Tag: Decyzja Prezydium

(do użytku służbowego)

(do użytku służbowego)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Biura Badań Historycznych IPN, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” w grafikach tytułowych i finalnych cyklu etiud filmowych pt. „Solidarność – narodziny wolności”.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Colorful Media s.c., wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” w artykule pt. „Solidarność, czyli krok w stronę demokracji”, który ukaże się w magazynie „Witaj w Polsce” – przeznaczonym dla osób uczących się języka polskiego jako obcego.

(do użytku służbowego)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu ustawy Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 4 czerwca 2025 r. o ustaleniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla niektórych osób, które do dnia 6 czerwca 2012 r. złożyły wniosek o emeryturę na zasadach obowiązujących osoby urodzone przed dniem 1 stycznia 1949 r.

Projekt ustawy, jak wskazano w uzasadnieniu jest próbą odpowiedzi na liczne wystąpienia obywateli, interpelacje poselskie, oświadczenia senatorskie, zawierające postulaty niestosowania art. 25 ust 1b ustawy emerytalnej wobec ubezpieczonych urodzonych w latach innych niż 1953. Postulaty te znalazły odzwierciedlenie w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r. (sygn.SK 140/20), w którym zakwestionowano zgodność z Konstytucją przepisu art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wprowadzającego pomniejszanie podstawy obliczenia emerytury powszechnej o sumę pobranych świadczeń wcześniejszych. Trybunał wskazał, że przepis ten narusza zasadę zaufania obywatela do państwa prawa oraz ochrony praw nabytych.

Opiniowany projekt zmierza do przywrócenia sprawiedliwości emerytalnej dla ograniczonej grupy ubezpieczonych, którzy do 6 czerwca 2012 r. złożyli wniosek o emeryturę na zasadach obowiązujących osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r., a następnie – po osiągnięciu wieku emerytalnego – przechodzili na emeryturę powszechną.

Niestety rozwiązania w nim zawarte zdaniem Prezydium KK NSZZ „Solidarność” nie realizują tego celu, pozostawiając nadal duże poczucie niesprawiedliwości wśród objętych projektowanymi przepisami świadczeniobiorców.

Największe zastrzeżenia wzbudza sposób ponownego przeliczenia emerytury. Ustawodawca proponuje ponowne ustalenie wysokości świadczenia na dzień złożenia wniosku o emeryturę powszechną bez pomniejszania kapitału emerytalnego o kwoty już pobranych wcześniejszych emerytur, ale bez uwzględniania waloryzacji kapitału początkowego i składek za okres pobierania wcześniejszej emerytury, do momentu osiągnięcia wieku powszechnego (projektowany art. 2 ust. 1 i 2). Należy wspomnieć, że waloryzacja ta już została naliczona zainteresowanym świadczeniobiorcom wcześniejszych emerytur. Zdaniem Prezydium KK jest to naruszenie zasady niedziałania prawa wstecz i znacznie ogranicza korzyści mające płynąć z ponownego przeliczenia do tego stopnia, że ponownie przeliczone świadczenie może się okazać niższe niż dotychczas wypłacane (potwierdza to projektowany przepis gwarantujący nieobniżanie świadczenia w wyniku przeliczenia – art. 2 ust. 6 projektu ustawy).

Ponadto projekt ustawy „nie przewiduje mechanizmu wyrównania świadczenia emerytalnego tym emerytom, którzy pobierają emeryturę pomniejszoną o łączną sumę świadczeń emerytalnych pobranych przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez okres tego pobierania”. Zdaniem Prezydium KK, skoro świadczeniobiorcy zostali pokrzywdzeni przez niezgodne z Konstytucją RP prawo, należy im się wyrównanie zgodnie z art. 133 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2024 poz. 1631). Należy przypomnieć, że sądy powszechne (zarówno apelacyjne, jak i okręgowe) powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego, jednolicie interpretują art. 133 ust. 1 pkt 2 przytoczonej wyżej ustawy tak, że „błąd organu rentowego” oznacza każdą obiektywną wadliwość decyzji. Niezależnie od tego, czy wynika ona z zaniedbania, pomyłki, świadomego działania, wadliwej legislacji lub niewłaściwych działań osób trzecich.

Zastrzeżenia budzi także forma projektowanych przepisów. Incydentalna ustawa wprowadza wyjątkowe rozwiązania dla niektórych świadczeniobiorców różnicując dodatkowo grupy obywateli w znajdujących się w podobnej sytuacji, gdyż wyłączenie ze stosowania art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z FUS w przeliczeniu świadczenia emerytalnego dotyczy już ubezpieczonych urodzonych w roku 1953. NSZZ „Solidarność” stoi na stanowisku, że projektowana specustawa skomplikuje jeszcze bardziej przepisy emerytalne, doprowadzi do chaosu i trudności interpretacyjnych. Naszym zdaniem, realizacja naprawy błędu legislacyjnego powinna odbywać się przede wszystkim w ramach nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z FUS poszerzając zakres podmiotowy aktualnie obowiązujących w stosunku do osób urodzonych w 1953 r. przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS (art. 194i oraz 194j). Zagwarantowałoby to względną przejrzystość nowych przepisów.

Podsumowując, zdaniem Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zaproponowane rozwiązania nie realizują wymogu zgodności z Konstytucją naprawianych przepisów i nie likwidują szkód wyrządzonych przez błędną legislację. Nie mogą one zatem przywrócić poczucia sprawiedliwości wśród zainteresowanych.

Uznając potrzebę naprawy istniejącej sytuacji świadczeniobiorców zaskoczonych rozwiązaniami w zakresie przeliczenia ich świadczeń emerytalnych, NSZZ „Solidarność” nie może pozytywnie zaopiniować przedłożonego projektu ustawy ze względu na liczne wady jego założeń.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia ogólny kierunek projektowanego rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 maja 2025 r. w sprawie zasad udzielania pomocy osobom bezrobotnym i poszukującym pracy w zakresie nabywania wiedzy, umiejętności i kwalifikacji uznając za zasadne kompleksowe i jednolite uregulowanie zasad udzielania pomocy osobom bezrobotnym i poszukującym pracy w zakresie nabywania wiedzy, umiejętności i kwalifikacji.

Jednocześnie Prezydium KK zgłasza następujące uwagi, mające na celu poprawę skuteczności, przejrzystości i dostępności systemu wsparcia dla osób bezrobotnych:

1. Postulujemy określenie w rozporządzeniu maksymalnego terminu rozpatrywania przez starostę wniosków, które uregulowane zostały w projekcie rozporządzenia – np. do maksymalnie 14 dni – celem zwiększenia pewności i sprawności postępowania administracyjnego dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji na rynku pracy.
2. Wnosimy o złagodzenie zasad zwrotu kosztów w razie przerwania szkolenia lub nieprzystąpienia do egzaminu. Celowe w tym zakresie jest wprowadzenie zapisów dopuszczających odstąpienie od obowiązku zwrotu kosztów wymienionych w projekcie rozporządzenia (vide par. 8, 9, czy 10) w przypadku udokumentowanych przyczyn losowych, takich jak nagła choroba, zdarzenie rodzinne lub inne zdarzenia niezależne od woli uczestnika, albowiem obecne wskazanie „z winy własnej” pozostawia zbyt szerokie uznanie administracyjne po stronie starosty.
3. Nadto Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zwraca uwagę na konieczność przygotowania prostych procedur i wzorów dokumentów w postępowaniach objętych projektem rozporządzenia. Ma to na celu przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu. Rekomendujemy stosowanie uproszczonej dokumentacji aplikacyjnej oraz stworzenie odpowiednich warunków, aby pracownicy urzędów pracy mogli służyć pomocą przy jej wypełnianiu.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia projekt rozporządzenia MRPiPS o radach rynku pracy z dnia 28 maja 2025 r., w którym uszczegółowione zostały kwestie zasad ich funkcjonowania i organizacji. Jednocześnie Prezydium KK NSZZ „Solidarność” wnosi o dokonanie następujących zmian w przedmiotowym projekcie:

1. w § 3 nie wskazano, czy wybory wiceprzewodniczącego mają charakter głosowania jawnego czy tajnego. Należy doprecyzować, czy głosowania w tym zakresie odbywają się w trybie jawnym;
2. w § 4 odnośnie do obowiązku zwołania posiedzenia rad rynku pracy na wniosek połowy jej członków, w ocenie Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pułap ten jest zbyt wysoki i należy go obniżyć do 1/3 członków rad;
3. w § 4 odnośnie do terminu, w którym należy zwołać posiedzenie rad na wniosek. Obecnie propozycja tego terminu to do 30 dni. Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi o jego skrócenie do 14 dni. Zwracamy uwagę, że planowe posiedzenia rad rynku pracy powinny odbywać się co najmniej raz na kwartał. Natomiast w nadzwyczajnych sytuacjach istnieje konieczność szybkiego zwołania posiedzeń – czemu nie będzie sprzyjało pozostawienie tak dużego odstępu czasu wynoszącego obecnie 30 dni;
4. w § 6 ust. 2 brak jest informacji o formie akceptacji protokołu oraz sposobie zgłoszenia uwag – należy wskazać, że odbywa się to pisemnie lub elektronicznie. Brakuje nadto informacji, kto sporządza protokół – należy uzupełnić dokument o zapis, iż czynność
   tą wykonuje Przewodniczący lub jego zastępca.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu ustawy Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o zmianie ustawy o opiece nad dziećmi do lat 3 oraz innych ustaw z dnia 3 czerwca 2025 r.

Projekt ustawy wprowadza zmiany postulowane i oczekiwane przez środowiska opiekunów dzieci w wieku do lat 3. W projektowanym art. 1 wprowadza się zmiany do ustawy:

• zmiana formy organizacyjnej opiekuna dziennego z osobowej na instytucjonalną (art. 3 zmienianej ustawy), co ułatwi prowadzenie tejże działalności gospodarczej;
• nadaje się ochronę prawną z urzędu dla opiekuna w żłobku i klubie dziecięcym taką samą jak dla funkcjonariusza publicznego (dodawany art. 18ab ust. 1 i 2), co ma przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa opiekunów jak i podniesienia prestiżu samego zawodu;
• wprowadza się urlop szkoleniowy dla opiekunów w żłobku i klubie dziecięcym w wymiarze 16 godzin lub 2 dni roboczych (dodawany art. 18ac ust. 2). Jest to krok w dobrym kierunku, gdyż ułatwi opiekunom podnoszenie kwalifikacji do czego są zobowiązani ustawowo;
• wprowadza się nowy rejestr dla opiekunów dzieci do lat 3 (dodawany Rozdział 4b w art. 47 h). Jednak wątpliwości budzi zapis, który nie wymienia „niani” jako jednej z form opieki, zawartej w Rozdziale 6 zmienianej ustawy. Jest to wbrew intencji i uzasadnieniu zmiany tychże przepisów, zgodnie z którymi wszystkie instytucje opieki nad dziećmi będą zamieszczone w jednym rejestrze. Zdaniem NSZZ „Solidarność” jest to niedopatrzenie, które należy uzupełnić.

Ponadto w art. 7 projektu ustawy wprowadza zmiany do ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego obejmując możliwością skorzystania z ulg na przejazdy środkami publicznego transportu zbiorowego przez opiekuna małego dziecka zatrudnionego w żłobku, klubie dziecięcym i punkcie opieki dziennej. Przepisy te zostały zaproponowane wzorem ulg w tym zakresie dla nauczycieli przedszkolnych, którzy korzystają ze znacznie szerszych uprawnień, jak choćby dodatkowy urlop dla poratowania zdrowia. Świadomość opiekunów małych dzieci jest na tyle wysoka, iż oczekują podobnych rozwiązań w tym zakresie dla swojej grupy zawodowej. Zdaniem NSZZ „Solidarność” ustawodawca chcąc podnieść prestiż pracy opiekunów najmłodszych dzieci i zapobiec odejściom z zawodu, a także zachęcić nowych pracowników do podjęcia tej istotnej dla rozwoju małych dzieci i zasługującej na uznanie opieki, powinien rozważyć dodatkowe uprawnienia. Warto zauważyć, że różnicowanie uprawnień wśród zawodów opiekuńczo-wychowawczych może przyczynić się do niepotrzebnych konfliktów w środowisku.

Jednocześnie wątpliwości budzą projektowane przepisy ograniczające wymogi wobec opiekunów określone w ustawie o opiece nad dziećmi do lat 3:

• w zakresie art. 13 ust. 2 pkt. 1 zmienianej ustawy, obniżają wymagania dotyczące posiadanego doświadczenia pracy z dziećmi dla dyrektorów żłobka z 3 lat do 1 roku. Zdaniem NSZZ „Solidarność” zmiana jest niekorzystna i oczekujemy, że poza spełnieniem wymagań dotyczących kwalifikacji zawodowych kandydat na dyrektora placówki żłobkowej będzie posiadał przynajmniej 2 letnie doświadczenie pracy z dziećmi. Osoba, która organizuje pracę opiekunów musi bezwzględnie znać specyfikę pracy w instytucjonalnej opiece;
• w zmienianym art. 16 ust. 1 pkt 3 proponuje się istotne obniżenie kwalifikacji dla opiekunów żłobków i klubów dziecięcych, którzy mogą mieć wykształcenie zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe. Jest to duża niespójność. Co do zasady wymaga się od opiekunów dzieci kwalifikacji umożliwiających właściwe sprawowanie opieki, pielęgnacji, ale też edukacji. Sam kurs, którego wymiar czasu pracy planuje się wydłużyć z 280 godzin do 310 godzin nie jest wystarczający. Budzi to także wątpliwości natury organizacyjnej oraz zasad awansu zawodowego, wynagradzania pracowników za tą samą pracę i w tym samym wymiarze godzin, gdyż opiekunami są także osoby z wyższym kierunkowym i podyplomowym wykształceniem. Zdaniem NSZZ „Solidarność” wykształcenie na poziomie szkoły zawodowej lub branżowej I stopnia nie spełnia wymogu posiadania odpowiednich kwalifikacji do opieki nad małym dzieckiem. Dlatego wnosimy o określenie przepisu do wymogu wykształcenia co najmniej na poziomie średnim, uzupełnionego specjalistycznym kursem, o którym mowa powyżej;
• nie zrozumiała jest zmiana dotycząca art. 40c ust. 2 zmienianej ustawy, w którym w przypadku podnoszenia kwalifikacji przez opiekuna w ramach urlopu szkoleniowego, jego nieobecność skutkuje zamknięciem placówki. Zdaniem Prezydium KK, idąc za przykładem projektowanego art. 40b ust. 1, kiedy to podczas urlopu wypoczynkowego opiekuna, opieka nad dziećmi powinna być sprawowana w tym samym miejscu przez innego opiekuna w ramach zastępstwa. Takie rozwiązanie spowoduje spójność przepisów, ale także uchroni od dezorganizacji życia rodzinnego i zawodowego rodziców lub opiekunów małych dzieci.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” warunkuje pozytywną opinię zaproponowanych zmian w projekcie ustawy o zmianie ustawy o opiece nad dziećmi do lat 3 oraz innych ustaw uwzględnieniem powyższych uwag.

Po przeprowadzeniu analizy projektu rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 maja 2025 r., zmieniającego przepisy dotyczące dokumentowania prawa do zasiłku macierzyńskiego oraz zasiłku pogrzebowego w przypadku martwego urodzenia dziecka także w sytuacjach, gdy nie jest możliwe ustalenie płci dziecka, Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża następujący pogląd.

Projekt rozporządzenia wychodzi naprzeciw długo zgłaszanym postulatom społecznym, dotyczącym równego traktowania kobiet, które doświadczyły poronienia lub urodziły martwe dziecko, a które z powodu braku możliwości ustalenia płci dziecka nie mogły skorzystać z przysługujących świadczeń. Proponowane rozwiązania upraszczają procedury i eliminują konieczność przeprowadzania kosztownych i niepotrzebnie obciążających badań genetycznych. To krok we właściwym kierunku, zarówno z punktu widzenia ochrony praw pracowniczych, jak i elementarnej sprawiedliwości społecznej.

Jednocześnie Prezydium KK NSZZ „Solidarność” zwraca uwagę, że zaproponowane zmiany w formie aktu wykonawczego w istocie ingerują w normy prawa materialnego, ukształtowane obecnie na poziomie ustawowym. W szczególności projektowane rozporządzenie tworzy wyjątek od przepisów ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (art. 54 ust. 3), która wiąże możliwość wydania karty martwego urodzenia z ustaleniem płci dziecka. Tymczasem nowy akt wykonawczy przewiduje przyznanie prawa do świadczeń (zasiłku macierzyńskiego i pogrzebowego) bez konieczności sporządzenia aktu urodzenia, co de facto wprowadza nową kategorię dokumentów uprawniających do świadczeń, nieprzewidzianą przez ustawodawcę, w aktach rangi ustawowej.

Z perspektywy zasad techniki prawodawczej oraz hierarchii źródeł prawa takie rozwiązanie rodzi poważne wątpliwości co do jego konstytucyjności, może być uznane za przekroczenie delegacji ustawowej, a w przypadku ewentualnej kontroli sądowej podważone jako sprzeczne z obowiązującym porządkiem prawnym.

W związku z powyższym, Prezydium KK NSZZ „Solidarność” rekomenduje, aby równolegle z procedowaniem rozporządzenia podjęto niezbędne działania legislacyjne w trzech ustawach, tj.:

1. Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego.
2. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
3. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Brak równoległej nowelizacji przepisów ustawowych prowadzi do niespójności systemowej, podważa przejrzystość porządku prawnego oraz stwarza ryzyko uznania przepisów wykonawczych za niezgodne z ustawą zasadniczą. Z tego względu Prezydium KK NSZZ „Solidarność” uznaje za konieczne objęcie projektowanej zmiany całościowym podejściem legislacyjnym. Oczekujemy, że strona rządowa odniesie się do zarysowanego wyżej problemu konstytucyjnego.