Konferencja o równouprawnieniu płci

(26.04) 15 kwietnia 2010 r. w Warszawie odbyła się międzynarodowa konferencja „Szanse i bariery wdrażania Europejskich Działań Ramowych w zakresie równouprawnienia płci w 4 krajach oraz wymiana dobrych praktyk”. Uczestniczyło w niej ok. 60 osób.

Konferencję otworzył członek Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Alfred Bujara, a zebrani minutą ciszy uczcili pamięć zmarłych tragicznie Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i jego Małżonki oraz wszystkich ofiar katastrofy.

Impulsem do powstania projektu był raport Międzynarodowej Organizacji Pracy z 2009 roku pt.„Globalne trendy zatrudnienia kobiet”, z którego wynika, że bezrobocie kryzysowe stanie się znaczniej bardziej dokuczliwe właśnie dla kobiet. Ponadto wskazywało się, na rosnące zjawisko pracy dorywczej podejmowanej przez kobiety. Celem projektu, było, więc rozpowszechnienie narzędzi wzmacniających pozycję kobiety na rynku pracy.

W sesji I dyskutowano o sytuacji kobiet na rynku pracy w wymiarze krajowym i międzynarodowym. Dyskusja toczyła się na temat kulturowych i społecznych różnic w postrzeganiu ról kobiet i mężczyzn oraz roli partnerów społecznych w przełamywaniu stereotypów społecznych. Wskazywano na dysproporcję zatrudnienia na niekorzyść kobiet, która ma trend rosnący w Polsce, a także na dyrektywy o równouprawnieniu Komisji Europejskiej. Komisja wszczęła procedury wobec państw członkowskich, które tych przepisów nie respektują. Problemem są tu: kwestie BHiP, nietypowe formy zatrudnienia, czy wreszcie dysproporcja wynagrodzeń, gdzie kobiety w krajach unijnych zarabiają mniej od mężczyzn średnio o 15 proc., a w sektorze prywatnym dysproporcja sięga ok. 25 proc. Przedstawiono także wyniki badań przeprowadzonych na zlecenie MOP i MKZZ nt. dyskryminacji kobiet w miejscu pracy. Odnotowano bardzo wyraźną dysproporcję świadomości polityki antydyskryminacyjnej między pracownikami a kadrą kierowniczą. O ile kadra dość dobrze orientuje się w przepisach i normach dot. równouprawnienia – o tyle szeregowe pracownice wiedzą na ten temat znacznie mniej.

Jeśli chodzi o realny aspekt prawny to patrząc  na ilość skarg, które wpływają do PIP, problemu jakby nie było: w 2009 roku na ogólną liczbę 35 tysięcy skarg jedynie 23 przypadki dotyczyły dyskryminacji ze względu na płeć. Dlaczego? Zarówno w procesie rekrutacyjnym, jak i awansu zbyt wiele jest kryteriów, które nie podlegają ocenie. Uprzedzenia dotyczące kobiet nie muszą być formułowane wprost, starczy posłużyć się dowolną, acz niekonkretną przesłanką.

W sesji II zaś, partnerzy społeczni dyskutowali o korzyściach i barierach związanych z wdrożeniem w Polsce wytycznych dotyczących równouprawnienia płci.

Wskazywano tu na dane z USA i Francji pokazujące, że firmy, w których kobiety mają większy udział we władzach decyzyjnych, znacznie lepiej sobie radzą w kryzysie. Mówiono, że rozwiązanie problemów równouprawnienia leży nie w dokumentach, ale  praktyce ich stosowania. Strona związkowa zwróciła się z apelem, aby pracownice bardziej dopominały się swoich praw i podjęły próbę zmian opierając się na organizacjach partnerów społecznych. Natomiast strona pracodawców zadeklarowała, że zależy jej na równości szans kobiet w zakładach pracy, gdyż przynosi to korzyści wszystkim.

Na konferencji wyraźnie przeważał pogląd, że wciąż utrzymuje się nierównowaga w traktowaniu płci na rynku pracy. Uczestnicy zgodni byli też, co do tego, że nie ma barier prawnych – dodatkowe przepisy niewiele bądź już nawet nic nie zmienią. Realną przeszkodą są zakorzenione stereotypy tradycyjnego podziału ról. Fakty przeczą, że kobiety gorzej sobie radzą, pełniąc funkcje przypisywane mężczyznom.

W konferencji udział wzięli m.in.:
Anna Martuszewicz (Wicedyrektor Departamentu Prawnego w Głównym Inspektoracie Pracy), Ewa Tomaszewska (Uniwersytet Warszawski – europoseł w latach 2007-2009), Danuta Wojdat (ekspert EKZZ i Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”), Ana-Helena Żukowska (ekspert LPS „Solidarumas” z Litwy), Magdalena Janczewska (ekspert Konfederacji Pracodawców Polskich) Magdalena Janczewska (Konfederacja Pracodawców Polskich), Norbert Pruszanowski (Związek Rzemiosła Polskiego), Piotr Strębski (Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych), Alfred Bujara (NSZZ „Solidarność”), Piotr Sarnecki (PKPP „Lewiatan”), a także związkowcy z różnych zakładów pracy oraz inni przedstawiciele pracodawców.

Poza konferencją odbędą się jeszcze dwa warsztaty szkoleniowe z partnerami społecznymi, których celem jest wprowadzenie porozumienia "Ram Działania" na 
na polskie realia rynku pracy.


Kacper Stachowski, Biuro Polityki Społecznej Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność"