FAMAK, jedna z największych firm w Kluczborku oraz istotny gracz na rynku przemysłu ciężkiego w Polsce i  eksporter konstrukcji stalowych, w dzisiejszym dniu (15 maja 2025 r.) obchodzi 80-lecie.

FAMAK, jest obecnie jednym z największych pracodawców w powiecie Kluczborskim, zatrudniając prawie 400 pracowników. Oferuje urządzenia dźwignicowe, suwnice na rynek Polski i zagraniczny, obróbkę stali, wykonawstwo konstrukcji stalowych, remonty wagonów oraz kontenery na odpady.

Famak swoją nazwę posiada od 11 listopada 1967 roku, kiedy to Minister Przemysłu Ciężkiego nadał przedsiębiorstwu nazwę Fabryka Maszyn i Urządzeń FAMAK. Sam zakład powstał jednak wcześniej, tuż po zakończeniu wojny, 15 maja 1945 r. na bazie poniemieckiego zakładu:„Maschinen Aparaturenbauund Eisengiessere i Hans Komorek” i nosił pierwotnie nazwę: Kluczborskie Zakłady Mechaniczne i Odlewnia.

W pierwszych latach produkcja miała charakter głównie usługowy i ograniczała się do
wykonawstwa napraw sprzętu rolniczego, spożywczego oraz świadczenia usług
na rzecz miejscowej ludności. Począwszy od 1950 roku zakład zwiększał produkcję produktów dla przemysłu spożywczego, budowlanego i chemicznego i oferował odlewy żeliwne, kafary, kotły do naparzania betonu, przenośniki taśmowe do zboża, odbieralniki gorzelniane i inne urządzenia. Przełomowym momentem był rok 1958, kiedy to spółka przeszła pod  nadzór Ministra Przemysłu Ciężkiego. Wtedy do nastąpił dynamiczny rozwój spółki i doszło do rozbudowy zakładu na obrzeżach Kluczborka na terenach przejętych od Państwowych Zakładów Zbożowych, ogromnym na tamte czasy nakładem 233,5 mln zł. Po rozbudowie Famak rozpoczął produkcję maszyn i urządzeń do transportu ciągłego (taśmociągów i urządzeń), suwnic bramowych i pomostowych, żurawi portowych i urządzeń dla przemysłu górniczego i kopalnianego.

Produkty Famak trafiały na rynek Polski ale i zagraniczny, do krajów tj. Austria,
Bułgaria, Chiny, Ghana, Indonezja, Iran, Maroko, Indie, Rumunia i Rosja. Nowoczesne i zautomatyzowane na tamte czasy maszyny modernizowały i industrializowały całe gospodarki krajowe, dlatego np. dostarczona do Maroka przez Famak pierwsza zwałowarka – model ZOS-160, została uwieczniona nabanknocie o nominale 5 dirhamów. Banknot został wyemitowany w 1970 rokuprzez BANQUE DU MAROC.

ObecnieFamak to małe miasteczko. Posiada prawie 21 ha terenu, w tym 24 000 m2 pod halą, i zużywa rocznie 3700 MWh energii, to tyle ile 900 domów jednorodzinnych. Famak posiada nawet własny system transportu zakładowego składający się z torowisk i dwóch lokomotyw niedawno nazwanych Zośka i Hanka.

FAMAK był pierwszą w Polsce firmą przemysłową która wprowadziła w 1994 r. system jakości zgodny ze standardami światowymi określonymi w normie ISO 9001.

Obecnie od 2022 Famak jest w rękach polskiego kapitału, rodziny Zagórskich i wraz z zakładami Fugo w Koninie, Zamet Budowa Maszyn w Tarnowskich Górach i ZametIndustry w Piorkowie Trybunalskim tworzy jedną grupę. Nowy zarząd stawia z jednej strony na unowocześnienie i modernizację parku maszynowego, a z drugiej na komfort i bezpieczeństwo pracy. Inwestycje mają na celu utrzymanie zdolności wytwórczych zakładu, oraz zwiększenie efektywności, a co za tym idzie konkurencyjności  oferowanych.Zostało to docenione, gdyż w 2024 roku Prezes Zarządu Pan Leszek Zagórski został laureatem konkursu Menedżer Roku Opolszczyzny 2023 w kategorii Duże Przedsiębiorstwo a sama Spółka została laureatem rankingu Złotej Setki Opolszczyzny w kategorii Finansowe Tygrysy Opolskiej Gospodarki 2023

Jakość i doświadczenie Famak zostało również zauważone na międzynarodowej arenie, gdyż spółka jako jeden z 6 zakładów w Polsce zostały wytypowany do partycypowania w budowie pierwszej polskiej elektrowni jądrowej. Obecnie realizuje wprowadzenie wymagających procedur NQA1 zgodnych ze światowymi standardamijądrowymi. Tak jak kiedyś Famak odegrał istotną rolę w rewolucji węglowej, tak teraz gra główne skrzypce przy dekarbonizacji i rewolucji atomowej.

„80-lecie to jubileusz, który pokazuje jakość wykonywanej przez nas pracy, doświadczenie i tradycje. Nie byłby on jednak możliwy bez zaangażowania, codziennej pracy i lojalności pracowników oraz zaufania i współpracy ze strony klientów i kontrahentów, za co serdecznie dziękuję. HistorięFamak tworzymy my, jej pracownicy. To wspólna historia pełna wyzwań, sukcesów ale też problemów i ciężkiej pracy, dlatego dla pracowników, klientów i kontrahentów organizujemy  uroczystą galę jubileuszową,która będzie idealnym momentem by podsumować minione lata współpracy, podziękować oraz spojrzeć w przyszłość pełną nowych wyzwań i możliwości” – kwituje Leszek Zagórski – prezes Famak S.A.

Patronat honorowy nad obchodami 80-lecia Famak objął Starosta Kluczborki, Burmistrz Miasta Kluczborka oraz NSZZ Solidarność Region Śląsk Opolski. Patronat medialny nad jubileuszem objęło NTO.