Prawo do emerytur pomostowych

Komu przysługuje prawo do emerytury pomostowej?
Wysokości emerytury pomostowej
Postępowanie w sprawie emerytury pomostowej
Zawieszenie prawa do emerytury pomostowej


Komu przysługuje prawo do emerytury pomostowej?

Prawo do emerytury pomostowej, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

   1. urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;
   2. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;
   3. osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;
   4. ma okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn, przy czym przy ustalaniu tego okresu nie uwzględnia się okresów pracy w gospodarstwie rolnym;
   5. przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;
   6. po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych;
   7. nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

W przypadkach określonych w ustawie o emeryturach pomostowych istnieje możliwość uzyskania prawa do emerytury pomostowej w wieku niższym niż wynoszącym dla kobiet 55 lat a dla mężczyzn 60 lat. Przykładowo po spełnieniu wymaganych warunków pracownik, który wykonywał prace w powietrzu na statkach powietrznych (personel pokładowy) może przejść na emeryturę pomostową po osiągnięciu wieku 50 lat w przypadku kobiet i 55 lat w przypadku mężczyzn.

Wykaz prac w szczególnych warunkach, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy - określa załącznik nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych, a wykaz prac o szczególnym charakterze, o których mowa w art. 3 ust. 3 - określa załącznik nr 2 do tej ustawy.

Wysokość emerytury pomostowej

Zgodnie z art. 14 ustawy o emeryturach pomostowych, emeryturę pomostową stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury, ustalonej w sposób określony w art. 25 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według obowiązujących w dniu zgłoszenia wniosku o przyznanie emerytury pomostowej, tablic średniego trwania życia, służących do obliczenia emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Podstawą obliczenia emerytury pomostowej jest zwaloryzowana kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca, poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego.

Jeżeli pracownik jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, przy ustalaniu podstawy obliczenia emerytury, składki na ubezpieczenie emerytalne, zaewidencjonowane na jego koncie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, zwiększa się przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22, stanowiącym stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do wysokości zaewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego w Zakładzie.

Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa, niż kwota najniższej emerytury, o której mowa w art. 85 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Jeżeli po dniu przyznania prawa do emerytury pomostowej świadczeniobiorca podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, wysokość emerytury pomostowej ulega ponownemu ustaleniu na zasadach przyjętych dla emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Postępowanie w sprawach emerytur pomostowych

Postępowanie w sprawie o emerytury pomostowej wszczyna się na wniosek pracownika, zgłoszony bezpośrednio lub za pośrednictwem płatnika składek w ogarnie rentowym (formularz ZUS - wniosek o emeryturę). W celu udowodnienia wymaganego szczególnego stażu pracy, do wniosku o emeryturę pomostową winny zostać dołączone świadectwa pracy, potwierdzające wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisu art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz zaświadczenia, wydane przez płatników składek, potwierdzające wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Okresy zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, są dokumentowane na zasadach dotychczasowych. Okresy te zostaną uwzględnione tylko wtedy, jeśli praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Okresy zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze winny być potwierdzone przez zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, lub w świadectwie pracy § 2 rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. Przy wydawaniu zaświadczeń lub świadectw pracy pomija się okresy niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991 r. wynagrodzenia lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Jeśli chodzi natomiast o potwierdzanie przez płatników składek okresów pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w  rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych, to w zaświadczeniach wykonywania takiej pracy powinien zostać potwierdzony fakt wykonywania pracy wymienionej w konkretnym punkcie załącznika nr 1 lub nr 2 do ustawy wykaz prac oraz czy była ona wykonywana w pełnym wymiarze czasu pracy. Płatnik składek winien jednak przy wystawianiu zaświadczenia pominąć okresy niewykonywania pracy wskazane w art. 12 ustawy o emeryturach pomostowych.

Decyzję w sprawie emerytury pomostowej, co do zasady, wydaje organ rentowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania pracownika. Od decyzji organu rentowego w sprawie emerytury pomostowej przysługuje ubezpieczonemu prawo wniesienia odwołania do sądu ubezpieczeń społecznych w terminie 30 dni od doręczenia ubezpieczonemu odpisu decyzji (art. 25 ustawy).

Zawieszenie prawa do emerytury pomostowej

Prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu lub wysokość emerytury pomostowej ulega zmniejszeniu, wskutek osiągania przychodów z tytułu prowadzenia działalności objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego. W tym zakresie stosuje się odpowiednio zasady przewidziane w ustawie o emeryturach i rentach z FUS (art. 103 ust. 3, 104-106 ustawy o emeryturach i rentach z FUS)
Ponadto prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu i to bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu, jeżeli osoba, mającą ustalone prawo do takiej emerytury podejmie pracę w szczególnych warunkach, lub o szczególnym charakterze, wymienioną w nowych wykazach prac (art. 17 ust. 4).

Prawo

Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 o emeryturach pomostowych (Dz.U.08.237.1656).
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20082371656
 
Więcej informacji na www.zus.pl i www.emeryturypomostowe.gov.pl