Najnowsza analiza wpływu COVID-19 na rynek pracy przeprowadzona przez MOP pokazuje wyniszczający i nieproporcjonalny wpływ na młodych pracowników oraz analizuje środki podejmowane w celu zapewnienia bezpiecznego powrotu do środowiska pracy.

Zamykanie miejsc pracy

Jak wynika z uaktualnionych danych 94 % pracowników na świecie mieszka w krajach, w których wprowadzono różne ograniczenia w dostępie do zakładów pracy. Chociaż coraz więcej państw łagodzi te środki, aby stopniowo umożliwić pracownikom powrót do swoich miejsc pracy, to według stanu na dzień 17 maja 2020 r. wynika, że 20 % pracowników na świecie mieszkało w państwach, w których obowiązywał/uje wymóg zamykania miejsc pracy dla wszystkich, z wyjątkiem pracowników podstawowych. Dodatkowe 69 % mieszkało w krajach, w których zamykano miejsca pracy w niektórych sektorach lub dla niektórych kategorii pracowników, a kolejne 5% mieszkało w państwach, w których państwo zalecało zamykanie miejsc pracy.

Utracone godziny pracy w pierwszej połowie 2020 r. nadal negatywnie wpływają na zatrudnienie

Perspektywy na II kwartał 2020 r. nadal są tragiczne, a ostatnie szacunki MOP wskazują na spadek liczby godzin pracy o około 10,7 % w porównaniu z ostatnim kwartałem 2019 r., co odpowiada 305 mln miejsc pracy w pełnym wymiarze godzin (zakładając 48-godzinny tydzień pracy i wykorzystując zaktualizowany poziom bazowy). Z perspektywy regionalnej największe straty w przepracowanych godzinach obserwuje się w obu Amerykach (13,1 %) oraz w Europie i Azji Środkowej (12,9 %). Wszystkie dane liczbowe podane w niniejszym wydaniu Monitora MOP zostały obliczone na podstawie danych dostępnych na dzień 17 maja 2020 r., o ile nie podano inaczej (patrz cały tekst w wersji angielskiej). W porównaniu z trzecim wydaniem Monitora MOP szacunkowa strata godzin pracy w II kwartale wzrosła o 0,2 punktu procentowego, ponieważ wartości referencyjne tygodniowych przepracowanych godzin, służące do obliczeń, zostały zaktualizowane od poprzedniego wydania; jednakże szacunkowy ekwiwalent pełnego czasu pracy pozostaje niezmieniony i wynosi 305 mln miejsc pracy (więcej szczegółów w załączniku 1 Monitora MOP).

Korzyści dla rynku pracy wynikające z testów i wykrywania zakażeń

Testowanie i wykrywanie zakażeń, zgodnie z zaleceniami WHO, jest silnie związane z mniejszymi zakłóceniami na rynku pracy. Szacunki MOP sugerują, że testowanie i wykrywanie zakażeń mogą przyczynić się do ograniczenia utraty godzin pracy nawet o 50%. Szacuje się, że średnia utrata godzin pracy w krajach o najniższej intensywności testów i wykrywania zakażeń wynosi około 14 %, w porównaniu z 7 % w krajach o najwyższej intensywności. Jest to istotny czynnik, który należy uwzględnić przy opracowywaniu środków politycznych mających na celu ułatwienie bezpiecznego powrotu do pracy.

Szeroko zakrojone testowanie i wykrywanie zakażeń umożliwia krajom lepsze wykorzystanie informacji i poleganie w mniejszym stopniu na surowo restrykcyjnych środkach, a jednocześnie przyczynia się do wytworzenia i utrzymania zaufania społecznego niezbędnego do prowadzenia działalności gospodarczej. Testy i wykrywanie mogą również pomóc w zminimalizowaniu zakłóceń w miejscach pracy.

Młodzi ludzie stoją w obliczu wielu wstrząsów związanych z kryzysem COVID-19, które mogą doprowadzić do powstania "pokolenia zamknięcia".

Młodzi ludzie są głównymi ofiarami społecznych i gospodarczych skutków pandemii i istnieje ryzyko, że w swoim życiu zawodowym będą oni naznaczeni piętnem strachu - co może doprowadzić do powstania "pokolenia zamknięcia".

Najnowsze dane pokazują, że kryzys COVID-19 w nieproporcjonalnie dużym stopniu dotyka młodych ludzi, w tym zakłóceniami w kształceniu i szkoleniu, utratą zatrudnienia i dochodów oraz większymi trudnościami w znalezieniu pracy.

Łącznie 178 mln młodych pracowników na całym świecie, czyli ponad cztery na dziesięć młodych osób zatrudnionych, pracowało w sektorach, w których nastąpił kryzys. Prawie 77% (czyli 328 milionów) młodych pracowników na świecie pracowało w szarej strefie, w porównaniu z około 60% dorosłych pracowników (w wieku 25 lat i więcej). Wskaźnik nieformalnego zatrudnienia młodzieży waha się od 32,9 % w Europie i Azji Środkowej do 93,4 % w Afryce. Jeszcze przed kryzysem ponad 267 milionów młodych ludzi nie było zatrudnionych, nie kształciło się ani nie szkoliło, w tym prawie 68 milionów bezrobotnych.

Zarówno kształcenie i szkolenie techniczne oraz zawodowe, jak i zdobywanie kwalifikacji w miejscu pracy ulegają ogromnym zakłóceniom. W niedawnym wspólnym badaniu przeprowadzonym przez MOP-UNESCO i Bank Światowy około 98 % respondentów poinformowało o całkowitym lub częściowym zamknięciu szkół technicznych i zawodowych oraz ośrodków szkoleniowych. Mimo że ponad dwie trzecie szkoleń odbywa się obecnie na odległość, często przez Internet, niewiele krajów o niskich dochodach faktycznie dokonało tej zmiany.

Inne nowe światowe badanie przeprowadzone przez MOP i partnerów Globalnej Inicjatywy na rzecz Godnej Pracy dla Młodzieży pokazuje, że ponad jedna na sześć badanych młodych osób przestała pracować od początku kryzysu COVID-19. Wśród młodych ludzi, którzy pozostali zatrudnieni, liczba godzin pracy spadła o 23%. Ponadto około połowa młodych studentów informuje o prawdopodobnym opóźnieniu w ukończeniu obecnych studiów, podczas gdy 10 % oczekuje, że w ogóle nie będzie w stanie ich ukończyć. W znormalizowanej skali dobrostanu psychicznego od początku pandemii ponad połowa badanych młodych ludzi stała się podatna na lęk lub depresję.

Reakcje polityczne

MOP wzywa do podjęcia pilnych i szeroko zakrojonych działań politycznych w celu zapobieżenia długotrwałym szkodom ponoszonym przez młodych ludzi w zakresie kształcenia/szkolenia i perspektyw na rynku pracy. W reakcji na kryzys COVID-19 rządy muszą zapewnić kompleksowe rozwiązania, łącząc elementy wszystkich czterech filarów ram politycznych MOP.

Interwencje polityczne ukierunkowane na młodych ludzi należy wprowadzać w ramach kompleksowych, integracyjnych i perspektywicznych ram polityki zatrudnienia, w tym skutecznego wdrażania gwarancji zatrudnienia/umiejętności, powiązanych z szerszymi pakietami bodźców i pakietów naprawczych.

Przeprowadzenie i utrzymanie ożywienia gospodarczego sprzyjającego zatrudnieniu będzie łatwiejsze dzięki dalszym testom i wykrywaniu zakażeń, a także starannemu monitorowaniu wpływu kryzysu na przedsiębiorstwa i pracowników w najbardziej dotkniętych sektorach, w tym w gospodarce nieformalnej.

Biorąc pod uwagę potencjał zmian w strukturze gospodarki w okresie po COPID-19, wsparcie powinno być kierowane do sektorów, które są w stanie stworzyć godne i produktywne miejsca pracy.

Cały dokument dostępny w wersji angielskiej TUTAJ

aw

Państwowa Inspekcja Pracy przypomina i radzi pracodawcom, jak bezpiecznie przygotować się na powrót zatrudnionych na ich stanowiska pracy w kolejnym etapie odmrażania gospodarki. Zalecenia dotyczą szerokiego spektrum zadań.

- Powrót do pracy, w ramach kolejnych etapów odmrażania gospodarki, powinien być przede wszystkim bezpieczny

– mówiła Agnieszka Dobrodziej z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Gdańsku w audycji „Głos pracownika” na antenie Radia Gdańsk.

Inspektorzy pracy radzą, co zrobić, by ten powrót był bezpieczny.

– W kodeksie pracy są przepisy, które dotyczą pracowników, ale i pracodawców, którzy mają obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy. W związku z obecną pandemią koronawirusa, pracodawcy muszą przestrzegać zasad oceny ryzyka zawodowego. Popełniają oni bowiem kluczowy błąd, gdy wyposażają pracowników w maseczki, rękawiczki i płyny dezynfekujące i myślą, że to już koniec ich obowiązków. A powinni oprócz tego wprowadzać w miejscu pracy nowe zasady, dotyczące chociażby kontaktów międzyludzkich, czy pewnej rotacji w wykonywaniu obowiązków

– podkreślała Agnieszka Dobrodziej.

Na co szczególnie powinni zwrócić uwagę pracodawcy, zapewniając swoim pracownikom bezpieczeństwo?

– Przede wszystkim pracodawca powinien powołać służby BHP i skonsultować pewne działania ze związkami zawodowymi. Kluczowa rolą powinien być także kontakt z lekarzem medycyny pracy

– wyjaśniała pracownica OIP. I dodawała, że jeśli chodzi o samych pracowników, to powinni oni przestrzegać narzuconych przez pracodawcę zasad bezpieczeństwa.
 


***
Chcesz wiedzieć, jakie masz prawa i obowiązki jako pracownik? Jak negocjować z pracodawcą? Jakie są tendencje na rynku pracy? Gdzie łamane są prawa pracownicze? I co wtedy zrobić? To tylko część tematów, którymi zajmują się reporterzy Radia Gdańsk. Nowa audycja „Głos pracownika” w każdy poniedziałek o godz. 12.30, a także na stronie www.radiogdansk.pl.

Audycja „Głos pracownika” powstaje we współpracy z „Tygodnikiem Solidarność”.



mk

Pracodawca może zmusić do wykorzystania tylko zaległego urlopu, który i tak trzeba wykorzystać do września. Trzeba zarabiać więcej niż 9 tys. zł, aby wprowadzony limit odprawy przy zwolnieniach był niekorzystny dla pracownika. Wprowadzanie obniżonego wynagrodzenia, czy inne ograniczenia mogą nastąpić jedynie po zawarciu porozumienia z reprezentatywną organizacją związkową. W ocenie „Solidarności” Tarcza 4.0 uwzględnia większość zgłaszanych zastrzeżeń. Ciągle nierozwiązanym problemem są pracownicy administracji rządowej.
 

- Tzw. „czwarta tarcza antykryzysowa” jest następną wersją projektu odopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw, przedstawioną po raz pierwszy dnia 22 kwietnia 2020 r., który w niektórych aspektach dotyczących praw pracowniczych i związkowych uległ pozytywnym zmianom – oceniło w swojej opinii do projektu Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”.

Jednocześnie krytykuje brak podniesienia wysokości zasiłków dla bezrobotnych oraz utrzymanie, a nawet rozszerzenie niekorzystnych rozwiązań dla pracowników administracji rządowej, czy szerzej finansów publicznych.

- Rozwiązania te były już krytykowane w poprzedniej opinii Związku i wszystkie negatywne spostrzeżenia wyrażone wcześniej zachowują swoją aktualność. Ponadto, w obecnie proponowanym brzmieniu jeszcze bardziej absurdalnie wygląda formuła, w której Rada Ministrów swoimi rozporządzeniami miałaby „ręcznie sterować” poziomem zatrudnienia czy też poziomem wynagrodzeń w każdej jednostce sektora finansów publicznych, w tym tych, które systemowo charakteryzują się daleko idącą samodzielnością lub wręcz autonomią organizacyjną i finansową, jak np. sfera samorządu terytorialnego czy uczelnie wyższe. Równie niezrozumiałe jest w takiej sytuacji utrzymywanie, że projekt danego rozporządzenia ma opiniować Szef Służby Cywilnej w sytuacji, gdy dany akt miałby dotyczyć np. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – napisano w decyzji.

Nadal podstawową zasadą wprowadzania ograniczeń jest porozumienie z reprezentatywną organizacją związkową. Dotyczy to również możliwości wprowadzania kolejnych ograniczeń.

- Projektodawca w tej wersji projektu jednak dostrzegł, że wszelkie ograniczenia w zakresie rokowań zbiorowych ze strony władz powinny być poprzedzone konsultacjami z organizacjami pracowników i pracodawców w celu uzyskania ich zgody. Warto zwrócić uwagę, że Komitet Wolności Związkowej Rady Administracyjnej Międzynarodowego Biura Pracy MOP podkreślił, że obowiązujące układy zbiorowe powinny być w pełni stosowane, o ile strony nie uzgodniły inaczej. Okres obowiązywania układów zbiorowych jest przede wszystkim sprawą stron zainteresowanych, a jeśli brane są pod uwagę działania rządowe, wszelkie prawodawstwo powinno odzwierciedlać porozumienia trójstronne – czytamy w opinii.

Podobnie „Solidarność” określa kwestie możliwości zawieszenia obowiązku: tworzenia zakładowych funduszy świadczeń socjalnych, dokonywania odpisu podstawowego oraz wypłaty świadczeń urlopowych. Tu również konieczne jest porozumienie ze związkami zawodowymi, a nie jak wcześniej postulował projektodawca – z mocy prawa.

Tarcza wprowadza możliwość zmuszenia pracownika do wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego. To rozwiązanie korzystniejsze od pierwotnej propozycji, gdzie proponowano możliwość wykorzystania w tej formie nawet połowy bieżącego urlopu.

- Związek rozumie potrzebę zwiększenia możliwości elastycznej organizacji pracy tak, by zachować miejsca pracy i nie zmniejszać wynagrodzeń pracowników. Uzasadnionym byłoby wprowadzenie wymogu konsultacji z pracownikiem konieczności wyznaczania przez pracodawcę dni urlopu – czytamy w opinii.

Całość opinii można przeczytać tutaj>>>

ml

„Solidarność” stanowczo protestuje przeciwko rozwiązaniom pogarszającym sytuację blisko miliona pracowników sektora finansów publicznych zawartych w Tarczy 2 i proponowanej przez rząd Tarczy 4. Apeluje do posłów o wycofanie ich z procedowanej ustawy.

Kontrowersyjne przepisy zawarte są w art. 15 zzzzzo i art. 15 zzzzzzp ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Rząd nie tylko nie wycofuje się z krytykowanych już przez Związek rozwiązań (Decyzja nr 48/20 z 16 kwietnia br) ale jeszcze je rozszerza.

- Niedopuszczalne jest, aby próbę zahamowania pogarszającej się sytuacji budżetu państwa miały ponieść osoby zatrudnione w sferze finansów publicznych – czytamy w opinii Prezydium Komisji Krajowej.

Za szczególnie rażący fakt „Solidarność” uznaje przeznaczenie ogromnych środków na wsparcie osób fizycznych i prawnych, które do tej pory nie ponosiły lub ponosiły w minimalnym stopniu koszty ubezpieczeń spoecznych, Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Funduszu Solidarnościowego i Funduszu Pracy.

Prezydium KK domaga się uchylenia wprowadzonych w Tarczy 2 i projektowanych w Tarczy 4 mechanizmów ograniczenia zatrudnienia i wynagrodzenia pracowników sfery finansów publicznych. Apeluje też do posłów i posłanek o wniesienie powyższych zmian w procedowanej ustawie.

Jutro opinia i apel zostanie wysłany do wszystkich klubów poselskich i przedstawicieli rządu.

ml

Jak poinformował w nocy premier Mateusz Morawiecki, Komisja Europejska notyfikowała pomoc publiczną dla największych polskich firm. Kwota dopuszczalnego wsparcia z Polskiego Funduszu Rozwoju to 2,2 mld Euro (ok. 10 mld PLN). W sprawie przeciągania decyzji przez KE NSZZ „Solidarność” w ubiegłym tygodniu wystąpił do przewodniczącej Komisji Ursuli von der Leyen.
 

- Z wielkim niepokojem i niezrozumieniem przyjmujemy fakt, że proces notyfikacji części Tarczy Finansowej Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) skierowanej do dużych przedsiębiorstw wciąż nie został zakończony, mimo że od złożenia wniosku notyfikacyjnego przez stronę polską minął już ponad miesiąc – pisało w swoim stanowisku Prezydium Komisji Krajowej, przesłanym w zeszłym tygodniu przewodniczącej KE.

„Solidarność” zarzucała też forsowanie przez KE mechanizmu blokowania wsparcia finansowego dla firm i branż, które nie mieszczą się w forsowanej przez Komisję strategii Europejskiego Zielonego Ładu i ostrzegała, że Związek będzie zmuszony do podjęcia wszelkich możliwych form protestu, dla obrony polskiego przemysłu i miejsc pracy w Polsce przed likwidacją.

Więcej o sprawie pisaliśmy tutaj>>>

Dzisiaj w nocy Premier ogłosił, że KE wreszcie notyfikowała pomoc z PFR.

- Presja ma sens. Warto podejmować działania wspierające polską gospodarkę. Teraz czas na zawieszenie unijnego systemu handlu emisjami – komentuje informację Premiera Piotr Duda. - Miliardy zamiast na handel emisjami potrzebne są naszej gospodarce, która bez taniej energii nie będzie w stanie poradzić sobie z kryzysem.

ml

W trosce o miejsca pracy Krajowy Sekretariat Przemysłu Spożywczego NSZZ „Solidarność” rozpoczął akcję „Kupuję NaSze Produkty”, która polega na promowaniu artykułów wytwarzanych w przedsiębiorstwach, których organizacje zakładowe tworzą Sekretariat.