(do użytku służbowego)

rezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”, w infografikach na stronie internetowej oddziałuw postaci trzech plansz o wyborach czerwcowych 1989, zawierających podstawowe fakty dotyczące Okrągłego Stołu, Kampanii wyborczej oraz samych Wyborów.

       Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Szefa Kancelarii Senatu Jakuba Kowalskiego, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”, w multimedialnej prezentacji historycznej z okazji 30. rocznicy wyborów do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, która zaprezentowana zostanie 8 czerwca br. w gmachu Polskiej Akadami Nauk – Pałacu Staszica w Warszawie.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża zgodę na udział w charakterze Współwnioskodawcy projektu roboczo zatytułowanego „Droga do przejrzystego i sprawiedliwego wynagradzania i warunków pracy w sektorze transportowym: TransFair”, przedkładanego Komisji Europejskiej w ramach linii budżetowej: „Delegowanie pracowników: wzmocnienie współpracy administracyjnej i dostęp do informacji".

NSZZ „Solidarność” w projekcie reprezentować będą:

1. Karol Nosal – Koordynator

2. Barbara Surdykowska – Ekspert wewnętrzny projektu

Osobą odpowiedzialną za projekt z ramienia Prezydium KK NSZZ „Solidarność” jest Jerzy Jaworski – Zastępca Przewodniczącego/Skarbnik KK NSZZ „Solidarność”.

(do użytku służbowego)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” desygnuje – jako udziałowiec Dekom Sp. z o.o. – Henryka Nakoniecznego, członka Prezydium KK, w skład komisji konkursowej, której zadaniem będzie opracowanie koncepcji architektonicznej budynku o charakterze usługowo-hotelowym, 13-sto kondygnacyjny z garażem podziemnym Gdańsk, ul. Czarny Dwór , dz. ew. nr 315/5, 315/12, obr. 0018.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” podziela główną tezę zawartą
w Informacji o skutkach obowiązywania ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw po pierwszym roku jej obowiązywania (dalej Informacja) z dnia 8 maja 2019 r., iż trwały efekt dezaktywizacji będący wynikiem przywrócenia niższego wieku emerytalnego nie przekracza 100 tys. osób. Teza ta potwierdza prawidłowość działań ustawodawcy i uzasadnienia, które było wskazane w ustawie będącej przedmiotem Informacji. Ustawa ta, w sposób nie podlegający dyskusji, zwiększyła zakres autonomii ubezpieczonych pozwalając im na podjęcie decyzji 
o zaprzestaniu aktywności zawodowej w taki sposób, aby zainteresowany mógł samodzielnie ocenić jakie względy (rodzinne, zawodowe czy osobiste) przemawiają za przejściem na emeryturę, dalszą pełną aktywnością zawodową po uzyskaniu powszechnego wieku emerytalnego lub aktywnością zawodową w obniżonym wymiarze (w mniej stresującej pracy/ innej pracy).

Niezbędne jest jednak odniesienie się do kilku obszarów Informacji:

1. Informacja unaocznia fakt, że wsparcie dla osób starszych na rynku pracy ma charakter bardziej teoretyczny niż faktyczny. Wskazują na to bezpośrednio dane statystyczne zamieszczone w Informacji. Wsparcie dotyczyło 54 174 osób w wieku 50+. Pracę subsydiowaną podjęło 28 311. Szkolenia podjęło zaledwie 4 194 osób w wieku powyżej 50 lat. Staż dotyczył 10 065 a prace społecznie użyteczne 11 602. Widać, że niektóre mechanizmy z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy mają charakter rozwiązań, które  w żaden sposób nie wywierają wpływu na rynek pracy. Najprostszy przykład to przygotowanie zawodowe dorosłych, którego odbiorcami  było 51 osób w tym 2 osoby w wieku powyżej 50 lat. Dane zamieszczone w tabeli na stronie 19 jednoznacznie wskazują na konieczność kompleksowych prac nad zasadami wydatkowania środków z Funduszu Pracy, na co partnerzy w RDS zawracali uwagę wielokrotnie. Przedstawiona Informacja po raz kolejny pokazuje iluzoryczność wsparcia dla osób starszych na rynku pracy. Jest to tym bardziej niepokojące, że bez większej ilości środków zaangażowanych w szkolenia osób 50+, w obliczu coraz bliższej zmiany technologicznej (i możliwego spowolnienia wzrostu gospodarczego wynikającego z ogólnoświatowych cyklów koniunktury) to właśnie osoby starsze będą w pierwszej kolejności miały problem z utrzymaniem się na rynku pracy.
2. Należy także zwrócić uwagę na brak analizy efektywności mechanizmu skrócenia okresu wypłaty wynagrodzenia za czas choroby przez pracodawców dla osób 55+.  Brak takiej analizy utrudnia ocenę dalszej potrzeby funkcjonowania tego rozwiązania wprowadzonego do kodeksu pracy.
3. Informacja w bardzo szczątkowy sposób odnosi się do kwestii warunków pracy starszych pracowników. W szczególności brak jakiejkolwiek próby oceny wpływu sposobu organizacji procesu pracy (praca w godzinach nadliczbowych, praca
   w nocy, praca zmianowa) na stymulowanie dłuższej aktywności zawodowej osób zbliżających się do wieku emerytalnego.
4. Informacja nie jest zadawalająco wyczerpująca w obszarze dotyczącym zdrowia osób 50+, tym bardziej, że badania wskazują, że to właśnie zdrowie jest głównym czynnikiem wpływającym na decyzje o długości aktywności zawodowej pracowników w wieku okołoemerytalnym.
5. Informacja nie zawiera symulacji stopy zastąpienia przyszłych emerytur z rozbiciem na płeć, przytaczane są wyłącznie dane dotyczące bezwzględnej wysokości świadczeń mężczyzn i kobiet.
6. Niepokój wzbudza wysokość świadczeń kobiet. Wysokość wskazuje na potrzebę dalszych prac nad zwiększeniem dostępności opieki instytucjonalnej nad dziećmi (co będzie sprzyjało skróceniem okresu dezaktywizacji młodszych kobiet, który
   w przyszłości przekłada się na niższe świadczenia emerytalne). Zwiększenie dostępności taniej i wysokiej jakości opieki instytucjonalnej nad dziećmi może przyczynić się także do mniejszego obciążenia obowiązkami opiekuńczymi kobiet będących babciami, co winno przyczynić się do ich dłuższej aktywności zawodowej. Równie istotny jest dostęp do wsparcia w zakresie opieki długoterminowej, którego brak dezaktywizuje starszych pracowników, z uwagi na ich obowiązki wobec niedołężnych rodziców.
7. W ocenie NSZZ „Solidarność”, niezbędne jest rozpoczęcie prac badawczych dotyczących wpływu łączenia pobierania pełnej emerytury z wynagrodzeniem na strukturę wynagrodzeń w poszczególnych branżach. Można postawić tezę, że
   w niektórych branżach (przykładowo branża ochrony) obecne rozwiązania pozwalające na pobieranie pełnego świadczenia wraz z wynagrodzeniem mają poważny wpływ na wysokość wynagrodzeń ogółu pracowników.

                   Informacja o skutkach obowiązywania ustawy z dnia 16 listopada 2016 r.
o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw po pierwszym roku jej obowiązywania stanowi wartościowy materiał, który winien stać się częścią  przeglądu systemu emerytalnego. Nie może go jednak zastąpić, dlatego NSZZ „Solidarność” oczekuje przedstawienia przeglądu systemu emerytalnego w roku 2019.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia rozpoczęcie przez Komisję Europejską debaty nad szerszym zastosowaniem możliwości głosowania większością kwalifikowaną w kwestiach z zakresu polityki społecznej objętych art. 153 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

Po pierwsze podzielamy pogląd, że przystosowanie się do wyzwań związanych z globalizacją, cyfryzacją, migracją, starzeniem się społeczeństwa wymaga prowadzenia aktywnej polityki społecznej przez Komisję Europejską. Przejawem aktywności Komisji w obecnym składzie jest przyjęcie Europejskiego filaru praw socjalnych. Dokument ten postrzegamy pozytywnie aczkolwiek kwestią kluczowa jest jego implementacja, która musi następować sukcesywnie, w sposób nieprzerwany.

 Po drugie zgadzamy się z diagnozą, że wymóg jednomyślności utrudnia przyjmowanie wspólnych działań na szczeblu UE, co w obszarze art. 153 Traktatu nie znajduje racjonalnego uzasadnienia.

Zwracamy uwagę, że w obecnym stanie prawnym jednomyślności wymaga podejmowanie działań w obszarach istotnych z punktu widzenia potrzeby wypracowywania unijnych standardów, takich jak:

• niedyskryminacja;
• zabezpieczenie; społeczne i ochrona socjalna pracowników;
• ochrona pracowników w przypadku umowy o pracę;
• reprezentacja i ochrona zbiorowa interesów pracowników i pracodawców;
• warunki zatrudnienia obywateli państw trzecich legalnie przebywających na terytorium UE.

Prezydium KK podziela pogląd wyrażony w Komunikacie, że nie ma logicznego wyjaśnienia  dlaczego po kolejnych zmianach w Traktacie, te właśnie obszary wymagają nadal jednomyślności. Głosowanie większościowe buduje kulturę kompromisu. Ze względu na fakt, że wstrzymanie się od głosu  nie jest traktowane jako głos, państwa członkowskie muszą zająć wyraźne stanowiska. Postrzegamy oba te elementy jako korzystne. Także szerszy udział Parlamentu Europejskiego w procedurze głosowania większościowego kwalifikowanego (w przeciwieństwie do procedury jednomyślności, gdzie Parlament wyraża wyłącznie opinię) uważamy za wartościowy, gdyż zwiększa to potencjał procesów stricte demokratycznych wewnątrz UE.

W Komunikacie Komisja wskazuje na możliwość stosowania dwóch procedur przejścia
z wymogu głosowania jednomyślnego na rzecz większości kwalifikowanej (klauzula specjalna art. 153 ust. 2 akapit ostatni TFUE) oraz klauzula ogólna ( art. 48 ust. 7 TUE). 
W ocenie Komisji Europejskiej przejście do procedury głosowania większościowego jest szczególnie wskazane w obszarach: niedyskryminacja oraz zabezpieczenie społeczne oraz ochrona socjalna pracowników.

Zdaniem NSZZ „Solidarność” głosowanie większością kwalifikowaną  jest szczególnie niezbędne w drugim ze wskazanych obszarów. Pozostawienie obecnego rozwiązania sprawi, że możliwość realizacji działań określonych w Filarze będzie mocno iluzoryczna. Widzimy potrzebę wypracowania minimalnych standardów unijnych w zakresie ochrony na wypadek bezrobocia a także w zakresie dostępu do kształcenia i szkolenia zawodowego, co
w obecnych uwarunkowaniach (zmiana technologiczna) wpływa na poziom bezpieczeństwa socjalnego osób aktywnych na rynku pracy.

W naszej ocenie także w obszarze warunków zatrudnienia obywateli państw trzecich legalnie przebywających na terytorium UE potrzebna jest większa aktywność Komisji – a będzie to realnie możliwe w przypadku przejścia do procedury większościowej. Potwierdzeniem konieczności szukania unijnych rozwiązań w tym obszarze może być niedawne wprowadzenie do polskiego porządku prawnego umowy o pomocy przy zbiorach konstruującej instytucję pomocnika rolnika, któremu to nie zagwarantowano jakichkolwiek standardów w zakresie bhp, czasu pracy czy wynagrodzenia. Zdaniem NSZZ „Solidarność”  narusza to obowiązujący już dorobek prawny UE. Umowa ta w praktyce skierowana została do obywateli Ukrainy przybywających w poszukiwaniu pracy sezonowej. Ten przykład pokazuje także konieczność większej aktywności Komisji w zakresie stanowienia norm określających zasady skutecznej integracji na rynku pracy państw UE obywateli państw trzecich. Ich praca nie może stanowić dumpingu socjalnego wobec pracy obywateli państw członkowskich.

Uważamy, iż także w obszarach: ochrona pracowników w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę oraz reprezentacja i ochrona zbiorowa interesów pracowników i pracodawców winny być docelowo wprowadzone procedury głosowania większościowego. W drugim ze wskazanych obszarów może to być impulsem do podjęcia skutecznych działań (korzystnych
z punktu widzenia polskich obywateli) na rzecz wprowadzenia ram prawnych dla możliwości podejmowania efektywnych, skutecznych i prawnie wiążących negocjacji europejskich federacji branżowych z zarządami korporacji ponadnarodowych w celu wypracowania jednolitych standardów pracowniczych w unijnych filiach tych korporacji. Jest to niezmiernie istotny element z punktu widzenia gospodarek państw Europy Środkowo-Wschodniej, gdzie korporacje ponadnarodowe wielokrotnie wykorzystują słabszą pozycję przetargową pracowników do obniżania standardów. Bez wprowadzenia możliwości głosowania większością kwalifikowaną w tym obszarze jakiekolwiek potencjalne działania Komisji Europejskiej skazane są na niepowodzenie.

Pragniemy także zauważyć, że nie podzielamy poglądu o braku możliwości potencjalnych działań Unii Europejskiej w obszarze płac, ze względu na treść obecnie obowiązującego art. 352 TFUE, pozwalającego na realizację celów traktowych także w obszarach nie objętych kompetencjami.  

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza Panią Katarzynę Zimmer-Drabczyk do udziału w Społecznej Radzie do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości IV kadencji.

 (do użytku służbowego)