Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia cel zaproponowanych zmian w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (UD116), którym jest uszczelnienie systemu podatkowego oraz dążenie do realizacji zasady sprawiedliwości podatkowej.
Zaproponowane w projekcie rozwiązania w większości będą miały pozytywny wpływ na dochody sektora finansów publicznych, a niektóre mają charakter uzupełniający/precyzujący lub poprawiający jakość przepisów podatkowych.
Jednocześnie Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża wątpliwości co do niektórych rozwiązań, w szczególności dotyczących ulgi mieszkaniowej.
Zmiana dotycząca tzw. ulgi mieszkaniowej przewiduje, że ze zwolnienia skorzystają tylko ci podatnicy, którzy nie posiadają w tym samym czasie innego domu, mieszkania ani prawa o charakterze mieszkaniowym. Wyjątki będą bardzo ograniczone. Zasada ta nie obejmie nieruchomości uzyskanych w spadku oraz jednej nieruchomości objętej współwłasnością małżeńską. Te osoby nadal będą mogły skorzystać z ulgi mieszkaniowej.
Nowe ograniczenia będą miały zastosowanie niezależnie od tego, iż podatnik przeznaczy pieniądze ze sprzedaży nieruchomości na cel zaspokajający potrzeby mieszkaniowe. Oznacza to, że podatnik nie będzie mógł mieć innego domu lub mieszkania również wtedy, gdy w ramach ulgi pieniądze przeznaczy ze sprzedaży nieruchomości na remont, rozbudowę lub nadbudowę lokum, w którym mieszka. Dodatkowo prawo do ulgi zostanie ograniczone dla rodzin, które chciałyby np. sprzedać większe mieszkanie i kupić kilka mniejszych dla siebie i dzieci, zrobić remont/generalną przebudowę i później sprzedać, co zasługuje na negatywną ocenę.
Zgodnie z opiniowanym projektem podatnik, który posiada mieszkanie, będzie mógł mimo to skorzystać z ulgi, jeżeli:
- przekaże posiadane nieruchomości lub prawa swoim dzieciom bądź wnukom,
- zdecyduje się oddać je Skarbowi Państwa lub gminie.
Odnosząc się do powyższego rozwiązania Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wskazuje, na różnicę między uzasadnieniem do projektu, a projektowanymi przepisami. W przepisach nie ma mowy o darowiźnie, tylko o przeniesieniu własności nieruchomości i o przekazaniu praw do nich. Nie ma mowy o tym, że ma to nastąpić nieodpłatnie, co rodzi pytanie czy ulga będzie przysługiwać, jeżeli podatnik sprzeda nieruchomość członkowi rodziny albo gminie mającej prawo pierwokupu. Ta sama wątpliwość dotyczy także przekazania nieruchomości na podstawie umowy dożywocia.
Prezydium KK podziela pogląd wyrażony w uzasadnieniu proponowanych zmian, iż w praktyce stosowania przepisów doszło do odejścia od pierwotnego celu ulgi. Podatnicy kupują kolejne nieruchomości mieszkalne, np. mieszkania w celach inwestycyjnych, a jednocześnie korzystają z ulgi mieszkaniowej. Proponowane zmiany mają na celu powrót do pierwotnych założeń ulgi. Zmiany polegają na wyraźnym wskazaniu, że ulga mieszkaniowa ma zaspokajać własne potrzeby mieszkaniowe podatnika poprzez określone wydatki. Jednocześnie projektodawca wskazuje, że ukształtowane w ostatnim okresie orzecznictwo przy interpretacji pojęcia „cele mieszkaniowe” pozwala realizować własne cele mieszkaniowe jednocześnie w kilku mieszkaniach, budynkach mieszkalnych, co oznacza, że posiadanie jednego mieszkania może nie zaspakajać celów mieszkaniowych. Należy podkreślić, iż rynek pracy czasami wymaga by osoba wykonywała pracę poza swoim centrum życiowym. Nierzadkie są sytuacje, gdy osoba posiada dwa mieszkania ponieważ pracuje w miejscowości znacznie oddalonej od jej centrum życiowego i rodziny.
Ponadto, w ocenie skutków regulacji nie wskazano jednak, ile mają wynieść szacowane dochody budżetu z tytułu wprowadzenia proponowanej zmiany oraz ile osób dotknie proponowane rozwiązanie w zakresie ulgi mieszkaniowej.