Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz logotypu 45-lecia powstania NSZZ „Solidarność”, w iluminacji
wyświetlanej na fasadzie Pałacu Prezydenckiego, w ramach realizowanego przez KPRP projektu wyświetlania okolicznościowych iluminacji upamiętniających ważne wydarzenia państwowe.
Autor: Sekretariat Prezydium
Decyzja Prezydium KK nr 109/25 ws. opinii o projekcie ustawy o mediatorach sądowych, akredytowanych ośrodkach mediacyjnych i Krajowym Rejestrze Mediatorów
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia cel projektu ustawy o mediatorach sądowych, akredytowanych ośrodkach mediacyjnych i Krajowym Rejestrze Mediatorów, szczególnie w zakresie ujednolicenia bazy danych umożliwiającej sprawne uzyskanie informacji o mediatorach prowadzących mediacje ze skierowania sądu oraz oszacowania liczby mediatorów.
Prezydium KK NSZZ „Solidarność” potwierdza zasadność ujednolicenia przepisów dotyczących szkolenia mediatorów, a także wymogów niezbędnych do zostania mediatorem sądowym. Dotychczasowa praktyka wskazuje na różnorodność form kształcenia mediatorów, zarówno pod kątem teorii, jak i praktyki. W konsekwencji mediatorzy odbierani są jako środowisko niejednorodne pod kątem standardów prowadzenia mediacji i profesjonalizmu w wykonywaniu zawodu. Tym samym zmiany w tym zakresie uznać należy za niezbędne.
Jednocześnie Prezydium KK zgłasza następujące uwagi i zastrzeżenia:
1. Poważnym niedopatrzeniem jest brak dołączenia do projektu ustawy projektowanych aktów wykonawczych.
2. Zasadnym wydaje się doprecyzowanie zakresu różnic (tematycznych) między szkoleniem bazowym a szkoleniami specjalizacyjnymi, w szczególności, czy polegać one będą wyłącznie na pozyskaniu przez mediatora wiedzy prawnej, czy również umiejętności mediacyjnych, koniecznych do prowadzenia np. mediacji karnych, rodzinnych, pracowniczych, gospodarczych, cywilnych albo z nieletnim sprawcą czynu karanego. Dzięki temu ścieżka mediacyjnej „kariery” będzie przejrzysta zarówno dla kandydatów na mediatorów, jak i prowadzących szkolenie ośrodków mediacyjnych, zaś materiał ze szkolenia bazowego nie będzie „powtarzany” na szkoleniu specjalistycznym.
3. Jeżeli szkolenie specjalistyczne obejmować będzie wyłącznie wiedzę prawną, wymóg posiadania wyższego wykształcenia prawniczego jest zasadny. Natomiast w przypadku dodatkowego szkolenia z zakresu mediacji – powinien dojść wymóg posiadania wiedzy/umiejętności dotyczącej prowadzenia mediacji specjalistycznych.
4. Jak wynika z dyspozycji art. 21 ust. 2, Rejestr zawiera informacje o mediatorach sądowych i akredytowanych przez sąd ośrodkach mediacyjnych. Mediatorzy sądowi to mediatorzy, którzy współpracują z sądem – na uzgodnionych w ustawie zasadach. Środowisko mediatorów jest jednak szersze, obejmując mediatorów mediujących w tzw. sprawach pozasądowych, tj. w sporach, których rozwiązania poszukują osoby nie będące jednocześnie stronami/uczestnikami postępowań sądowych. Należałoby rozważyć zasadność doprecyzowania tej kwestii poprzez nazwanie Rejestru Krajowym Rejestrem Mediatorów Sądowych, aby nie wykluczać w odbiorze społecznym z zawodu tych mediatorów, którzy pracują wyłącznie na zlecenie osób prywatnych, „wykluczając” ich istnienie na rynku mediacyjnym.
5. Wpis bezterminowy mediatora do Rejestru winien być obwarowany obowiązkiem prowadzenia przez mediatora superwizji z prowadzonej przez niego praktyki mediacyjnej we wskazanej minimalnej ilości godzin superwizyjnych – z obowiązkiem składania do Rejestru dokumentu potwierdzającego udział w superwizji z opisem superwizowanego przypadku raz na 3 lata.
6. Zwracamy uwagę, że 12 miesięczny okres wskazany w art. 36 ust. 1 oraz w art. 37
ust. 1 może być niewystarczający dla osób, które nie spełniają nowych wymagań.
7. Projektodawca niestety nie wykorzystuje w projekcie, ani nie wspomina w uzasadnieniu, o Standardach Szkolenia Mediatorów rekomendowanych i uchwalonych przez Społeczną Radę do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości w dniu 23 marca 2023 r., co zdaniem Prezydium KK NSZZ „Solidarność” zasługuje na krytykę. Jest to tym bardziej istotne, że zarządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 czerwca 2024 r. Rada do spraw Alternatywnych Sposobów Rozwiązywania Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości została rozwiązana, a więc pozyskanie informacji o standardach szkolenia mediatorów jest utrudnione. Prezydium KK zauważa, że Społeczna Rada ds. Alternatywnych Metod Rozwiązywania Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości (Rada ADR) działała kilkanaście lat, przez prawie V kadencji upowszechniając wiedzę o mediacjach w Polsce. Jej likwidacja jest niezrozumiała zarówno dla środowiska mediatorów, jak i prawników zajmujących się alternatywnymi sposobami rozwiazywania sporów.
Stanowisko Prezydium KK nr 3/25 ws. wdrażania Europejskiego Filaru Praw Socjalnych w Polsce
Komisja Europejska prowadzi konsultacje publiczne i prace nad drugim planem wdrażania Europejskiego Filaru Praw Socjalnych (EPSR). To dobry moment, aby rzetelnie ocenić sytuację w Polsce zarówno w zakresie postępów, jak i istniejących braków we wdrażaniu Filaru na poziomie krajowym.
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” z niepokojem stwierdza brak spójnej, strategicznej i aktywnej polityki państwa polskiego w zakresie wdrażania Europejskiego Filaru Praw Socjalnych. Mimo iż od jego proklamowania w 2017 r. minęło już osiem lat, Polska nadal nie posiada krajowego planu implementacji Filaru, który wskazywałby cele, priorytety i mechanizmy realizacji jego 20 zasad w ramach krajowych kompetencji.
W naszej ocenie obecny model realizacji EPSR w Polsce ogranicza się do reaktywnego, minimalistycznego podejścia: władze państwowe podejmują działania jedynie wówczas, gdy Komisja Europejska wprowadza nowe inicjatywy legislacyjne lub rekomendacje a i wtedy ich wdrażanie ma często charakter czysto formalny, ograniczający się do wymaganego minimum. Także wtedy, gdy związane jest to z realizacją działań finansowych z odpowiednich funduszy unijnych.
Tymczasem logika Filaru przyjętego przez wszystkie państwa członkowskie oraz instytucje UE opiera się na założeniu, że jego wdrażanie odbywa się równolegle na poziomie unijnym i krajowym, w ramach kompetencji dzielonych i z poszanowaniem zasady pomocniczości. Państwa członkowskie mają nie tylko prawo, ale i obowiązek prowadzenia autonomicznej polityki na rzecz realizacji zasady sprawiedliwości społecznej, godnych warunków pracy, równości szans, dostępu do szkoleń i usług publicznych, ochrony socjalnej czy włączenia społecznego.
W tym kontekście szczególnie niepokojące są niski poziom ambicji Polski oraz brak działań systemowych na rzecz osiągnięcia trzech ogólnych celów Filaru, tzw. Porto Social Targets, które państwa UE przyjęły wspólnie w 2021 roku:
- W zakresie zatrudnienia osób w wieku 20–64 lata Polska zadeklarowała osiągnięcie poziomu 76% do 2030 roku, podczas gdy cel unijny wynosi 78%.
- W zakresie uczestnictwa dorosłych w szkoleniach (uczenie się przez całe życie) Polska przyjęła cel 23%, czyli znacznie poniżej unijnego celu 60%. Obecny udział dorosłych Polaków w edukacji pozostaje jednym z najniższych w UE, a cel krajowy potwierdza brak realnej ambicji zmiany tego stanu rzeczy.
- W zakresie redukcji ubóstwa i wykluczenia społecznego Polska zadeklarowała ograniczenie liczby osób zagrożonych tymi zjawiskami o 1,5 mln do 2030 r. – co jest celem proporcjonalnym do celu unijnego (–15 mln), jednak Polska nie określiła odrębnego celu redukcji ubóstwa wśród dzieci, co pozostaje niepokojące.
Największe ryzyko nieosiągnięcia założonych celów dotyczy kształcenia ustawicznego dorosłych. Polska od wielu lat znajduje się na końcu unijnych rankingów w tym zakresie, a działania rządu są fragmentaryczne i nieskoordynowane. Brakuje całościowej strategii uczenia się przez całe życie, obejmującej zarówno ofertę edukacyjną, jak i zachęty finansowe, wsparcie instytucjonalne oraz włączenie partnerów społecznych.
W związku z powyższym, NSZZ „Solidarność” wzywa rząd RP do:
- Przygotowania i ogłoszenia krajowego planu wdrażania Europejskiego Filaru Praw Socjalnych, który nie będzie wyłącznie reakcją na działania Komisji Europejskiej (w tym planowany II Action Plan), lecz wyrazem samodzielnej, odpowiedzialnej polityki społecznej państwa prowadzonej w oparciu o krajową diagnozę, zidentyfikowane deficyty oraz konsultacje z partnerami społecznymi. Plan ten powinien wskazywać konkretne cele, priorytety, harmonogramy i mechanizmy wdrożeniowe w ramach kompetencji krajowych.
- Opracowania i wdrożenia krajowej strategii uczenia się przez całe życie, obejmującej także zachęty dla pracodawców i pracowników, rozwój infrastruktury edukacyjnej oraz włączenie związków zawodowych do planowania programów szkoleń.
- Zwiększenia ambicji w obszarach, gdzie Polska systematycznie odstaje od unijnej średniej, takich jak ochrona zdrowia, zabezpieczenie społeczne, dostęp do mieszkań czy edukacja dorosłych.
Europejski Filar Praw Socjalnych powinien być postrzegany jako narzędzie budowy nowoczesnego i solidarnego państwa dobrobytu zgodnego z wartościami, które od początku są fundamentem także NSZZ „Solidarność”.
Decyzja Prezydium KK nr 106/25 ws. wykreślenia MKK przy Mondelez Polska Production Sp. z o.o.z Krajowego Rejestru Międzyzakładowych Komisji Koordynacyjnych
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, działając na mocy Uchwały KK nr 29/04, w związku z zaprzestaniem działalności skreśla Międzyzakładową Komisję Koordynacyjną NSZZ „Solidarność” przy przy Mondelez Polska Production Sp. z o.o., zarejestrowaną pod numerem 92, z prowadzonego przez Komisję Krajową NSZZ „Solidarność” Krajowego Rejestru Międzyzakładowych Komisji Koordynacyjnych.
Decyzja Prezydium KK nr 105/25 ws. wykreślenia MKK w Grupie Kapitałowej NSK Polska z Krajowego Rejestru Międzyzakładowych Komisji Koordynacyjnych
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, działając na mocy Uchwały KK nr 29/04, w związku z zaprzestaniem działalności skreśla Międzyzakładową Komisję Koordynacyjną NSZZ „Solidarność” w Grupie Kapitałowej NSK Polska, zarejestrowaną pod numerem 93, z prowadzonego przez Komisję Krajową NSZZ „Solidarność” Krajowego Rejestru Międzyzakładowych Komisji Koordynacyjnych.
Decyzja Prezydium KK nr 104/25 ws. wykreślenia MKK w CEDC International Sp. z o.o. z Krajowego Rejestru Międzyzakładowych Komisji Koordynacyjnych
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, działając na mocy Uchwały KK nr 29/04, w związku z zaprzestaniem działalności skreśla Międzyzakładową Komisję Koordynacyjną NSZZ „Solidarność” w CEDC International Sp. z o.o., zarejestrowaną pod numerem 91, z prowadzonego przez Komisję Krajową NSZZ „Solidarność” Krajowego Rejestru Międzyzakładowych Komisji Koordynacyjnych.
Decyzja Prezydium KK nr 103/25 ws. zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek zarządu Regionu Konińskiego NSZZ „Solidarność”, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” na pomniku upamiętniającym bł. ks. Jerzego Popiełuszkę. Pomnik powstaje we współpracy ze Stowarzyszeniem Represjonowanych w Stanie Wojennym oraz Konfraternią im. ks. Jerzego Popiełuszki i zostanie umiejscowiony w parafii Św. Wojciecha w Koninie.
Decyzja Prezydium KK nr 102/25 ws. zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Zarządu Regionu Konińskiego NSZZ „Solidarność”, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” na tablicy upamiętniającej wydarzenia z 10 października 1980 roku, które zapoczątkowały powstanie Regionu Konińskiego NSZZ „Solidarność”. Tablica powstaje we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej i zostanie zamontowana na budynku byłego Klubu „Hutnik” w Koninie.
Decyzja Prezydium KK nr 101/25 ws. zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Fundacji Centrum Solidarności, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” w materiałach promujących koncert pt. „Nadzieja, na którą czekało tak wielu – koncert w 45 rocznicę”, który odbędzie się 23 sierpnia br. w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku.
Decyzja Prezydium KK nr 100/25 ws. zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Biura Badań Historycznych IPN, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” w materiałach promujących konferencję pt. „Wolność zrodziła się w Polsce. „Solidarność” a rozwój sytuacji politycznej w Europie Środkowo-Wschodniej w latach osiemdziesiątych XX w.”, która odbędzie się 9-10 września br. w Warszawie.