Jest kolejna edycja książkowego lokalnego hitu „W cieniu Kaina – Ofiary represji na terenie Inowrocławia i okolic w okresie PRL”, który narobił sporo pozytywnego zamieszania na rynku dotyczącym historii współczesnej . Jako Region jesteśmy wydawcą tego dzieła dwóch autorów: dr Mirosława Pietrzyka i dr hab. Patryka Pleskota. To, że się ukazało w znacznej mierze należy zawdzięczać (oprócz – rzecz jasna -autorów) działaczom NSZZ”S” Oddziału Inowrocław, a osobiście Mariuszowi Kawczyńskiemu oraz Urzędowi Gminy Inowrocław, który udzielił finansowego wsparcia.

We wstępie autorzy piszą m.in:

„Bezradność jednostki wobec ciemnego i ślepego losu – takim przesła­niem z wiersza Czesława Miłosza można by podsumować osiemnaście szkiców poświęconych osobom z terenu Inowrocławia i okolic, które straci­ły życie w wyniku działań aparatu represji w latach 1945-1984. Uznaliśmy, że należał do niego nie tylko UB/SB, ale także takie służby, jak: Informacja Wojskowa i Wojskowa Służba Wewnętrzna, a także Milicja Obywatelska i wydziały finansowe miejskich, powiatowych i wojewódzkich rad naro­dowych. Terror ze strony służb towarzyszył całemu okresowi istnienia Pol­skiej Rzeczpospolitej Ludowej. Więziono i zabijano członków Armii Krajo­wej (AK) i innych ugrupowań Polski Walczącej, działaczy przedwojennych stronnictw i partii politycznych, stowarzyszeń, związków zawodowych i innych organizacji. Ginęli i byli skazywani przedstawiciele wszystkich stanów społecznych i obozów politycznych, także komuniści. Oprócz funk­cjonowania oficjalnej, choć niejawnej machiny terroru, działali także „nie­znani sprawcy”. Ich specjalnością, zwłaszcza w łatach 1944-1947 i 1982-1989 były zabójstwa popełniane na przeciwnikach ustroju: członkach Polskiego Stronnictwa Ludowego, NSZZ „Solidarność”, księżach i innych osobach uznawanych za przeciwników systemu.”

No właśnie… Z całym szacunkiem dla wagi treści – książkę czyta się świetnie, ponieważ wartka akcja owych osiemnastu opowiadań, czy raczej relacji śledczych bardzo przypomina… powieści kryminalne. O ile jednak w kryminałach mamy do czynienia z szalonym, czy wrednym sprawcą, czasem małą grupą bandycką, to tu niestety faktycznym sprawcą jest państwo; co prawda państwo chore swym komunistycznym ustrojem, wartościami, jakością służby publicznej itd. Rządzący PRL nigdy, nawet w czasie październikowej odwilży czy w „karnawale Solidarności” nie ujawnili pełnej prawdy o zasięgu i formach stosowanego terroru oraz o praktykach bezpieki. To dziś historycy, prokuratorzy IPN często ze strzępów dokumentów odtwarzają kulisy ponurych zdarzeń, tożsamość osławionych „nieznanych sprawców”, mechanizmy zbrodni.

Jeżeli ci wspaniali ludzie są w swej pracy obdarzeni talentem literackim, to wówczas wydają nie tylko pożyteczną literaturę faktu, lub dokumentu; lecz także po prostu ciekawą książkę, którą czyta się znakomicie.

Nasza książka jest edytorsko wydana wręcz wzorcowo, naprawdę profesjonalnie. Okładkę projektował Jarosław Wojtasiński, doboru bardzo adekwatnych ilustracji dokonał osobiście Mirosław Pietrzyk (współautor), korektę przeprowadziła Katarzyna Podczaska.

Redaktor

---

Mirosław Pietrzyk (ur. 1964) doktor nauk humanistycznych, historyk. Zajmuje się historią PRL, w szczególności historią Kujaw Zachodnich od XVIII do XX w. Autor i współautor dziesięciu książek oraz ponad stu artykułów naukowych i popularnonaukowych. Najważniejsze z nich: Inowrocławski Słownik Biograficzny, t. 1-4, Inowrocław 1994-2000; Kobiety – więźniarki polityczne Inowrocławia w latach 1952-1955, Inowrocław 2003; Powiat inowrocławski w powstaniu styczniowym, Inowrocław 2004; Wybrane postawy oporu kobiet wobec systemu władzy na terenie Kujaw Zachodnich 1945-1957, Inowrocław 2006; Drukarstwo inowrocławskie w XIX i XX wieku, Inowrocław 2012; Więzienie w Inowrocławiu 1945-1956, Gdańsk-Bydgoszcz 2014; Jak naprawdę zginą) ? Trzydzieści jeden lat po śmierci ks. Jerzego Popiełuszki, Toruń 2015[płyta CD]; Szefowie inowrocławskiej bezpieki 1945-1965 (w:) „Aparat Represji w Polsce Ludowej” 1/13/2015.

dr hab. Patryk Pleskot (ur. 1980) – historyk, politolog, doktor habilitowany nauk politycznych, prof. nadzwyczajny Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Oświęcimiu. Obecnie główny specjalista w Oddziałowym Biurze Badań Naukowych IPN w Warszawie, a także kierownik Zakładu Pamięci o Zagładzie i Praw Człowieka PWSZ. Interesuje się rn.in. historią i historiografią francuską, historią społeczno-kulturalną i polityczną PRL, epoka „Solidarności”, migracjami, teoriami stosunków międzynarodowych, badaniami nad pamięcią społeczną oraz działalnością służb specjalnych. Autor ponad 100 artykułów naukowych, a także autor, współautor lub redaktor ponad 20 książek.