02-09-2015
Ustawa o działaczach opozycji
Spóźniona, niedoskonała, ale jest...
 Z dniem 31 sierpnia br. (to nieprzypadkowa data) 
weszła w życie uchwalona przez Sejm 20 marca 2015 roku ustawa o działaczach opozycji 
antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych. Ma ona na celu 
przyznanie szczególnego statusu działaczom opozycji demokratycznej i osobom represjonowanym 
z powodów politycznych w okresie od 1 stycznia 1956 r. do 4 czerwca 1989 r. oraz 
zagwarantowanie pomocy finansowej tej części środowiska, która znajduje się w szczególnie 
trudnej sytuacji materialnej. 
Propozycja uchwalenia ustawy o pomocy społecznej dla byłych działaczy opozycji demokratycznej 
i niepodległościowej została zainicjowana przez środowisko dawnych działaczy opozycji 
antykomunistycznej. Przyjęta ustawa określa: 
- zasady nabywania statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej 
z powodów politycznych; 
- zasady wydawania legitymacji i nadawania odznaki honorowej działacza opozycji 
antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych; 
- zasady przyznawania świadczenia pieniężnego i pomocy pieniężnej działaczom 
opozycji antykomunistycznej lub osobom represjonowanym z powodów politycznych; 
- zadania, organizację i zasady działania wojewódzkich rad konsultacyjnych do 
spraw działaczy opozycji i osób represjonowanych. 
Status działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów 
politycznych będzie potwierdzał, w drodze decyzji administracyjnej, Szef Urzędu 
do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. W procedurze stwierdzenia statusu 
działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów 
politycznych uczestniczył będzie Prezes Instytutu Pamięci Narodowej oraz wojewódzka 
rada konsultacyjnych do spraw działaczy opozycji i osób represjonowanych. 
Pomoc finansowa ma dwojaką formę: świadczenia pieniężnego lub pomocy pieniężnej. 
Świadczenia te przyznawał będzie, w drodze decyzji administracyjnej, Szef Urzędu 
do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, na wniosek osoby uprawnionej. 
Przesłanką przyznania pomocy będzie poza uzyskaniem statusu działacza opozycji 
lub osoby represjonowanej jest także spełnienie kryterium dochodowego. 
Świadczenie pieniężne w wysokości 400 zł miesięcznie, przyznawane będzie jeżeli 
dochód osoby samotnej nie przekracza kwoty odpowiadającej 120 procent najniższej 
emerytury, wynoszącej obecnie 880,45 zł, albo dochód na osobę w rodzinie nie 
przekracza kwoty odpowiadającej 100 procent najniższej emerytury. 
Świadczenie pieniężne z zasady przyznaje się na okres dwunastu miesięcy, ale w 
przypadku osób, które ukończyły 67 lat może być przyznane na okres do 60 miesięcy. 
W szczególnie uzasadnionych przypadkach świadczenie może zostać przyznane bezterminowo. 
Pomoc pieniężna, przyznawana w formie jednorazowego wsparcia, może być przyznana 
osobom uprawnionym znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej lub w związku 
z zaistnieniem zdarzeń losowych, jeżeli dochód samotnie gospodarującej osoby 
uprawnionej nie przekracza kwoty odpowiadającej 220 procent najniższej emerytury 
albo dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty odpowiadającej 150 procent 
najniższej emerytury. Pomoc pieniężna może być przyznana także na zakup sprzętu 
rehabilitacyjnego ułatwiającego życie osobie całkowicie niezdolnej do pracy i do 
samodzielnej egzystencji - w przypadku gdy dochód samotnie gospodarującej osoby 
uprawnionej lub dochód na osobę w rodzinie osoby uprawnionej nie przekracza kwoty 
odpowiadającej 300% najniższej emerytury. 
Ustawa określa także dodatkowe uprawnienia takie jak: prawo pierwszeństwa do 
środowiskowej opieki socjalnej, w tym w uzyskaniu miejsca w domu pomocy społecznej 
oraz opcjonalnie - w zależności od decyzji konkretnego samorządu terytorialnego - 
pomoc w zakresie udogodnień komunikacyjnych, świadczeń mieszkaniowych, kulturalnych, 
zdrowotnych i oświatowych. Świadczenia pieniężne i pomoc pieniężna zwolnione są z 
podatku dochodowego. Oraz nie są wliczane do dochodu ustalanego na potrzeby realizacji
 świadczeń z pomocy społecznej. 
Dokładne procedury przyznawania statusu oraz zasad pomocy można znaleźć na stronach 
internetowych Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Instytutu 
Pamięci Narodowej (http://ipn.gov.pl/opozycja). Bliższych informacji udziela też 
bielskie biuro IPN (tel. 33 813 63 59). 
<<<< Wstecz