały uwzględnione, częściowo uwzględnione lub pominięte.

Postulat
NSZZ „Solidarność”

Uwzględnienie w
VII Programie Wieloletnim

Komentarz

Priorytet dla sektora budowlanego ✅ Tak Ujęty jako sektor wysokiego ryzyka.
Strategia „zero wypadków” ✅ Częściowo Wskazano cele zbieżne,
ale brak konkretnej strategii „zero wypadków”.
Stres zawodowy / psychospołeczne ryzyka ✅ Tak Zidentyfikowane jako obszar badawczy i prewencyjny.
Zmiany klimatyczne i fale upałów ✅ Częściowo Ogólne odniesienie do klimatu, brak szczegółów
o upałach i powodzi.
Automatyzacja i intensyfikacja pracy ✅ Częściowo Wspomniano automatyzację, brak analizy wpływu na zdrowie psychiczne.
Nowe zagrożenia chemiczne w OZE ❌ Nie Brak odniesienia do kadmu, litu itp. w zielonej transformacji.
Aktualizacja wykazu chorób zawodowych ❌ Nie Nie przewidziano aktualizacji ani analizy chorób parazawodowych.
Kampania społeczna „zero wypadków” z celem 2030 ❌ Nie Brak konkretnego planu kampanii społecznej
do 2030 r.

Decyzja Prezydium KK nr 86/25 ws. zgłoszenia kandydatów NSZZ „Solidarność” do Rady Rynku Pracy

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza kandydatów NSZZ „Solidarność” do prac w Radzie Rynku Pracy:

– Jarosława Lange – przewodniczącego Zarządu Regionu Wielkopolska,
– Bartłomieja Mickiewicza – zastępcę przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”

 

Decyzja Prezydium KK nr 85/25 ws. opinii o projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia następujące uwagi do projektu ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych
z dnia 10 czerwca 2025 r.
Odnosząc się do zmian w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych należy uznać, że jest to zmiana w dobrym kierunku, ale jednak niewystarczająca i zbyt ogólna biorąc pod uwagę instytucję przedstawicielstwa pracowniczego. W uzasadnieniu można przeczytać, że zmiana w zakresie reprezentacji pracowników w praktyce ma na celu zwiększenie reprezentacji pracowników w zakładzie pracy, co spowoduje zarazem ujednolicenie sposobu reprezentacji pracowników przed pracodawcą w różnych sprawach z zakresu prawa pracy. Skutkiem będzie większa przejrzystość i demokratyczność w ustalaniu zasad funkcjonowania ZFŚS oraz lepsza ochrona interesów pracowników przez udział większej liczby ich przedstawicieli w procesie decyzyjnym. NSZZ „Solidarność” wielokrotnie wskazywał w swoich opiniach na brak dostatecznego uregulowania prawnego w odniesieniu do instytucji przedstawicielstwa pracowniczego w przepisach prawa pracy. W art. 4 ust. 3 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych mowa jest o wymogu „uzgodnienia z pracownikiem”, a po zmianie wymagane będzie „uzgadnianie z pracownikami wybranymi przez załogę”. NSZZ „Solidarność” wielokrotnie wskazywał na pozorność dialogu społecznego prowadzonego z przedstawicielami pracowników. Dlatego też kolejny już raz należy przywołać konwencję nr 135 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą ochrony przedstawicieli pracowników w przedsiębiorstwach i przyznania im ułatwień. Art. 3 pkt. b) konwencji wprost wskazuje, iż przedstawicielami pracowników są „przedstawiciele, którzy są wybierani w wolnych wyborach przez pracowników przedsiębiorstwa”. W odniesieniu do instytucji przedstawicielstwa pracowniczego nie przewiduje się żadnej regulacji prawnej, chociażby wskazującej na kadencyjność tej instytucji czy też możliwość odwołania takiego przedstawiciela. Instytucja przedstawicieli pracowniczych nasuwa wiele problemów prawnych sygnalizowanych w literaturze prawa pracy. Wspomnieć wypada chociażby o braku uregulowania szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy przedstawicieli ad hoc (zob. J. Wratny, [w:] System Prawa Pracy. Tom V. Zbiorowe prawo pracy, red. K. W. Baran, pkt 13.8, Warszawa 2014). Wreszcie spotkać się można w praktyce z negowaniem uprawnień związku zawodowego powstałego później po dokonaniu uzgodnień przez wyłonionego przedstawiciela pracowników związku zawodowego. Z przepisów powinno wyraźnie wynikać, iż w razie utworzenia w zakładzie pracy związku zawodowego, przedstawicielstwo pracownicze traci swoje uprawnienia.
Projekt przewiduje również określenie wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop – projektowany art. 171 § 4 k.p., tj. wskazanie iż powyższe następować będzie w terminie wypłaty wynagrodzenia. Działanie takie w większości przypadków uprości czynności księgowe, jednakże tylko w przypadku, gdy data wypłaty wynagrodzenia następuje po dacie rozwiązania stosunku pracy. W przypadku, gdy termin wypłaty wynagrodzenia przypada przed rozwiązaniem stosunku pracy (np. wypłata wynagrodzenia następuje 28 dnia danego miesiąca, a rozwiązanie umowy o pracę następuje z końcem miesiąca) proponowana zmiana może powodować wątpliwości co do tego, czy wypłata ekwiwalentu powinna następować wraz z wynagrodzeniem za miesiąc, w którym nastąpiło rozwiązanie umowy o pracę czy też w pierwszym terminie wypłaty wynagrodzenia następującym po rozwiązaniu umowy. Zasadnym jest zatem wskazanie, że „Pracodawca dokonuje wypłaty ekwiwalentu pieniężnego w terminie wypłaty wynagrodzenia ustalonym zgodnie z art. 85 k.p. przypadającym bezpośrednio po dniu rozwiązania umowy o pracę.”.

Decyzja Prezydium KK nr 82/25 ws. zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Biura Badań Historycznych IPN, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” w grafikach tytułowych i finalnych cyklu etiud filmowych pt. „Solidarność – narodziny wolności”.

Decyzja Prezydium KK nr 81/25 ws. zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Colorful Media s.c., wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” w artykule pt. „Solidarność, czyli krok w stronę demokracji”, który ukaże się w magazynie „Witaj w Polsce” – przeznaczonym dla osób uczących się języka polskiego jako obcego.