Gospodarka w skali makro

(02.02.2010) W ubiegłym roku pracę straciło ponad 400 tys. pracowników. Niestety z danych GUS na koniec grudnia 2009 roku wynika również, że 338 zakładów pracy zadeklarowało zwolnienie w najbliższym czasie ok. 35 tys. pracowników w tym z sektora publicznego około 13 tys. osób.

Przygotowany przez Zespół Ekonomiczny Komisji Krajowej styczniowy raport pokazuje najważniejsze dane makroekonomiczne. Ze wstępnych szacunków GUS wynika, że w roku ubiegłym, PKB wzrósł o 1,7 proc. Kryzys poważnie dotknął naszą gospodarkę, która jeszcze w 2008 r. rozwijała się w tempie 5 proc.

Spowolnienie gospodarcze odbiło się również na konsumpcji, która jest głównym motorem wzrostu gospodarczego w Polsce. Wprawdzie spożycie indywidualne wzrosło o ubiegłym roku o 2,3 proc., ale porównaniu z 2008 r. spadło o 3,6 punkta proc. Podobnie znaczący spadek widać w nakładach na środki trwałe (nakłady podnoszące wartość majątku  trwałego oraz nakłady ponoszone na remonty środków trwałych i przyrost wartości niematerialnych i prawnych).Nakłady brutto na środki trwałe wzrosły w 2008 roku o 8,1 proc., natomiast w 2009 roku spadły o 0,3 proc.

Międzynarodowy Fundusz Walutowy prognozuje wzrost europejskiego PKB w 2010 na poziomie 1 proc., i jednocześnie ostrzega, że aby utrzymać wzrost gospodarczy rządy poszczególnych państw nie mogą zbyt szybko wycofać pakietów pomocowych oraz opracować strategię wychodzenia z długów.

Optymistycznie wygląda wzrost wynagrodzeń. Średnie wynagrodzenie w grudniu ubiegłego roku wzrosło i wynosi obecnie 3648,60 zł. Warto pamiętać, że część podwyżek zjadła inflacja, która w okresie 12 miesięcy 2009 r. wzrosła o 3,5 proc. (wobec 3,3 proc. w 2008 r.). Największy wpływ na wzrost inflacji w 2009 roku miały podwyżki opłat związanych z mieszkaniem. Najbardziej po kieszeni uderzają nas ceny nośników energii - wzrost o 10,4 proc. oraz żywności i napojów bezalkoholowych - 4,1 proc. Spadły natomiast ceny odzieży(-7,4 proc.), transportu (-2,6 proc.) oraz łączności (-0,4 proc.).

Mniej optymistycznie wygląda sytuacja na rynku pracy. Z danych GUS na koniec grudnia 2009 roku wynika, że 338 zakładów pracy zadeklarowało zwolnienie w najbliższym czasie ok. 35 tys. pracowników, w tym z sektora publicznego ok. 13 tys. osób. W 2008 roku było to odpowiednio 361 zakładów, 36,9 tys. pracowników, w tym z sektora publicznego 2 tys. osób. W sumie w ubiegłym roku pracę straciło 418 tys. pracowników a stopa bezrobocia na wynosi 11,9 proc.

Zespół Ekonomiczny KK zwraca również uwagę na wyniki badań przeprowadzonych wśród przedsiębiorców przez Narodowy Bank Polski. Badane przez Instytut Ekonomiczny NBP przedsiębiorstwa zasygnalizowały wzrost produkcji w IV kwartale 2009 r. i spodziewają się jeszcze wyraźniejszej poprawy sprzedaży w I kwartale 2010 r.. Zarazem jednak nie planują istotnego wzrostu inwestycji. Rozpocząć nowe inwestycje zamierza 37 proc. firm, tylko o 2 pkt. procentowe więcej niż przed rokiem i o 20 punktów mniej niż dwa lata temu. Mniej inwestycji to zarazem niższe zapotrzebowanie na kredyty bankowe. Więcej przedsiębiorstw zamierza redukować swoje zadłużenie w bankach niż jest chętnych do jego zwiększania, choć banki są teraz bardziej skłonne do pożyczania im pieniędzy niż w 2009 roku. Pocieszające, że – jak wynika z analizy NBP – 90 proc. firm nie ma żadnego problemu ze spłatą kredytów.

Na razie wzrost produkcji nie owocuje wzrostem zatrudnienia. W I kwartale 2010 roku 13,2 proc. firm zamierza zredukować liczbę etatów, a 6,9 proc. chce ją zwiększyć. Dlatego m.in. przedsiębiorstwa zakładają bardziej umiarkowany wzrost płac niż nawet w ostatnich, dość „chudych” pod tym względem kwartałach.

Pytani o bariery rozwoju przedsiębiorcy najczęściej (20 proc.) wskazywali na niski popyt na ich wyroby. Na drugim miejscu, z 13 proc. wskazań, znalazł się niekorzystny, bądź nazbyt wahający się kurs walutowy. Pozostałe bariery wskazywane są przez bardzo niewielki odsetek firm – tylko 4,4 proc. skarży się na trudności w otrzymaniu kredytu.

Raport styczen 2010.pdf

Dział Informacji KK