Pamiętamy o czerwcowych rocznicach

(03.06.2011) W czerwcu w Poznaniu i Radomiu robotnicy zbuntowali się przeciwko komunistycznej władzy. w tym roku mija 55 i 35 rocznica Poznańskiego i Radomskiego Czerwca.

Już w sobotę (4 czerwca) rozpoczynają się obchody 35. rocznicy Czerwca '76, które potrwają do 26 czerwca. Organizatorami uroczystości są Urząd Miejski w Radomiu i NSZZ "Solidarność" Ziemi Radomskiej. Patronat honorowy nad nimi objął prezydent Bronisław Komorowski, kardynał Józef Glemp, przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Piotr Duda oraz Michalina Kawalec – siostra ks. Romana Kotlarza, związanego z ziemią radomską kapłana i działacza opozycji.

Główne obchody, z udziałem prezydenta Bronisława Komorowskiego, odbędą się w sobotę 25 czerwca przed pomnikiem upamiętniającym zryw robotniczy w 1976 r. Mszę św. w intencji bohaterów Czerwca '76 odprawi ordynariusz radomski bp Henryk Tomasik.

Podczas tegorocznych obchodów nie zabraknie wystaw, koncertów czy konkursów. Większość z nich skierowana jest do młodych ludzi. Już w sobotę w Teatrze Powszechnym im. Jana Kochanowskiego odbędzie się premiera spektaklu „Uliczna ballada” według tekstu radomianki Teresy Opoki. Zdaniem dyrektora radomskiego teatru, Zbigniewa Rybki to wzruszająca i emocjonalna opowieść o wydarzeniach Czerwca 1976 r.  IPN wraz z Archiwum Państwowym w Radomiu, Fabryką Broni Łucznik przygotował ekspozycję plenerową pt. „Zaczęło się w Walterze”, która będzie prezentowana od 6 czerwca przed gmachem Urzędu Miejskiego w Radomiu. Znajdą się na niej materiały dotyczące protestu robotniczego oraz wydarzeń go poprzedzających. Ekspozycji towarzyszy katalog w formie albumu z dużą liczbą zdjęć i tekstów historycznych.

Do uroczystości 55 rocznicy Poznańskiego Czerwca przygotowuje się również wielkopolska "Solidarność". W planach uroczystości są m.in. koncert pamięci bohaterów Poznańskiego Czerwca oraz wystawa fotografii w Parku Cesarskim pod tytułem „W obronie pamięci. Pomnik Poznańskiego Czerwca 1956 r.” Główne uroczystości odbędą się 28 czerwca od złożenia kwiatów pod tablicą pamiątkową przy bramie Fabryki Pojazdów Szynowych. Po południu natomiast w kościele oo. Dominikanów odbędzie się msza św. w intencji ofiar Czerwca'56 a następnie przemarsz pod pomnik Poznańskiego Czerwca, gdzie odbędzie się dalsza część oficjanych uroczystości.

W 1956 r., 28 czerwca w Zakładach Przemysłu Metalowego H. Cegielski Poznań wybuchł strajk. Do robotników przyłączyli się mieszkańcy Poznania. Przed budynkiem, gdzie mieściło się prezydium Miejskiej Rady Narodowej zgromadziło się około 100 tys. ludzi. Do stłumienia protestu władze użyły ponad ponad 10 tys. żołnierzy i Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego pod dowództwem wywodzącego się z Armii Czerwonej generała Stanisława Popławskiego. W Poznaniu w 1956 r. zginęło 57 osób, kilkaset zostało zatrzymanych.

Po dwudziestu latach w 1976 roku radomscy robotnicy zaprotestowali przeciw wprowadzanym przez władze podwyżkom cen żywności. Zastrajkowało łącznie około 60 tys. osób z 97 zakładów w 24 województwach. Na ulicach Radomia, Ursusa i Płocka odbyły się pochody i manifestacje, które zakończyły starcia z milicją. W Radomiu doszło do walk ulicznych.  Po wydarzeniach Czerwca '76 zaczęły się tworzyć ugrupowania opozycyjne. Powstał KOR - Komitet Obrony Robotników, a później Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO). Prowadziły one m.in. akcje pomocy socjalnej i prawnej dla represjonowanych.

Oba te wydarzenia to część polskiej drogi do wolności, która zaprowadziła do wyborów 4 czerwca 1989 r. W tym roku mija 22 rocznica tego wydarzenia.
 
Dział Informacji KK