Decyzja Prezydium KK nr 174/21 ws. opinii o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o Radzie Ministrów oraz niektórych innych ustaw (KO)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” negatywnie ocenia poselski projektu ustawy o zmianie ustawy o Radzie Ministrów oraz niektórych innych ustaw (KO). Utworzenie nowego podmiotu, który w sposób wycinkowy oceniałby skutki zmian w prawie tylko pod kątem wpływu na przedsiębiorców nie będzie przekładało się na rzeczywiste włączenie partnerów społecznych w proces konsultacji.

Prezydium KK zwraca uwagę, że Ocena Skutków Regulacji jest bardzo ważnym elementem procesu legislacyjnego, która powinna być dokonywana na kilku jego etapach.

Z zasad techniki prawodawczej (DZ.U.2016.283) wynika, że każda inicjatywa ustawodawcza powinna mieć swoje uzasadnienie, ale także powinna być poprzedzona rzetelną analizą skutków społecznych, gospodarczych, organizacyjnych, itd. Powinna także być skonsultowana z podmiotami, na które wywiera wpływ w celu ustalenia czy projektowane rozwiązania naruszają czyjeś istotne interesy i jakie trudności napotyka się przy ich wprowadzeniu.

W polskim porządku prawnym jest wiele przepisów, które powinny gwarantować wysoką jakość stanowionego prawa dotyczącego również przedsiębiorców. Chociaż trudno nie zgodzić się z uzasadnieniem projektowanych zmian, wydaje się, że sposób stanowienia prawa zależy przede wszystkim od woli politycznej oraz sprawności administracji rządowej, która powinna stać na straży dopełnienia wszystkich zasad techniki prawodawczej.

Najwyższa Izba Kontroli w raporcie „Dokonywanie oceny wpływu w ramach rządowego procesu legislacyjnego” (Warszawa, 2017) wskazuje na następujące podmioty zaangażowane w proces oceny skutków regulacji na różnych etapach procesu legislacyjnego: zespoły do spraw oceny Skutków Regulacji, Zespół ds. spraw Programowania Prac Rządu oraz Departament Oceny Skutków Regulacji w KPRM. Zdaniem NIK na każdym etapie dokonywania oceny wpływu można wspomagać się wiedzą bądź umiejętnościami partnerów/instytucji zewnętrznych. Umożliwia to wykorzystanie zweryfikowanych opinii specjalistycznych instytutów, świata nauki, partnerów społecznych lub instytucji branżowych, co w znaczący sposób podnosi jakość przygotowywanej oceny wpływu, poprzez zapewnienie dokładniejszych, bardziej obiektywnych i praktycznych informacji dotyczących wpływu regulacji na poszczególne grupy podmiotów.

Krajowa Szkoła Administracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego w publikacji „Doskonalenie i standaryzacja procesu legislacyjnego” (Warszawa, 2019) wskazuje, że konsultacje publiczne powinny stanowić konieczny element każdego procesu prawodawczego i nie mogą być traktowane wyłącznie jako formalny obowiązek. Szczególnie musi być poszanowana zasada faktycznej gotowości uwzględnienia wpływu wyników konsultacji na ostateczne brzmienie projektu.

Prezydium KK apeluje, aby skupić się na egzekucji obecnie obowiązującego prawa. Dobrą, ale niestety zaniechaną przez stronę rządową praktyką było przedstawianie projektów założeń aktów prawnych. Udostępnianie na tym etapie partnerom społecznym danych wykorzystanych do opracowania założeń oraz oceny skutków regulacji, mogłoby stanowić podstawę do oceny przez nich zasadności wprowadzenia lub zmiany regulacji prawnej.

Do pobrania