Obniżka obowiązkowego wymiaru zajęć wymaga zaopiniowania przez organizacje związkowe

Wojewoda: Prawne umocowanie do podjęcia uchwały wynikającej z przepisów Karty Nauczyciela nie zwalnia z obowiązku zasięgnięcia opinii organizacji związkowych.  

Wojewoda Zachodniopomorski w swoim rozstrzygnięciu nadzorczym przypomniał o proceduralnych obowiązkach związanych z wprowadzaniem w życie uchwał dotyczących spraw oświatowych. Zaliczają się do nich m.in. uchwały dotyczące zwolnienia od obowiązku realizacji tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć, podejmowane na podstawie art. 42 ust. 6 Karty Nauczyciela. Ta przewidziana prawem opcja dotyczy dyrektorów i wicedyrektorów, a także innych nauczycieli pełniących stanowiska kierownicze.

Uchwała w tej sprawie ma jednak przy tym szczególną postać. Z uwagi na zastosowane abstrakcyjne i generalne normy, stanowi akt prawa miejscowego, tj. źródło prawa powszechnie obowiązującego na określonym terenie. Z uwagi na przedmiot tego aktu, jedną z kluczowych czynności, jakich należy dopełnić w związku z jego uchwaleniem, jest uzyskanie opinii organizacji związkowych. Wynika to z art. 19 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych. Obowiązek uzyskania opinii obejmuje organizacje reprezentatywne w myśl ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego. Organy samorządu terytorialnego kierują założenia albo projekty aktów prawnych takich, jak wspomniana wyżej regulacja dotycząca pracy nauczyciela, do odpowiednich władz statutowych związku. Termin przedstawienia opinii wynosi przynajmniej 30 dni, a jego skrócenie (jednak nie bardziej niż do 21 dni) może nastąpić tylko ze względu na ważny interes publiczny.

Materia uchwały dotyczącej zwolnienia od obowiązku realizacji zasadniczego tygodniowego wymiaru zajęć jest niewątpliwie jedną z wymagających uzyskania stosownej opinii. Łatwo można wykazać jej związek z wartościami takimi, jak reprezentacja i obrona praw, interesów zawodowych i socjalnych ludzi, czy obrona interesów materialnych i moralnych.

Pominięcie niektórych organizacji związkowych czy ich całkowite wykluczenie z procesu opiniowania uchwały jest istotnym naruszeniem procedury, skutkującym stwierdzeniem nieważności takiej uchwały.

Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Zachodniopomorskiego z 24 października 2025 r. (sygn. P-1.4131.358.2025.KN)