Prawo działacza związkowego do ochrony trwałości stosunku pracy nie ma charakteru bezwzględnego.
Zindywidualizowane okoliczności sprawy mogą bowiem uzasadniać oddalenie powództwa pracownika o przywrócenie do pracy i zasądzenie w to miejsce odszkodowania, a w wyjątkowych wypadkach oddalenie powództwa w całości (art. 477
1 KPC w związku z art. 8 KP i art. 32 ust. 1 ustawy z 1991 r. o związkach zawodowych – t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 440). Podstawą tego rodzaju orzeczeń jest zawsze art. 477
1 KPC w związku z art. 8 KP.
Ochrona związkowa nie może służyć wyłącznie uniemożliwieniu pracodawcy zasadnego rozwiązania umowy o pracę, gdy owa zasadność dotyczy postawy pracownika (np. picie alkoholu w miejscu pracy), bez związku z wykonywaniem zadań związkowych. Celem ochrony stosunku pracy osób podlegających szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy jest przede wszystkim zagwarantowanie im niezależności w wypełnianiu funkcji.
Postanowienie SN z 28.1.2025 r., II PSK 33/24
Ochrona trwałości stosunku pracy działaczy związkowych, w tym społecznych inspektorów pracy, nie jest absolutna. W szczególnych okolicznościach sąd może oddalić roszczenie o przywrócenie do pracy lub zamiast tego zasądzić odszkodowanie – nawet mimo formalnie naruszonej procedury rozwiązania umowy.
Powyższe stanowisko opiera się na art. 8 KP, zgodnie z którym wykonywanie prawa podmiotowego nie może prowadzić do jego nadużycia. Tymczasem nakaz bezwarunkowego przywrócenia pracownika, który dopuścił się rażącego naruszenia obowiązków i podważył autorytet zajmowanego stanowiska, stałby w sprzeczności z celem ochrony przewidzianej dla działaczy związkowych.
inf.