10 listopada ok. godz. 7 rano, specjalnym pociągiem z Berlina, wrócił do Warszawy zwolniony z więzienia w Magdeburgu Józef Piłsudski. Komendant I Brygady Legionów został powitany na Dworcu Głównym przez księcia Zdzisława Lubomirskiego, który reprezentował Radę Regencyjną, pełniącą funkcję tymczasowej polskiej władzy państwowej.

Jeszcze 10 listopada doszło do spotkania Piłsudskiego z niemiecką Centralną Radą Żołnierską. W wyniku zawartych porozumień, w nocy rozbrojono 30-tysięczny niemiecki garnizon stacjonujący w Warszawie, a w ciągu siedmiu następnych dni ewakuowano z Królestwa ok. 55 tys. niemieckich żołnierzy, którzy musieli zostawić część broni i sprzętu wojskowego.

Na wieść o powrocie Piłsudskiego do Warszawy Tymczasowy Rząd Republiki Polskiej oddał mu się do dyspozycji, a 11 listopada Rada Regencyjna powierzyła komendantowi władzę wojskową i naczelne dowództwo nad Polską Siłą Zbrojną, zaś trzy dni później – także władzę cywilną. Wzięcie przez marszałka władzy od Rady Regencyjnej było formalnością, ponieważ jej znaczenie było co najmniej symboliczne, natomiast ważniejsze było, to że podporządkowały mu się ośrodki władzy rzeczywistej: rząd Ignacego Daszyńskiego, powstały w Lublinie , i krakowska Komisja Likwidacyjna która przejęła władzę od Austriaków w zachodniej Galicji. Zresztą Rada Regencyjna natychmiast rozwiązała się i ustanowiła urząd Naczelnika Państwa. 16 listopada Piłsudski wysłał telegram do państw zachodnich, w którym zawiadamiał o powstaniu niepodległej Polski, obejmującej wszystkie wyzwolone ziemie. 18 listopada powołał pierwszy rząd Rzeczypospolitej Polskiej z premierem Jędrzejem Moraczewskim na czele.

Trzeba tu przypomnieć, że pomorska część kraju, łącznie z Toruniem, Grudziądzem, Brodnicą, Golubiem, Chełmnem jeszcze przez 402 dni pozostawała pod rządami władz niemieckich. Inowrocław objął zwycięski zryw powstania wielkopolskiego, stąd do Polski wrócił wcześniej.

Pierwszy raz Święto Niepodległości uroczyście obchodzono 14 listopada 1920 roku. Tego dnia na Placu Zamkowym uhonorowano Józefa Piłsudskiego buławą marszałkowską, symbolem władzy i bezwzględnego posłuchu. Wtedy i przez następnych kilkanaście rocznic organizowane je dość spontanicznie, ponieważ oficjalnie Narodowe Święto Niepodległości ustanowiono dopiero w ostatnich latach II Rzeczypospolitej, w 1937 roku, czyli po blisko 20 latach od wyswobodzenia się ojczyzny z zaboru.   Red.