Kryterium ceny przestaje decydować o zamówieniach publicznych ^Wyróżniony

Cena przestanie być najważniejszym kryterium rozstrzygania przetargów publicznych, a wykonawcy zamówienia będą mieli obowiązek zatrudniania pracowników na umowy o pracę. W piątek Sejm przyjął nowelizację Prawa zamówień publicznych.

 

Związek od dawna krytykował obwiązujące w zamówieniach publicznych kryterium ceny, zaznaczając, że stosowanie niemal wyłącznie kryterium najniżej ceny prowadzi do patologicznych sytuacji. "Solidarność" protestowała również z powodu zatrudniania pracowników na podstawie umów śmieciowych przez firmy realizujące publiczne zlecenia.

 

- Pracodawcy zmuszeni są do maksymalnego ograniczania kosztów, co przede wszystkim rzutuje na jakości oraz powoduje łamanie przepisów prawa pracy oraz BHP. Pracownicy zatrudniani są na śmieciowych umowach z wynagrodzeniami poniżej minimalnego, zmuszani są do pracy ponad normę w niebezpiecznych warunkach - tłumaczy Sylwia Szczepańska z Działu Eksperckiego KK - Wszystko to za pieniądze publiczne, za które otrzymujemy niskie jakościowo efekty osiągane przy nagminnym nieprzestrzeganiu prawa, które ta sama władza publiczna ustanowiła. Wydatki publiczne powinny wspierać jedynie rzetelnych i praworządnych przedsiębiorców. 

 

Piotr Duda, szef Związku, wręczając  wyróżnionym pracodawcom statuetkę "Pracodawca Przyjazny Pracownikom" w Pałacu Prezydenckim w kwietniu br. podkreślał, że kryterium najniżej ceny powoduje, iż uczciwi i rzetelni przedsiębiorcy przestrzegający obowiązujących przepisów prawa pracy oraz ustalonej wysokości minimalnego wynagrodzenia nie mają szans na wygrywanie przetargów publicznych. Polityka państwa powinna zmierzać w kierunku eliminacji nieuczciwych firm.

 

Ten stan rzeczy źle przekłada się na rozwój małych przedsiębiorstw, które nie startują w przetargach z powodu wadliwych przepisów. W 2011 r. w przetargach na publiczne kontrakty startowało co czwarte małe i średnie przedsiębiorstwo. W 2012 r. było to tylko 18 proc., a w 2013 r. -14 proc. 

 

Przedstawiciele "Solidarności"  brali udział w posiedzeniach podkomisji nadzwyczajnej oraz Komisji Gospodarki, które zajmowały się projektem zmian ustawy o zamówieniach publicznych. W czerwcu reprezentatywne związki zawodowe i organizacje pracodawców czyli "S", OPZZ, Forum Związków Zawodowych, „Lewiatan”, Związek Rzemiosła Polskiego i Business Centre Club podpisały wspólny apel do rządu w sprawie zmian prawa o zamówieniach publicznych. 

 

Nowelizacja przepisów ma zmusić urzędników, aby cena nie była najważniejszym czynnikiem decydującym o wyborze oferty. Kryterium cenowe może być stosowane tylko i wyłącznie w przypadku zamówień o ustalonych standardach jakościowych i powszechnej dostępności. Dodatkowo zamawiający będą wpisywać do specyfikacji wymóg zatrudniania pracowników wyłącznie na etat.  Warunek ten będzie mógł pojawiać się jednak tylko przy robotach budowlanych oraz usługach.  Pracownicy zatrudnieni przy realizacji zamówienia mają  otrzymywać co najmniej płacę minimalną. W przepisach pojawi się kryterium „najwyższej korzyści ekonomicznej”. Oznacza to, że władze publiczne będą zmuszone przykładać większą wagę do jakości zamawianej usługi, wpływu na środowisko oraz korzyści społecznych. Zostaną też wprowadzone surowsze zasady dotyczące „rażąco niskich” ofert.

 

Najistotniejsze zmiany w prawie zamówień publicznych:

- upoważnienie dla zamawiających, aby w przypadku, gdy jest to uzasadnione przedmiotem wykonywanych czynności przy realizacji zamówienia stosowano warunek zatrudniania pracowników na umowy o pracę ( zmiana w art. 29 ustawy Pzp), 

- obowiązek wykazania kosztów pracy w wysokości nie niższej od wynagrodzenia minimalnego w przypadku podejrzenia o złożenie oferty z rażąco niską ceną (zmiany w art.90), 

- stosowanie kryteriów pozacenowych w ocenie ofert takich jak: jakość, parametry techniczne, aspekty środowiskowe, koszty eksploatacji oraz klauzule społeczne (zmiany w art. 91 Pzp),

- wprowadzenie możliwości zmiany wynagrodzenia dla wykonawcy w przypadku zmiany stawek podatku VAT, składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne oraz w przypadku zmiany wysokości wynagrodzenia minimalnego.