Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża stanowcze oburzeniew związku z niedotrzymaniem żadnych standardów konsultacji przedstawionego do opinii projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu wieloletniego na rzecz Osób Starszych „Aktywni Seniorzy – ASY” na lata 2026-2030 (dalej program). Pismo informujące o konsultacjach Związek otrzymał w dniu 4 grudnia 2025 r., a termin przesyłania uwag wyznaczono na 5 dni. Tak skrócony termin uniemożliwia rzetelne konsultacjez zainteresowanymi grupami społecznymi w Związku.
Jednocześnie po analizie projektu Prezydium KK zgłasza następujące uwagi.
Zaproponowany program ma kontynuować działania i inicjatywy programów skierowanych do seniorów w latach 2020-2025 (tzw. Senior plus i Aktywni plus). W przestawionej ewaluacji realizowanych w poprzednich latach działań wynika jasno, że były one celne, skuteczne, pozytywnie odbierane i potrzebne. Jednocześnie podkreślano, że dla odbiorów tych programów (osób w wieku senioralnym) najważniejsze jest aby prowadzone działania miały stały charakter i żeby dostęp do usług na rzecz seniorów był przejrzysty, a udział w projektach realizowanych w programach mniej skomplikowany). Podkreślano także potrzebę większego finansowania prowadzonych działań.
Proponowane priorytety programu odpowiadają tylko w części na te postulaty. Przede wszystkim nie zakłada się stworzenia systemowych rozwiązań na rzecz aktywizacji rosnącej grupy seniorów, (dziś żyje już w Polsce blisko 10 mln osób w wieku 60+ lat). Przedstawienie 5-letniej perspektywy finansowej, sprawia, że projektowane rozwiązania nie mają gwarancji kontynuacji po zakończeniu programu. Zatem tymczasowość pozostanie główną cechą realizowanych rozwiązań, wbrew postulatom beneficjentów i oczywistości potrzeby rozwoju różnorodnych form aktywizacji i wsparcia w życiu codziennym osób w podeszłym wieku.
Kilka postulatów znalazło jednak swoje odzwierciedlenie w zaproponowanym programie, najważniejsze to dalsze dofinasowanie samorządów do zakładania i prowadzenia dziennych domów wsparcia, zwiększono tu także kwotę dotacji. Umożliwiono także radom senioralnym funkcjonującym w gminach sięganie po granty finansowe, wspierające inicjatywy na rzecz seniorów.
Niestety pozostałe planowane działania, będące kontynuacją przedsięwzięć realizowanych w poprzedniej perspektywie finansowej nie znalazło dodatkowych funduszy, więc nie można się spodziewać dynamicznego rozwoju tak potrzebnych inicjatyw prozdrowotnych, integracyjnych czy aktywizujących sportowo i turystycznie osoby starsze. Planowane budżety dla tych działań pozostaną na tym samym poziomie, pomimo wzrostu kosztów ich realizacji oraz wzrastającego zainteresowania nimi beneficjentów.
NSZZ „Solidarność” podkreśla, że wobec dynamicznie starzejącego się społeczeństwa, polityka skierowana na zdrowe i niezależne życie osób w wieku podeszłym jest absolutnym priorytetem i nie powinno się odwlekać wdrażania systemowych form jej realizacji w czasie.